Jesteś w: Potop

Style w „Potopie”

Autor: Karolina Marlęga     Serwis chroniony prawem autorskim

Jedną z kluczowych ról w „Potopie” odgrywa problem stylizacji, czyli odpowiedniego nawiązania do stylu piśmiennictwa i literatury siedemnastowiecznej. Wiąże się to z archaizacją tak słownictwa, jak i składni i fleksji, a także posługiwaniem się zwrotami i pojęciami charakterystycznymi dla epoki.

Sienkiewicz nie stworzył kopii stylu staropolskiego, lecz wydobył z niego cechy charakterystyczne, których wykorzystanie nie wpłynęłoby na komunikatywność literackiego przekazu. Zastosował wyrażenia, które uważane były za zarchaizowane, jednak funkcjonowały jeszcze w ówczesnym języku. Wprowadzał iluzję dawności, która nie zakłóciłaby czytelności. Na pierwszym miejscu w procesie stylizacji postawił składnię, gdyż jak wspominał: „język dawny polega więcej na toku, który ma prawie powagę łaciny, nie zaś na sadzeniu dzikimi archaizmami”.

Przede wszystkim Sienkiewicz nie pisał „Potopu” polszczyzną siedemnastowieczną, ale sobie współczesną usuwając z niej elementy kojarzące się czytelnikom z współczesnością. Nasycił jednak język elementami języka, składni i słownictwa wieku siedemnastego, co wywoływało wrażenie obcowania z językiem z XVII wieku.

Analizując styl potopu należy rozróżnić sferę narracji i partie dialogowe oraz wypowiedzi postaci. W narracji archaizacja języka nie jest tak wyraźna, natomiast znacznie wyraźniej przejawia się w dialogach. Dzięki temu pogłębia się dystans między narratorem a postaciami. Pisarz nadaje także językowi poszczególnych postaci charakteru indywidualnego, co najdobitniej widać na przykładzie wypowiedzi Zagłoby, który używa określonego stylu w zależności od okoliczności (barokowa przemowa, dosadne koncepty i inwektywy).
strona:   - 1 -  - 2 - 



  Dowiedz się więcej