Jesteś w: Mistrz i Małgorzata

„Mistrz i Małgorzata” jako parabola

Autor: Karolina Marlęga     Serwis chroniony prawem autorskim

Powieść „Mistrz i Małgorzata” można interpretować na wiele sposobów, dlatego także jej paraboliczność analizować można na kilku płaszczyznach.

W utworze obraz Moskwy z lat trzydziestych dwudziestego wieku jest parabolą sytuacji, jak miała miejsce w całym Związku Radzieckim po przejęciu władzy przez komunistów. Totalitarny świat, w którym ludzie są stłamszeni, zniewoleni, a ich godność jest podeptana odnieść możemy nie tylko do sposobu władzy sprawowanej przez komunistów, ale także do innych systemów totalitarnych, które do maksimum rozwinęły system kontroli obywateli. Jawi się więc utwór Bułhakowa jako dwudziestowieczna antyutopia, pokazująca jak zniewolenie i zakłamanie prowadzi do chaosu i zatraceniu podstawowych wartości takich jak dobro i prawda.

Jednak dzieło rosyjskiego pisarza, analizowane na kilku płaszczyznach – fantastycznej (obecność szatana), realistycznej (Moskwa lat 30.) i historycznej (opowieść o Poncjuszu Piłacie) uświadamia jedną i podstawową prawdę – dobro i zło istniały zawsze i zawsze będą współistnieć. Biblijna opowieść, mimo upływu setek lat nie traci swej mocy – ludzie nadal odwracają się od dobra, są bierni, tchórzą, nie chcą dostrzec swego zakłamania. Jedyne co może pomóc wyzwolić się ze szponów zła to odkupienie i miłosierdzie.

Bułhakow, odwołując się do wielowiekowej tradycji i kultury stworzył uniwersalne dzieło o kondycji człowieka w świecie. Nie narzuca on swych opinii, nie moralizuje, pod maską zabawnych nieraz historii demaskuje zło tkwiące w nas wszystkich. Dzieło ukazuje dramatyzm ludzkiego istnienia – konieczność podporządkowania się i zgody na byt w danym momencie historycznym, czasem pod potężna presją władzy. Opowiada o poszukiwaniach i próbach ustalenia tożsamości. Przypomina o obowiązku wypracowania i pozostania wiernym prywatnej etyce.



  Dowiedz się więcej