Jesteś w: Opowiadania Borowskiego

Człowiek i jego natura w opowiadaniach Borowskiego

Autor: Karolina Marlęga     Serwis chroniony prawem autorskim

Tadeusz Borowski swoją twórczość literacką poświęcił tematyce wojennej. Sam siebie uważał za poetę ale proza okazała się bardziej odpowiednia dla problemów, które uważał za najbardziej istotne. Tym problemem był człowiek postawiony w sytuacji krańcowej - pozbawiony wolności i oglądający codziennie masowe ludobójstwo.

Życie w obozie koncentracyjnym stało się dla pisarza szczególnym doświadczeniem, które przekazał wykreowanej przez siebie postaci Tadka. Było sprawdzianem jego odporności, jego zdolności przystosowawczych i jego inteligencji. Kryzys cywilizacji europejskiej i związanych z nią wartości stał się jeszcze jednym powodem, by skupić się na własnej, indywidualnej egzystencji - nadzwyczaj cenna w sytuacji szczególnego zagrożenia.

Natura ludzka wyposażona jest w instynkt samozachowawczy. Bohater Borowskiego używa wszelkich możliwych sposobów, by przetrwać. Nie próbuje zabijać – używa raczej sprytu i inteligencji. Zachowuje też chłód emocjonalny. Uczestniczy w obsłudze transportów ludzi przeznaczonych do likwidacji ale dzięki tej pracy może dalej żyć / „Ludzie, którzy szli”, „Proszę państwa do gazu” /. Rola niewolnika polega na tym, że musi on być użyteczny. Tadek dba również o swoje potrzeby biologiczne – przede wszystkim o rozsądne odżywianie się i w miarę możliwości, nie przeciążanie się pracą.

Przeciwieństwem Tadka jest Żyd Beker z opowiadania „Dzień na Harmenzach” - wiecznie głodny i zmęczony a przy tym mający na sumieniu wykonywanie wyroków śmierci za kradzież żywności. Na koniec Beker też zostaje wysłany „do komina”.

Z opowiadań Borowskiego wynika, że człowiek potrafi przystosować się do najgorszych warunków
ale nie pozostaje to bez wpływu na jego psychikę. W opowiadaniu „Bitwa pod Grunwaldem”, którego akcja rozgrywa się po wyzwoleniu obozu, bohater Borowskiego cierpi na kompleks obozowy – jest „człowiekiem zlagrowanym”, który obawia się wolności.



  Dowiedz się więcej