Jesteś w: Konrad Wallenrod

Problematyka „Konrada Wallenroda”

Autor: Karolina Marlęga     Serwis chroniony prawem autorskim

Powieść poetycka Adama Mickiewicza „Konrad Wallenrod” poświęcona jest problematyce narodowowyzwoleńczej. Tak została odczytana przez pierwszych odbiorców. Po wybuchu powstania listopadowego w 1830 roku / utwór wyszedł drukiem w roku 1828 / hrabia Nowosilcow napisał w raporcie do Wielkiego Księcia Konstantego, że utwór Mickiewicza miał na celu zagrzewanie gasnących uczuć patriotycznych i przewidywanie przyszłych wypadków.

Gdyby jego prawdziwy sens został w ten sposób odczytany wcześniej przez cenzurę carską, nie pozwoliła by on na druk. Z tego powodu Mickiewicz musiał zakamuflować jego autentyczną treść.
Umieścił więc akcję swojej powieści poetyckiej w zamierzchłej przeszłości, której realia wymagały przybliżenia. W Przedmowie opowiedział pokrótce historię stosunków Litwy i państwa Zakonu Krzyżackiego w okresie średniowiecza, a przy okazji wyraźnie podkreślił, że taka tematyka odrywa twórcę od spraw współczesnych. Utwór opatrzony został też podtytułem: „Powieść historyczna z dziejów litewskich i pruskich”, co dodatkowo odcinało go formalnie od aktualnych zdarzeń.

Aby zmylić cenzurę autor uporczywie utrzymywał, że jest to historia kochanków ukazana na tle historycznym. Rzeczywiście opisywał tragiczne losy Konrada Wallenroda i jego ukochanej Aldony. Przedstawił wszystkie dylematy i rozterki swojego bohatera uwikłanego w bieg historii. Poruszył też problemy moralne, związane ze stosunkiem do stosowanych metod walki z przeciwnikiem.
Na wstępie swojego utworu umieścił motto zaczerpnięte z dzieła szesnastowiecznego filozofa Nicollo Machiavellego, którego zainteresowania skupiały się wokół zagadnień związanych ze skutecznym rządzeniem państwem:
„Dovete adunque sapere come sono due generazioni da combattere..... bisogna essere volpe e leone”
/ „Trzeba wam wiedzieć, że są dwa sposoby walczenia..... trzeba być lisem i wilkiem”. /


Ustami swoich bohaterów, Konrada i Halbana Mickiewicz budził w czytelnikach uczucia związane z miłością do ojczyzny, do tradycji narodowej, do historycznej przeszłości. Potrafił zrobić to doskonale, sam doświadczając losu zesłańca i czując na sobie krępujące więzi policyjne oraz administracyjne systemu państwa rosyjskiego. Moralną ocenę swojego bohatera pozostawił odbiorcom.



  Dowiedz się więcej