Jesteś w: Cyprian Kamil Norwid

Do obywatela Johna Brown - notatka interpretacyjna

Autor: Karolina Marlęga     Serwis chroniony prawem autorskim

Wiersz Do obywatela Johna Brown powstał pod wpływem wydarzeń, które miały miejsce w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej pod koniec lat 50. XIX wieku. Biały farmer, John Brown, będący gorącym zwolennikiem abolicjonizmu, chciał wywołać powstanie niewolników murzyńskich, za co został skazany na karę śmierci przez powieszenie. Spowodowało to lawinę listów i protestów ze strony przedstawicieli światowej inteligencji. Niestety, wyrok na Brownie wykonano w grudniu 1859 roku.

Tekst składa się z trzech części. W pierwszej podmiot wysyła ponad oceanem mewę, która jest „posłańcem” wsparcia dla Browna. W tej części podmiot waha się, czy kraj, do którego wysyła swoją pieśń, jest ciągle tym samym krajem, skoro mamy do czynienia z pewną katastrofą i wyraźną winą ludzi. Druga część tekstu rozpoczyna się od opisu wizji śmierci farmera, jest mowa o sznurze i umykającej spod stóp ziemi. Dalej mamy do czynienia z upersonifikowaną Ameryką, która – po stracie gwiazd ze sztandaru narodowego – będzie musiała zmierzyć się z „czarną nocą z twarzą Murzyna”. W trzeciej części podmiot nie wierzy, jak mogło dojść do takiego zdarzenia w kraju, w którym działali tak wybitni i tolerancyjni ludzie, jak Jerzy Waszyngton – ojciec narodu amerykańskiego i Tadeusz Kościuszko – bojownik o wolność Stanów i zdolny inżynier z odległego kraju. Cały tekst przyjmuje formę odezwy, protestu przeciwko zdradzaniu najistotniejszych wartości. Ten wiersz przechodzi w inny wymiar dla czytelnika, który uświadomi sobie, że wymowa tekstu stała się poniekąd profetyczna – prawdziwe problemy Stanów Zjednoczonych z nietolerancją rasową miały dopiero nadejść.
strona:   - 1 -  - 2 - 



  Dowiedz się więcej