Jesteś w: Nad Niemnem

Kompozycja „Nad Niemnem”

Autor: Karolina Marlęga     Serwis chroniony prawem autorskim

Powieść Orzeszkowej „Nad Niemnem” składa się z trzech tomów. Poszczególne części zostały zbudowane z zachowaniem symetrii. W pierwszym złożonym z sześciu rozdziałów autorka wprowadza czytelnika w świat Korczyna i przedstawia jego mieszkańców. Wspomina o nieszczęśliwym związku Justyny i Zygmunta, losach małżeństwa Benedykta i Emilii oraz historii rodu Korczyńskich. Do Korczyna powracają ze szkół Witold i Leonia, na imieninach pani Emilii poznajemy zainteresowanego panną Orzelską Różyca. Dziewczyna jednak poznaje Jana Bohatyrowicza i na grobie Jana i Cecylii poznaje historię jego rodu.

Drugi tom liczy pięć rozdziałów. Poznajemy w nim Olszynkę Kirłów, a następnie dowiadujemy się o żądaniu Darzeckiego spłaty posagu jego żony, kłótni Witolda i Benedykta oraz staraniach Zygmunta o nawiązanie z Justyną kontaktów. Justyna jednak woli pomagać Bohatyrowiczom przy żniwach. Wraz z Janem udaje się na powstańczą mogiłę i dowiaduje się o historii powstania zostaje także zaproszona na ślub w zaścianku. Tom trzeci także posiada pięć rozdziałów. Poznajemy w nim losy Andrzejowej Korczyńskiej i jej syna Zygmunta. Głównym wydarzeniem jest wesele Franciszka Jaśmonta i Elzuni. Na nim dochodzi do spotkania Marty i Anzelma, a Jan i Justyna wyznają sobie miłość. Witold godzi się z ojcem, a ten kończy konflikt z bohatyrowickim zaściankiem i udaje się wraz z Justyną do Anzelma.

Główną zasadą kompozycyjną „Nad Niemnem” jest schemat konfrontacji dwóch światów oraz schemat epizodu z biografii bohatera określający jego dalsze losy. Schemat epizodu zaważył na wyborze przestrzeni czasowej i postaniu bohaterów w sytuacji wyboru dalszej drogi życiowej (Benedykt godzi się z Bohatyrowiczami i zbliża do syna, Andrzejowa wyzbywa się złudzeń o Zygmuncie, Justyna decyduje się na zamążpójście za Jana, Marta po latach spotyka Anzelma). Postawy poszczególnych bohaterów i społeczności są spolaryzowane. Na kompozycję złożyła się ponadto rola dialogu w rozwoju akcji, a także przebieg łączenia poszczególnych partii dialogowych.



  Dowiedz się więcej