Jesteś w: Motyw buntu

Motyw buntu w literaturze

Autor: Karolina Marlęga     Serwis chroniony prawem autorskim



• Gustaw Herling-Grudziński, „Inny świat” - bunt autora zasługuje na podziw i aprobatę. W skrajnie nieludzkich warunkach, znajdując się w miejscu, gdzie umierano z głodu i wycieńczenia, pomimo otrzymywanych racji żywnościowych, on zdecydował się na takie posunięcie. Ryzyko było wielkie, gdyż działania tego typu, w obozie radzieckim traktowane były, jako sabotaż, tym samym Gustaw mógł być skazany na śmierć. Grudziński pokazał ile ideałów tkwi jeszcze w nim samym pomimo determinacji środowiska łagrowego i praw, jakimi rządzi się życie w obozie. Udowodnił silną wolą jak ważny jest dla człowieka honor. Zbuntował się, że nie wypuszczono go z obozu wraz z innymi Polakami, jego sprzeciw był bardzo stanowczy. Po kilku dniach głodowania nie czuł już głodu, ale bardzo osłabł, zaczęły mu też puchnąć nogi, mimo to trwał w swym postanowieniu. Gustawowi udało się, wyszedł z obozu otarłszy się o śmierć. Wygrał i wyszedł na wolność.

• Czesław Miłosz, „Który skrzywdziłeś” - wiersz jest wyrazem buntu wobec tyrana, krzywdzącego zwykłych obywateli. Ze względu na kontekst historyczny można skonkretyzować bohatera lirycznego. Jest nim Stalin. Skupił wokół siebie „gromadę błaznów” czyli bezgranicznie oddanych pochlebców. Podmiot liryczny przeciwstawia się także zatraceniu norm moralnych. Uważa, iż postawa nonkonformizmu jest obowiązkiem poety: „Nie bądź bezpieczny. Poeta pamięta. Możesz go zabić. Narodzi się nowy.” Dzięki stylizacji biblijnej podmiot pełni rolę proroka broniącego prawdy. Przeciwstawia się złu, uosabianemu przez reżim totalitarny. Poprzez lirykę apelu poeta obarcza tyrana moralną odpowiedzialnością za popełnione zbrodnie. Miłosz nie wyraża jedynie sprzeciwu wobec rządów konkretnego tyrana. Wskazuje on na ponadczasowość aparatu ucisku. Wzniosłym ideałom przeciwstawia antywartości. Jego bunt zrodził się z refleksji nad złem odwiecznie wyrządzanym ludzkości przez zbrodniarzy, do których skierowany jest ostatni dystych: „Lepszy dla ciebie byłby świt zimowy I sznur i gałąź pod ciężarem zgięta.”
strona:   - 1 -  - 2 -  - 3 -  - 4 -  - 5 -  - 6 -  - 7 -  - 8 -  - 9 -  - 10 -  - 11 -  - 12 -  - 13 -  - 14 -  - 15 - 



  Dowiedz się więcej