Jesteś w: Dziady

IV część Dziadów jako wielkie romantyczne studium miłości

Autor: Karolina Marlęga     Serwis chroniony prawem autorskim

IV część Dziadów określana jest mianem wielkiego studium miłości, gdyż to właśnie miłość jest tym tematem, który wydobywa się na jej pierwszy plan. W obliczu historii Gustawa nie jest to już tylko uczucie, które łączy dwie osoby, ale staje się samoistną siłą, silniejszą od śmierci i ziemskich przeciwieństw losu.

W historii tragicznej, niespełnionej miłości Gustawa możemy odkryć echo odbijającej się miłości Mickiewicza do Maryli Wereszczakówny – w obu przypadkach dwoje kochających się ludzi zostało rozdzielonych konwenansami, odmiennym pochodzeniem społecznym oraz możliwościami finansowymi. W efekcie ukochana została wydana za mąż za innego, „odpowiedniejszego” kandydata.

Elementy te zauważamy w wielu romantycznych utworach, tutaj jednak ponadto występuje szczegółowa analiza psychiki bohatera, opis jego przeżyć i dylematów.

Wielka, romantyczna miłość, której pod wpływem literatury uległ Gustaw, miała dla niego fatalne skutki. Zatracił się w swoim cierpieniu i rozpaczy, prawie popadając w obłęd, nad którym nie umiał zapanować. Popełnił nawet samobójstwo poprzez wbicie sobie w serce sztyletu, żył jednak nadal w swoim cierpieniu. Ponadto zrozpaczony i zagubiony wykrzyczał:
„kobieto, puchu marny, ty wietrzna istoto”,

co stało się wyrazem jego lęku przed kobietami oraz zwątpienia w ich wierność i stałość w uczuciach.

Miłość, o której opowiadał Gustaw, była dla niego uczuciem najbardziej podstawowym i zarazem najmocniej przeżywanym. Decydował o nim bowiem nie ślepy los czy przypadek, ale Opatrzność. W ten sposób uczucie to zyskiwało niezwykłą moc, wręcz nieziemską.



  Dowiedz się więcej