Jesteś w: Potop

Aluzje Sienkiewicza do współczesności w „Potopie”

Autor: Karolina Marlęga     Serwis chroniony prawem autorskim

Poprzez pisanie powieści historycznych aluzję do ówczesności zawarł Henryk Sienkiewicz w „Potopie”. Powieść ta opisuje najazd Szwedów na Polskę, który był trudnym momentem kończącego się już wprawdzie, ale wciąż trwającego okresu świetności Rzeczypospolitej.

Dzieje są przedstawione w taki sposób, by podkreślić bohaterstwo walczących oraz ukazać dobre strony pozostania patriotą w trudnych chwilach. Narrator dużo miejsca poświęca wydarzeniom chwalebnym dla kraju, natomiast o niechlubnych wypowiada się zdawkowo. Ma to na celu podniesienie czytelnika na duchu i wywołanie u niego dumy z własnej historii. Autor zresztą sam mówi o tym, określając cel powieści – „ku pokrzepieniu serc”.

Dodanie otuchy to jednak tylko pierwsze przeznaczenie powieści. Sienkiewicz poprzez sposób przedstawiania zdarzeń zwraca uwagę na problemy społeczne, mające związek z jego ówczesnością. Krytykuje postawę Radziwiłłów, którzy oddali Litwę Szwedom oraz zachowanie szlachty zgromadzonej na pospolitym ruszeniu pod Ujściem za jej brak woli walki i oddanie Wielkopolski najeźdźcom. Sienkiewicz neguje postawę oddawania narodowej ziemi w celu osiągnięcia własnych korzyści. Jest to nawiązanie do ówczesnej polityki władz pruskich i działalności założonej przez nie Komisji Kolonizacyjnej. Autor „Potopu” chciał w ten sposób zwrócić uwagę na problem, jakim była duża skłonność posiadaczy ziemskich do oddawania ziemi zaborcom.

Inną istotną sprawą poruszaną przez Sienkiewicza jest dola chłopów. W walce z najeźdźcą szwedzkim bierze udział także prosty lud. Chłopi organizują oddziały partyzanckie, które w znaczący sposób przyczyniają się do wyparcia wroga z kraju. Autor podkreśla w ten sposób znaczenie ludu jako nieodłącznego elementu narodu, żądając poprawy jego losu. Wiąże się to z pozytywistycznymi ideałami: walka całego narodu to nawiązanie do pracy organicznej. Zarówno szlachta, jak i chłopi tworzą społeczeństwo, więc razem pracują na wspólne dobro.
strona:   - 1 -  - 2 - 



  Dowiedz się więcej