Jesteś w: Krzyżacy

„Krzyżacy” jako powieść pisana „ku pokrzepieniu serc”

Autor: Karolina Marlęga     Serwis chroniony prawem autorskim

„Krzyżacy” Henryka Sienkiewicza powstali przede wszystkim jako powieść ideowa. Pod koniec XIX wieku dążenia germanizacyjne Niemców w zaborze pruskim wciąż się zwiększały. Polityka niemiecka nastawiona była na wyniszczenie polskiego narodu zarówno gospodarczo, jak i kulturowo. Ograniczono do minimum rolę języka polskiego, rugowano polskich chłopów, Ograniczano prawa mniejszościowe. Była to świadoma polityka mająca pognębić i upokorzyć przedstawicieli państwa polskiego.

Sienkiewicz wielokrotnie angażował się w akcje przeciwko germanizacji. Jako pisarz postanowił stworzyć dzieło, które pokaże niemiecką obłudę, a Polaków wesprze w ciężkich czasach. Znalazł więc analogię działań zaborców do postępowania członków zakonu krzyżackiego na przełomie XIV i XV wieku. Stworzył opowieść o wiekach średnich, która jednak miała przełożenie na czasy mu współczesne. Wizerunek zakonu krzyżackiego, jak i jego przedstawicieli jest skrajnie negatywni. Rycerze zakonni cechują się obłudą, zaborczością, pych, dumą, są skłonni do krzywoprzysięstwa, a nawet niemoralnych czynów, takich jak porywanie dzieci nieprzychylnych im rycerzy.

Kontrastowo zostało ukazane polskie rycerstwo, które kierowało się sprawiedliwością, prawością i uczciwością. Mimo potęgi zakonu potrafiło się zmobilizować i dać opór wrogowi. Najbardziej wymowna jest oczywiście scena bitwy pod Grunwaldem, podczas której wojska polsko-litewskie odniosły jedno z największych zwycięstw w historii. Obraz ten miał „pokrzepić” Polaków. Pokazywał, że jest możliwe zwycięstwo nad znienawidzoną niemczyzną.

Utwór spotkał się z entuzjastycznym przyjęciem. Czytano go z wypiekami na twarzy, ponieważ wyradzali skrywane oceny germanizatorów. Sienkiewicz silnie przyczynił się do utrwalenia stereotypu Niemca-Krzyżaka. Wspomnienia dawnej chwały świadczyło o wielkości polskiego narodu i dawało nadzieję na jego odrodzenie.



  Dowiedz się więcej