Jesteś w: Proces

Franz Kafka - nota biograficzna, wiadomości wstępne o Procesie

Autor: Karolina Marlęga     Serwis chroniony prawem autorskim

Franz Kafka urodził się w Pradze w 1883 roku. Pochodził z rodziny drobnomieszczańskiej, bardziej niemieckiej niż czeskiej. Był synem kupca, z którym pozostawał w konflikcie, widzącym cel życia jedynie w pomnażaniu majątku. Często, też akcentuje się „kompleks żydowski” Kafki, który nie miał wyraźnego poczucia przynależności do określonego narodu. Ukończył jednak niemieckie gimnazjum i zawsze pisał w języku niemieckim. Edukację zakończył jako doktor praw, następnie pracował jako urzędnik towarzystw ubezpieczeniowych. Przez wiele lat ciężko chorował na gruźlicę krtani. Zmarł w wieku 41 lat.
Franz Kafka jest jednym z prekursorów prozy dwudziestolecia międzywojennego, ukazuje czytelnikowi świat widziany jako koszmar, bohatera everymana, czyli człowieka – każdego i powieść parabolę.

Już w „Wyroku” pierwszym ważnym utworze Kafki pojawił się motyw sądu tak istotny, w dalszej wieloznacznej i dopuszczające rozmaite interpretacje, twórczości pisarza, powracający w innych opowiadaniach, uważany za echo wspomnianego konfliktu pisarza z ojcem. Franz Kafka napisał trzy powieści (żadnej z nich nie dokończył): „Amerykę”, „Proces” oraz „Zamek”. Ani jedna z nich nie ukazała się drukiem za życia autora, na szczęście wykonawca testamentu pisarza, jego przyjaciel Max Brod, nie spełnił woli Kafki i nie spalił jego rękopisów. Między 1925 a 1927 rokiem wydano wszystkie powieści pisarza, następnie ogłoszono dziennik, który Kafka prowadził od 1910 do 1923 roku, oraz dwa obszerne zbory pięknych listów do kochanych kobiet: „Listy do Felicji” i „Listy do Mileny”.

„Proces” Kafka zaczął pisać w sierpniu 1914 roku, w tym czasie pracował też nad „Karną kolonią” i „Ameryką”. Uważa się, iż geneza „Procesu” jest związana z osobistymi doświadczeniami pisarza, jego zaręczynami z Felicją Bauer, którymi towarzyszyły obawy przed małżeństwem traktowanym jako utrata swobody twórczej. Podczas zasadniczej rozmowy narzeczona bardzo surowo oceniła postawę Kafki, co pisarz uznał za rodzaj sądu nad sobą. Franz nie do końca w porządku postąpił wobec swojej narzeczonej. Dwa razy zerwał zaręczyny w myśl idei Judyma, że „tylko w samotności można coś osiągnąć”.

Świat powieści Kafki to świat koszmaru sennego. W „Procesie” – męcząca wędrówka po labiryntach strychów, w których otwierają się jakieś nowe drzwi lub okazuje się, że przejścia nie ma. W „Zamku” – wizja zamczyska, do którego trzeba wejść – a nie można. W „Przemianie” bohater po przebudzeniu, stwierdza z przerażeniem, że jest robakiem.
„Proces” Franza Kafki przełożył na język polski Bruno Schulz.



  Dowiedz się więcej