Jesteś w: Gloria victis

„Gloria victis” na tle prądów literackich epoki

Autor: Karolina Marlęga     Serwis chroniony prawem autorskim

Mimo że nowela „Gloria victis” ukazała się w 1910 roku w epoce Młodej Polski wykazuje silne związki z ideami pozytywistycznymi, którym wierna pozostawała Orzeszkowa. Mimo to można wyróżnić cechy, które odbiegały od założeń pozytywizmu.

Główne nurty, jakim w utworze hołduje autorka to realizm i naturalizm. Autorka za główny cel utworu uznaje walor poznawczy – przekazanie historii o starciach powstańców na Polesiu. Szczegółowo opisuje postaci, charakteryzuje ich strój i sposób walki, przedstawia nawet autentyczną postać historyczną – Romualda Traugutta. Narrator jest wszechwiedzący, dlatego ukazuje pełnię cech i zachowań bohaterów powstańczych walk. Orzeszkowa nie ucieka od szczegółowego przedstawiania nawet drastycznych scen, takich jak rzeź rannych powstańców czy męczeńska śmierć Tarłowskiego rozrywanego na pikach Rosjan.

Wśród innych kierunków w noweli można dostrzec elementy impresjonistyczne. To przede wszystkim barwne i nastrojowe opisy przyrody. Uwaga skupiona zostaje na chwilowych, ulotnych wrażeniach, określonych momentach, w których istotna role odgrywa gra światła. Istotnym elementem impresjonistycznych opisów były wschody i zachody słońca. Orzeszkowa także zamieszcza szczegółowy, zmienny i dynamiczny opis zachodu słońca: „Leciał tedy wiatr nad Polesiem, gdy letnie słońce miało się ku zachodowi i w blasku jego smółki na łąkach stały zarumienione jak zorze, a wody oblekały się w barwy tęczowe. Na wodach w szyby wieloramienne, w strugi leniwe rozlanych jaśniały fiolet, purpura i złoto, a nad nimi, w powietrzu, rozpościerała się cisza błękitna, głęboka.”
strona:   - 1 -  - 2 - 



  Dowiedz się więcej