Jesteś w: Dziady

Obrzęd Dziadów i jego rola w dramacie

Autor: Karolina Marlęga     Serwis chroniony prawem autorskim

Pogański obrzęd „Dziadów” stanowi „szkielet” struktury dramatu Mickiewicza oraz jego fabuły. Głównym założeniem rytuału było wystawianie uczt dla zbłąkanych dusz zmarłych, by nakarmić je i napoić. Uczty te urządzano głównie w domach, ale także na cmentarzach (bezpośrednio na grobach) oraz wzniesieniach. Jednym z najbardziej charakterystycznych elementów uczt było upuszczenie części potraw i wylewanie napojów na stół, podłogę dedykując je duchom zmarłych. Obrzęd ten zbiegał się w czasie z chrześcijańskim świętem zmarłych.

Przy opisie obrzędu w drugiej części „Dziadów” Mickiewicza widać inspiracje szczególnie białoruskim sposobem jego odprawiania (poza Białorusią, „Dziady” odprawiano także na Litwie, Łotwie i w Polsce). Świadczy o tym zarówno miejsce zgromadzenia – kaplica, oraz osoba Guślarza jako głównego odprawiającego zaklęcia, które przywołują dusze z czyśćca.

Poza niezaprzeczalnym walorem artystycznym, „Dziady” w utworze odgrywają kluczową rolę w prezentacji wartości moralnych kształtujących światopogląd ludu. Obrzęd pozwala na nawiązanie kontaktu pomiędzy światem rzeczywistym a nierzeczywistym, które na co dzień ze sobą współistnieją i przenikają nawzajem. Mickiewicz dowodzi, że nie tak samo jak żywi potrzebują duchów swoich bliskich, zjawy równie mocno potrzebują żywych, dzięki którym mogą liczyć na posilenie i przebaczenie win.



  Dowiedz się więcej