Jesteś w:
Syzyfowe prace
W powieści Żeromskiego dominuje mowa potoczna podporządkowana swej podstawowej funkcji wiernego, ścisłego nazywania i odtwarzania rzeczy. Występują także elementy gwary oraz języka środowiskowego (młodzież gimnazjalna). Dodatkowo wiele jest obcych zapożyczeń, głównie, co zrozumiałe, z języka rosyjskiego. Gwara występuje między innymi w wypowiedzi Nogi, a także w opowieści Andrzeja Radka (np. „ale co ja krzyw”, „bez płot”, „Dobrodziej opublikował z ambony”). Żargon uczniowski występuje i w warstwie narracyjnej i w poszczególnych wypowiedziach (np. „bryknęli”, „sztubę”, „wały”, „łupanie”, „rżnięcie na pokładankę”). Wśród rusycyzmów odnajdziemy zarówno składniowe, jak i wyrazowe, a także przeinaczenia rosyjskich wyrazów („Wospreszcza się gadać po polski!”).
Stefan Żeromski w dalekim stopniu zastosował w „Syzyfowych pracach” indywidualizację językową i stylistyczną, co nadaje poszczególnym postaciom niepowtarzalność i czyni je autentycznymi. Ponadto w wypowiedziach dyrektora gimnazjum odnajdziemy cechy stylu urzędowego, zaś m. in. w dyskusjach o książce Buckle’a naukowego . Oprócz tego autor zastosował stylizację środowiskową (rozmowa Żyda z panią Borowiczową, wypowiedzi starej „Przepiórzycy”).
Pisarz wprowadził także całą paletę stylizacji związanych z emocjami. Spotkamy partie liryczne, ale i tragiczne; odnajdziemy zdania charakteryzujące się wesołością, ale także ironią. Partie liryczne towarzyszą często opisom krajobrazów, które, jak w scenie powrotu Marcinka na Zielone Świątki do domu, oddają nastrój bohaterów. Żeromski używa przenośni („rozprysły się gwiazdy”, „a wody wciąż szeptały”), epitetów („przezroczysty lazur”, „ostrożne stąpanie”), wyliczeń („pociągał wilgotny, mocny i miły odór rokit i wikliny”), zwrotów onomatopeicznych czy nagromadzeń („rozgrymaszonych, rozlazłych, rozkisłych półmędrców i ćwierćmędrców”, „dla kipiącego buntu, dla zgromadzonego gniewu, dla burzy szalejącej”). Znamienny jest charakterystyczny dla autora humor i komizm. Pojawia się głównie „w porównaniach i strukturach metaforycznych, a najczęściej polega na emocjonalnej i znaczeniowej niewspółmierności zestawianych i porównywanych przedmiotów”.
Opisy przyrody pogłębiają nastrój czy charakterystykę postaci, mają charakter subiektywny i ściśle wiążą się z uczuciami bohaterów, a czasem potęgują ideową wymowę utworu. Oparte są na malarskiej kompozycji obrazu. Prozę Żeromskiego cechuje także rytmiczność, która objawia się w układach troistych powtórzeń i nagromadzeń, a także zbliżonych konstrukcjach składniowych tych wyrazów.
Język i stylistyka „Syzyfowych prac”
Autor: Karolina Marlęga Serwis chroniony prawem autorskimW powieści Żeromskiego dominuje mowa potoczna podporządkowana swej podstawowej funkcji wiernego, ścisłego nazywania i odtwarzania rzeczy. Występują także elementy gwary oraz języka środowiskowego (młodzież gimnazjalna). Dodatkowo wiele jest obcych zapożyczeń, głównie, co zrozumiałe, z języka rosyjskiego. Gwara występuje między innymi w wypowiedzi Nogi, a także w opowieści Andrzeja Radka (np. „ale co ja krzyw”, „bez płot”, „Dobrodziej opublikował z ambony”). Żargon uczniowski występuje i w warstwie narracyjnej i w poszczególnych wypowiedziach (np. „bryknęli”, „sztubę”, „wały”, „łupanie”, „rżnięcie na pokładankę”). Wśród rusycyzmów odnajdziemy zarówno składniowe, jak i wyrazowe, a także przeinaczenia rosyjskich wyrazów („Wospreszcza się gadać po polski!”).
Stefan Żeromski w dalekim stopniu zastosował w „Syzyfowych pracach” indywidualizację językową i stylistyczną, co nadaje poszczególnym postaciom niepowtarzalność i czyni je autentycznymi. Ponadto w wypowiedziach dyrektora gimnazjum odnajdziemy cechy stylu urzędowego, zaś m. in. w dyskusjach o książce Buckle’a naukowego . Oprócz tego autor zastosował stylizację środowiskową (rozmowa Żyda z panią Borowiczową, wypowiedzi starej „Przepiórzycy”).
Pisarz wprowadził także całą paletę stylizacji związanych z emocjami. Spotkamy partie liryczne, ale i tragiczne; odnajdziemy zdania charakteryzujące się wesołością, ale także ironią. Partie liryczne towarzyszą często opisom krajobrazów, które, jak w scenie powrotu Marcinka na Zielone Świątki do domu, oddają nastrój bohaterów. Żeromski używa przenośni („rozprysły się gwiazdy”, „a wody wciąż szeptały”), epitetów („przezroczysty lazur”, „ostrożne stąpanie”), wyliczeń („pociągał wilgotny, mocny i miły odór rokit i wikliny”), zwrotów onomatopeicznych czy nagromadzeń („rozgrymaszonych, rozlazłych, rozkisłych półmędrców i ćwierćmędrców”, „dla kipiącego buntu, dla zgromadzonego gniewu, dla burzy szalejącej”). Znamienny jest charakterystyczny dla autora humor i komizm. Pojawia się głównie „w porównaniach i strukturach metaforycznych, a najczęściej polega na emocjonalnej i znaczeniowej niewspółmierności zestawianych i porównywanych przedmiotów”.
Opisy przyrody pogłębiają nastrój czy charakterystykę postaci, mają charakter subiektywny i ściśle wiążą się z uczuciami bohaterów, a czasem potęgują ideową wymowę utworu. Oparte są na malarskiej kompozycji obrazu. Prozę Żeromskiego cechuje także rytmiczność, która objawia się w układach troistych powtórzeń i nagromadzeń, a także zbliżonych konstrukcjach składniowych tych wyrazów.