Jesteś w: Motyw młodości

Motyw młodości

Autor: Karolina Marlęga     Serwis chroniony prawem autorskim

Motyw młodości - wprowadzenie


Młodość to niewątpliwie jeden z najważniejszych etapów w życiu człowieka. To właśnie wówczas kształtuje się charakter i psychika. Okres ten nie jest pozbawiony również wielu rozterek głównie natury emocjonalnej. W młodym wieku zawiązują się pierwsze przyjaźnie, nieraz trwające przez całe życie, przeżywa się pierwsze i często największe miłości. Ponadto to okres nauki i to nie tylko szkolnej, ale także poznawania czym jest świat, jakimi prawami się rządzi. Często, poznawaniu otaczającej rzeczywistości towarzyszy rozczarowanie. Okazuje się, że młodzieńcze ideały i marzenia nie tak łatwo spełnić. Świat przestaje się dzielić na czarne i białe, a zaczyna się dostrzegać jego wiele odcieni. Człowiek dojrzewa i i staje się w pełni ukształtowanym człowiekiem.

Artyści bardzo często sięgali po temat młodości, pragnąc powrócić wspomnieniami do najczęściej najszczęśliwszych lat ich życia. Wspominają rodzinne domy, atmosferę jaka w nich panowała, a także najbliższe otoczenie, które zostanie na zawsze „święte i czyste jak pierwsze kochanie”. Dla wielu młodość to czas beztroski, braku obowiązków, odpowiedzialności. Jednak niektórzy przeżyli ten czas w latach kataklizmu wojny, która już na całe życie odcisnęła na nich piętno.

Motyw młodości w literaturze


Mitologia - Mit o Dedalu i Ikarze - Ikar to uosobienie wolności, ale też buntu. Chłopak miał marzenia i chciał je urzeczywistnić. Przeciwstawił się schematom. Poszybował aż do Słońca. Ikar, realizując marzenia, zdobył się na bunt i poniósł śmierć, ale zobaczył świat z innej wysokości. Spełniły się jego sny. Przez moment poczuł się wolny.

„Antygona”, Sofokles - tytułowa bohaterka mimo surowego zakazu króla Teb, Kreona, postanowiła pochować zwłoki swojego brata - Polinejkesa. Uważała, że zasada, zakazująca pochówku zdrajców, mimo iż ogłoszone przez władcę, przeczy innym prawom, które Antygonie wydają się niepodważalne - boskim. Sfera uczuć jest dla Kreona bardzo odległym tematem, którego nie umie zrozumieć. Cel Antygony, mimo, że chwalebny, nie uświęcił środków - bunt dziewczyny był buntem osoby młodej, porywczej, niedojrzałej i upartej. Antygona była świadoma, że jej czyn, choć prawy, zostanie ukarany, ale mimo wszystko nie rezygnowała z niego. Jest silną osobowością, ma swoje priorytety w życiu i nimi się kieruje. Młodzieńcza postawa Antygony świadczyć może o sile młodzieńczych ideałów, których bohaterka nie wyrzeka się nawet w obliczu kary śmierci.

„Na młodość”, Jan Kochanowski – poeta wyraźnie mówi, że młodość wiąże się ściśle z rozrywką, zabawą. Zupełnie tak, jak rok nie może istnieć bez wiosny, tak młodość nie może istnieć bez szaleństwa:
„Jakoby też rok bez wiosny mieć chcieli,
Którzy chcą, żeby młodzi nie szaleli.”
Można też skojarzyć wiosnę bezpośrednio z młodością, czasem, kiedy rodzimy się i dorastamy. Kochanowski ewidentnie pochwala szaleństwa młodości.

„Cierpienia młodego Wertera”, Johann Wolfgang Goethe - główny bohater to typ romantycznego kochanka, młodzieniec poszukująca sensu życia i cierpiący z miłości. Bohater buntuje się przeciwko zasadom społecznym panującym w świecie. Jest nieszczęśliwie zakochany w Lotcie. Werter zaczyna sobie uświadamiać, że i on sam popada w obłęd. Bardzo cierpi. Coraz częściej nękają go złe nastroje, poczucie bezsensu i samotności. W końcowym fragmencie powieści bohater popełnia samobójstwo.

„Oda do młodości”, Adam Mickiewicz - w utworze widzimy przełom dwóch epok: romantyzmu i oświecenia. To z oświecenia wywodzi się wiara w postęp, nakaz samowychowania, doskonalenia się, hasła humanitaryzmu i ludzkiej solidarności. Niewątpliwie preromantyczny jest dynamizm Ody do młodości (wielokrotne wykrzyknienia: Młodość, o Młodość!), jej wewnętrzna energia, wyrażony w wierszu zapał. Można też w utworze Mickiewicza widzieć ogólny apel o poprawę świata. Młodość pokona zło, odnowi to, co uległo degradacji, sprosta nawet największym nadziejom, ma bowiem niemal boską siłę. Młodość ma tworzyć świat ducha, dlatego została uznana za siłę tworzącą. A świat ducha jest lepszy niż rzeczywistość materialna. Mickiewicz to piewca młodości, który odrzuca dojrzały racjonalizm i empiryzm na rzecz kultu młodości, przyjaźni i wspólnego działania rówieśników. Pisze:
„[…]wyjdzie w zamętu świat ducha:
Młodość go pocznie na swoim łonie,
A przyjaźń w wieczne skojarzy spojnie.”

„Pan Tadeusz”, Adam Mickiewicz - jedne z ważniejszych słów całego poematu brzmią:
„Kraj lat dziecinnych! On zawsze zostanie
Święty i czysty jak pierwsze kochanie...”
Pochodzące z epilogu słowa można by uczynić mottem całego Pana Tadeusza, bowiem to właśnie ojczyzna stanowi nadrzędny temat utworu, przy czym nie jest ona ukazana realistycznie – zaproponowana przez Mickiewicza wizja Litwy jest idyllą szlachecką. Oznacza to, że swoje wspomnienia oraz relacje gawędziarskie bliskich mu osób splótł Mickiewicz w niezwykłą opowieść o pięknie kraju lat dziecinnych... Poeta podkreśla w niej i wynosi do najwyższej artystycznej rangi rzeczy zwykłe, znamionujące świat jego dzieciństwa. Małą ojczyzną była dla Mickiewicza ukochana Wileńszczyzna. Chciał w słowach, w sferze marzeń, przenieść się do kraju lat dziecinnych, a pisanie poematu miało łagodzić tęsknotę. Tęsknota za spokojem, litewską przyrodą i krajem lat dziecinnych doprowadziła do powstania Pana Tadeusza. Tytułowy bohater utworu to młodzieniec, który wraca po ukończeniu szkoły do rodzinnej posiadłości. Przeżywa tam pierwsze zauroczenia i zawody, uczy się patriotyzmu i dawnych obyczajów.
strona:   - 1 -  - 2 -  - 3 -  - 4 -  - 5 -  - 6 -  - 7 -  - 8 -