Jesteś w: Pan Tadeusz

Polityka w „Panu Tadeuszu”

Autor: Karolina Marlęga     Serwis chroniony prawem autorskim

Intryga polityczna jest ważnym aspektem fabuły „Pana Tadeusza”. Przygotowanie gruntu pod powstanie narodowo-wyzwoleńcze jest przecież głównym powodem pobytu Księdza Robaka w Soplicowie. Zakonnik pojawia się na Litwie jako emisariusz Napoleona, a podejmowane przez niego działania można nazwać dyplomatycznymi. Bernardyn przede wszystkim nakłaniał szlachciców do wspólnego działania i gotowości. Ksiądz Robak realizował plan wielkiego Cesarza Francji, który zamierzał wkroczyć na teren Księstwa Warszawskiego i stamtąd przez Litwę zaatakować Moskwę. Wsparcie Polski w walce o odzyskanie niepodległości miało być niejako „przy okazji”. Jednak dla zniewolonych przez Moskali rodaków była to największa szansa od lat na oswobodzenie się.

Ksiądz Robak z łatwością przekonał bogatą szlachtę, której wystarczyło powiedzieć, że udział w powstaniu rozsławi ich nazwiska na wieki. Ponadto doskonale zdawał sobie sprawę, że warstwa ta charakteryzuje się wielkim patriotyzmem. Innych argumentów musiał jednak użyć pertraktując ze zubożałą szlachtą zaściankową w Dobrzynie, której mentorem był sceptyczny Maciek. W rozmowach z przedstawicielami tej grupy Robak musiał wykazać się dużą konsekwencją i spokojom. Bardzo często odwoływał się do przesłanek patriotycznych. Ostatecznie udaje mu się przekonać szlachciców, że należy „uprzątnąć dom”, czyli przepędzić Moskali z Litwy.

Ksiądz Robak okazał się być sprawnym politykiem, lecz jego szyki, jak to często bywa, pokrzyżował Gerwazy, którego z pełną odpowiedzialnością można nazwać populistą. Klucznik odwołał się do niskich pobudek, by nastawić szlachtę dobrzyńską przeciwko Soplicom. W ten sposób udało mu się pozyskać popleczników, którzy mieli pomóc mu w osiągnięciu jego prywatnego celu, czyli zemsty na znienawidzonej rodzinie. Sprytnie wykorzystał ten sam argument, którym posłużył się Ksiądz Robak, lecz zmienił jego znaczenie. Gerwazy zapowiedział bowiem, że „uprzątnięcie domu” oznacza wyeliminowanie Sopliców. Klucznik odwołał się także do historii przedstawiając Stolnika jako zwolennika reform i Konstytucji 3 maja, a Sędziego jako targowiczanina, który bezprawnie zajął majątek jego pana.
strona:   - 1 -  - 2 - 



  Dowiedz się więcej