Jesteś w:
Gloria victis
Głównym historycznym wydarzeniem, którego epizod przywołuje Eliza Orzeszkowa w noweli „Gloria victis” jest powstanie styczniowe, które wybuchło 22 stycznia 1863 roku. Było to najdłuższe i najprawdopodobniej najbardziej krwawe powstanie narodowowyzwoleńcze w całej historii państwa polskiego. Swoim zasięgiem objęło Królestwo Polskie, Litwę, Białoruś i część Ukrainy. Powstanie już od początku skazane było na klęskę w obliczu przeważających sił Rosjan. Uczestnicy nie byli dobrze wyszkoleni, nie mieli także odpowiednich zapasów broni. Gdy powstanie upadło Polacy byli zmuszeni żyć z piętnem kolejnej klęski, wśród fali prześladowań, zsyłek i przesiedleń. Polacy zaczęli wątpić w romantyczne hasła nawołujące do ciągłej walki z zaborcami, poświęcenie jednostki w imię niepodległości. Orzeszkowa znała przebieg powstania z autopsji - w liście do Jankowskiego pisała: „[...] w młodości byłam naocznym świadkiem jednego i nie najmniej ważnego z epizodów tragedii 1863 roku”.
Akcja nowel została usytuowana na wiosnę w 1863 roku, kiedy to powstanie znajduje się w swojej środkowej fazie. Partia pod wodzą Romualda Traugutta: „[...] składała się z 400-500 ludzi, głównie szlachty, spośród których kilkudziesięciu tworzyło oddział jazdy pod dowództwem Feliksa Jagmina.[...] Partia ta obozowała przez trzy tygodnie na polanie w lasach tzw. horeckich, po drugiej stronie Kanału Królewskiego”.
Postacią historyczną, którą Orzeszkowa przywołuje jest znany jej osobiście Romuald Traugutt - dyktator powstania styczniowego. Początkowo przeciwstawiał się wybuchowi powstania styczniowego. Podczas walk w 1863 roku dowodził własnym oddziałem. Został mianowany generałem i komisarzem pełnomocnym Rządu Narodowego na Galicję. 17 października w drodze zamachu stanu usunął w Warszawie rząd zdominowany przez środowisko czerwonych i mianował się dyktatorem. W grudniu 1863 roku zreorganizował wojsko, a także nakazał rygorystyczne wdrażanie uchwały uwłaszczeniowej. Mimo iż wiele z jego zarządzeń nie było organizowanych wojska powstańcze przetrwały zimę 1863/1864. Traugutt został aresztowany w kwietniu 1864 roku, a następnie w warszawskiej Cytadeli.
strona: - 1 - - 2 -
„Gloria victis” – tło historyczne
Autor: Karolina Marlęga Serwis chroniony prawem autorskimGłównym historycznym wydarzeniem, którego epizod przywołuje Eliza Orzeszkowa w noweli „Gloria victis” jest powstanie styczniowe, które wybuchło 22 stycznia 1863 roku. Było to najdłuższe i najprawdopodobniej najbardziej krwawe powstanie narodowowyzwoleńcze w całej historii państwa polskiego. Swoim zasięgiem objęło Królestwo Polskie, Litwę, Białoruś i część Ukrainy. Powstanie już od początku skazane było na klęskę w obliczu przeważających sił Rosjan. Uczestnicy nie byli dobrze wyszkoleni, nie mieli także odpowiednich zapasów broni. Gdy powstanie upadło Polacy byli zmuszeni żyć z piętnem kolejnej klęski, wśród fali prześladowań, zsyłek i przesiedleń. Polacy zaczęli wątpić w romantyczne hasła nawołujące do ciągłej walki z zaborcami, poświęcenie jednostki w imię niepodległości. Orzeszkowa znała przebieg powstania z autopsji - w liście do Jankowskiego pisała: „[...] w młodości byłam naocznym świadkiem jednego i nie najmniej ważnego z epizodów tragedii 1863 roku”.
Akcja nowel została usytuowana na wiosnę w 1863 roku, kiedy to powstanie znajduje się w swojej środkowej fazie. Partia pod wodzą Romualda Traugutta: „[...] składała się z 400-500 ludzi, głównie szlachty, spośród których kilkudziesięciu tworzyło oddział jazdy pod dowództwem Feliksa Jagmina.[...] Partia ta obozowała przez trzy tygodnie na polanie w lasach tzw. horeckich, po drugiej stronie Kanału Królewskiego”.
Postacią historyczną, którą Orzeszkowa przywołuje jest znany jej osobiście Romuald Traugutt - dyktator powstania styczniowego. Początkowo przeciwstawiał się wybuchowi powstania styczniowego. Podczas walk w 1863 roku dowodził własnym oddziałem. Został mianowany generałem i komisarzem pełnomocnym Rządu Narodowego na Galicję. 17 października w drodze zamachu stanu usunął w Warszawie rząd zdominowany przez środowisko czerwonych i mianował się dyktatorem. W grudniu 1863 roku zreorganizował wojsko, a także nakazał rygorystyczne wdrażanie uchwały uwłaszczeniowej. Mimo iż wiele z jego zarządzeń nie było organizowanych wojska powstańcze przetrwały zimę 1863/1864. Traugutt został aresztowany w kwietniu 1864 roku, a następnie w warszawskiej Cytadeli.
strona: - 1 - - 2 -