Jesteś w: Potop

Archaizacja w „Potopie”

Autor: Karolina Marlęga     Serwis chroniony prawem autorskim

Jedną z kluczowych ról w „Potopie” odgrywa problem stylizacji, czyli odpowiedniego nawiązania do stylu piśmiennictwa i literatury siedemnastowiecznej. Wiąże się to z archaizacją tak słownictwa, jak i składni i fleksji, a także posługiwaniem się zwrotami i pojęciami charakterystycznymi dla epoki.

Sienkiewicz zastosował w powieści stylizację archaiczną – nadał językowi pozory języka używanego w opisywanych czasach, w tym wypadku w siedemnastowiecznej Polsce. Elementy archaizacji dotyczą zarówno fragmentów narracyjnych, a w większym stopniu partii dialogowych i wypowiedzi poszczególnych postaci. Autor czerpał z bogatych źródeł – studiował siedemnastowieczne pamiętniki, kroniki i listy. Do najbardziej charakterystycznych elementów archaizacji w „Potopie” należą:

• wprowadzenie archaizmów, czyli wyrażeń dawnych, nieużywanych. Należą doi nich archaizmy leksykalne („waćpan”), fleksyjne („żem nie mógł”), składniowe („Alem go Łazami rzewnymi opłakał”);
• łacińskie wtrącenia i sentencje („pars magna fuit”);
• zwroty grzecznościowe, które odnosiły się do godności i stanowiska („mościa panno”, „waćpanna”, „godna persona”);
• liczne wyrazy i zwroty zapożyczone z języka żołnierskiego („rotmistrz”, „dragoni”, „regiment”).



  Dowiedz się więcej