Jesteś w: Cyprian Kamil Norwid

Bema pamięci żałobny rapsod - notatka interpretacyjna

Autor: Karolina Marlęga     Serwis chroniony prawem autorskim

Bema pamięci żałobny – rapsod powstał jesienią 1851 roku. Jest wierszem okolicznościowym, napisanym w pierwszą rocznicę śmierci wielkiego patrioty i bohatera narodowego, generała Józefa Bema.

W tekście Norwida uderza synkretyczne podejście do obrządku pogrzebowego bohatera. Na tę uroczystość składają się atrybuty charakterystyczne dla epoki średniowiecza (sokół, koń, jaszczury, smoki), dla kultury antycznej (gałązki z drzewa laurowego) oraz kultury chrześcijańskiej (gromnica). Widoczne są też echa obrządków pogańskich (tłuczenie glinianych naczyń, kilka grup płaczek, z których każda grupa robi coś innego). Obraz wyłaniający się z tekstu jest niezwykle wyrazisty, oddziałuje na wzrok (plastyczne opisy chorągwi), słuch (opisy tłuczenia glinianych naczyń, śpiewu, płaczu), a nawet węch (płaczki niosą wonne zioła, a w powietrzu unosi się dym). Synestezja jest widoczna w całym tekście.

Podmiot liryczny nie jest jednolity w całym wierszu. Pierwsze cztery strofy mają charakter wyraźnie opisowy, a podmiot jest tam epicki, trzecioosobowy, typowy dla rapsodu (pieśni chwalącej wybraną osobę lub jej bohaterskie czyny). Ostatnie dwie strofy pisane są z perspektywy pierwszoosobowego podmiotu zbiorowego. Łączy się to ze zmianą postrzegania świata przez czytelnika – w dwóch ostatnich zwrotkach podmiot staje się uczestnikiem marszu, nie tylko jego obserwatorem. Zmienna jest też dynamika wiersza, dwie ostatnie strofy znacznie „przyspieszają” względem poprzednich.
strona:   - 1 -  - 2 - 



  Dowiedz się więcej