Jesteś w: Gloria victis

„Gloria victis” – kompozycja

Autor: Karolina Marlęga     Serwis chroniony prawem autorskim

Zasadą kompozycyjną „Glorii victis” jest zderzenie losów indywidualnych z prawami wielkiej historii. Orzeszkowa, ukazując odważnych powstańców, chce oddać im sprawiedliwość, dzięki kilkudziesięcioletniej perspektywie podkreśla wielki wpływ ich czynu na przyszłość.

Historię o walkach leśnego oddziału powstańczego opowiadają upersonifikowanemu wiatrowi drzewa. Wiatr odwiedza litewskie Polesie po półwiecznej nieobecności i dowiaduje się o historii uczestników walk – Marianie Tarłowskim, który przybył do poleskiego miasteczka, by uczyć w szkole, Jagminie dowódcy konnej jazdy i Romualdzie Traugutcie – wodzu o niemal mitycznych cechach. Fikcyjni bohaterowie giną w wielkiej potyczce z przeważającymi siłami wroga. Po wielu latach ich bezimienną mogiłę odwiedza siostra Marysia i ukochana Jagmina – Aniela. Przesłanie utworu zawiera się w kilkukrotnie powtórzonym haśle „gloria victis” – „chwała zwyciężonym”.

Utwór na konstrukcję ramową. Jest to opowieść w opowieści. Ramą jest narracja skierowana do czytelnika o wietrze, który przybył na Polesie i wysłuchuje historii o powstańcach z ust drzew, aby następnie głosić sławę poległych bohaterów. Wewnętrznymi narratorami są kolejno drzewa i kwiaty, a ich słuchaczem jest wiatr. Przedmiotem ich opowieści jest życie powstańców w obozie a także bitwa, która przesądziła o losach głównych bohaterów. Wspomnienia o losach bohaterów przed powstaniem są zdawkowe. Także opis bitwy, do momentu ranienia Tarłowskiego, ujęty jest w kilku zdaniach. To jego śmierć stanowi najważniejszy moment utworu.



  Dowiedz się więcej