Jesteś w: Balladyna

Budowa dramatu romantycznego na przykładzie „Balladyny”

Autor: Karolina Marlęga     Serwis chroniony prawem autorskim

Dramat romantyczny powstał w okresie romantyzmu jako przeciwieństwo dramatu klasycznego. Odwoływał się do twórczości dawniejszych dramatopisarzy, którzy odbiegli od klasycznego wzorca. Należeli do nich: William Szekspir / XVI wiek /, w Hiszpanii Lope de Vega / przełom XVI i XVII wieku / i Calderon / XVII wiek /. Odwoływał się też do dramaturgii mieszczańskiej – szczególnie do melodramatu.

Typowymi przedstawicielami dramatu romantycznego w Europie byli Victor Hugo oraz Alfred de Musset / Francja /. W Polsce, oprócz Juliusza Słowackiego, twórcami dramatu romantycznego stali się: Adam Mickiewicz i Zygmunt Krasiński.

Cechy dramatu romantycznego: luźna budowa / niezależne od siebie epizody /, rezygnacja z klasycznej zasady jedności miejsca, czasu i akcji, niekiedy rezygnacja z zasady pięciu aktów, mieszanie gatunków / sceny monumentalne przeplatane z lirycznymi lub kameralnymi; pomieszanie komizmu i tragizmu, patosu i groteski, realizmu i fantastyki; mieszanie ze sobą różnych, często przeciwstawnych konwencji stylistycznych i gatunkowych /.

Dramaty romantyczne miały charakter niesceniczny z powodu niedostosowania do technicznych warunków ówczesnego teatru. Były więc tekstami przeznaczonymi do czytania. Współczesny teatr doskonale radzi sobie z wystawianiem tego typu sztuk na scenie.


Jeśli chodzi o „Balladynę” Juliusza Słowackiego, to jest ona typowym dramatem romantycznym. Jej akcja została umieszczona w czasach pozahistorycznych. Sztuka nie zachowuje klasycznych trzech jedności chociaż zbudowana jest z pięciu aktów. Świat realny miesza się w niej ze światem fantastycznym. Jest to wyraźne nawiązanie do komedii Szekspira – chociażby do „Snu nocy letniej”. Problematyka utworu bliższa jest tragediom Szekspira – Balladyna ma wiele wspólnego z Lady Makbet. Mieszają się w tej sztuce również komizm i z tragizmem. Postacią komiczną jest Grabiec uwikłany w tragiczne wydarzenia. Melodramatyczna i komiczna jest również miłość Goplany do Grabca. Wiele z melodramatu ma konflikt między siostrami – łagodną Aliną i zaborczą Balladyną. Niestety, kończy się on tragicznie. Nienaturalna śmierć bohaterów - Aliny, Grabca, Wdowy, Pustelnika, Kirkora i na koniec Balladyny powoduje, że odbieramy ten utwór jako tragedię. Autor jednak rozprasza ponure wrażenie, dodając komiczny i ironiczny Epilog, w którym dziejopis Wawel dyskutuje z Publicznością na temat bohaterów sztuki.



  Dowiedz się więcej