Jesteś w:
Motyw arkadii
• Aldous Huxley, „Nowy, wspaniały świat” - w powieści pozornie nie występuje drastyczne ograniczenie swobody jednostek, jednak zauważalny jest pewien model zachowania preferowany przez władzę, utrwalony poprzez umiejętne manipulowanie świadomością społeczną. Obywatel uprawniony jest do swobodnego dysponowania swoim wolnym czasem, jednak wybór możliwości, w jaki może go spędzać ogranicza się do oglądania czuciofilmów, gry w tenisa lub golfa z przeszkodami, spędzania czasu w licznych lokalach, aktywności seksualnej czy doświadczania podróży narkotycznych wywoływanych somą. Ogólnie piętnowana jest chęć przebywania w samotności. Sztuka nie istnieje, została całkowicie zastąpiona przez popkulturę, nie niosącą żadnych wartości, dostarczającą jedynie doznań zmysłowych. Wszystko to ma na celu uczynienie z człowieka idealnego konsumenta, który zarabia, wydaje, zarabia, wydaje... i, co najważniejsze, nie ma czasu ni chęci do zastanowienia się nad sensem swojego istnienia. Mimo iż ludzie wydają się szczęśliwi jest to uczucie pozorne. Autor położył na szalę wyboru wygodną szczęśliwość i wybitną twórczość, tę drugą kosztem spokoju zarówno duchowego jak i społecznego jednostki. Z ideologii Republiki wyłania się niejako definicja ludzkiego szczęścia: „szczęśliwi ludzie to tacy, którzy nie są świadomi lepszych i większych możliwości, żyją we własnych światach odpowiednio skrojonych do ich predyspozycji”.
• Witold Gombrowicz, „Ferdydurke” - autor przedstawia utratę wiary w możliwość istnienia światów idealnych na przykładzie groteskowej wizji. Poszukiwał idealnego świata, w którym człowiek mógł żyć swobodnie niczym nieskrępowany. Jego bohater - Józio – podróżował, poznając przy tym różnych ludzi, którzy oddziaływali na niego i określali go. Kolejno był uczniem szkoły, później odwiedził państwa Młodziaków, aby na koniec wyruszyć na wieś. Żadne z tych miejsc nie przypominało jednak krain szczęścia, gdzie wszyscy żyją w zgodzie i harmonii. Główny bohater nigdzie nie mógł być sobą, ponieważ ograniczały go konwenanse i zasady panujące w danej rzeczywistości. Nie był wolny i szczęśliwy. W takim świecie nie było miejsca na niczym nie zburzoną Arkadię, harmonię i istnienie idealnej rzeczywistości. Doskonałym podsumowaniem całości są słowa narratora: „(…) nie ma ucieczki przed gębą, jak tylko w inną gębę a przed człowiekiem schronić się można jedynie w objęcia drugiego człowieka. Przed pupą zaś w ogóle nie ucieczki. Ścigajcie mnie, jeśli chcecie. Uciekam z gębą w rękach”. Gombrowicz, znany z zastosowania groteski i absurdu, właśnie w ten sposób pokazał, że świat idealny po prostu nie istnieje. Może on być jedynie marzeniem lub osobistym wyobrażeniem.
• Konstanty Ildefons Gałczyński, „Prośba o wyspy szczęśliwe” - utwór ma oniryczny nastrój, przypomina senne marzenie. Poeta zwraca się do odbiorcy, prawdopodobnie ukochanej kobiety, z prośbą o wspólną podróż na szczęśliwe wyspy. Jest to kraina pełna spokoju i miłości. Wieje tam pogodny wiatr, latają motyle. Jest tak cicho, że słychać rozmowy gwiazd zawieszonych na zielonych gałęziach. Poeta prosi, by nie budzić go z tego pięknego snu o nierealnej, fantastycznej krainie. Liryczne „ja” pragnie zapomnieć o rzeczywistości, jawie, zanurzyć się w bezpieczny sen, w którym wszystko jest możliwe, w którym wszystko można wyśnić. Ukojenie przynosi widok spokojnego bezmiaru wód, symbolu bezpieczeństwa. To poszukiwanie, zanurzenie w sen jest także ucieczką, oderwaniem się od rzeczywistości. W prośbie zawiezienia na szczęśliwe wyspy zawiera się rozczarowanie światem, niedostatek, niedosyt, wciąż niespełnione pragnienia i nadzieje. Odnajdujemy w utworze określenia sugerujące miłosny charakter wiersza: „zacałuj”, „ukołysz”, „przytul”, „pochyl miłością”. Zatem „Prośba o wyspy szczęśliwe” może być też interpretowana jako zaproszenie ukochanej kobiety do krainy miłości. Miłość odkrywa inne światy, daje nieograniczone możliwości przeżywania, odczuwania piękna. Senna wizja wykreowana przez poetę jest niezwykle subtelna, delikatna. Nie ma w niej żadnych skaz i niedostatków, jest pełnią szczęścia w harmonii z przyrodą i z samym sobą. Wiersz można odczytać jako wezwanie do pogrążenia się w marzeniach, w świecie fantazji.
• Leopold Staff, „Ogród przedziwny” - autor przywołuje rajski mit, pełen dziwności, marzenia i fantazji. Ogród Staffa jest symbolem radości i piękna życia. Są w nim kwiaty i dzieci, wodotryski i róże, krzew oliwny i ule bartnicze. Pszczoły symbolizują dostatek i szczęście, słowa: „I mamy tu ule bartnicze, /Co każą w pszczół nam iść ślady” przypominają nam „krainę mlekiem i miodem płynącą”. Natura u Staffa nie jest tylko tłem bądź akompaniamentem ludzkiego życia, lecz jego przewodnikiem i nauczycielem. Nie jest to tylko nauka radości i uśmiechu, ale przede wszystkim nauka dobroci, pojednania, łagodności. Świat Staffa jest prosty, tak jak prosty powinien być człowiek. Podsumowując uważam, że Staff w wierszu także szuka swego miejsca na ziemi, swego skrawka bezpieczeństwa. Zwraca się w stronę fantazji i marzeń. Szuka także sensu ludzkiego życia, którym jest odnalezienie raju.
• Czesław Miłosz, „Dolina Issy” - świat Miłosza to tajemnicze, pełne przyrody i tradycji litewskie krajobrazy. Poeta opowiada o dorastaniu młodego bohatera – Tomasza. Jak w „Przypisie po latach” stwierdza autor w książce „dzieciństwo triumfuje nad okrutnym dziełem dorosłych, czyli historią, bo oczy dziecka chłoną świat w każdym upajającym szczególe”. I takie właśnie beztroskie dzieciństwo oglądami oczami głównego bohatera. Powrót do czasu dzieciństwa i miejsc rodzinnych przypomina nieco „Pana Tadeusza”. Miłosz zaczyna swą opowieść od opisu krajobrazu. To właśnie przyroda wpływa na to, że opisywane miejsce można porównać z arkadią. Wykładowca z Berkeley tak odnosi się do arkadyjskich wątków: „(...)w istocie ów rajski z pozoru ogród Tomasza stopniowo odsłania swoją ziemską prawdę, czyli ból i cierpienie.”. Jak z tego wynika każda arkadia ma swój kres.
strona: - 1 - - 2 - - 3 - - 4 - - 5 - - 6 - - 7 -
Motyw arkadii
Autor: Karolina Marlęga Serwis chroniony prawem autorskim• Aldous Huxley, „Nowy, wspaniały świat” - w powieści pozornie nie występuje drastyczne ograniczenie swobody jednostek, jednak zauważalny jest pewien model zachowania preferowany przez władzę, utrwalony poprzez umiejętne manipulowanie świadomością społeczną. Obywatel uprawniony jest do swobodnego dysponowania swoim wolnym czasem, jednak wybór możliwości, w jaki może go spędzać ogranicza się do oglądania czuciofilmów, gry w tenisa lub golfa z przeszkodami, spędzania czasu w licznych lokalach, aktywności seksualnej czy doświadczania podróży narkotycznych wywoływanych somą. Ogólnie piętnowana jest chęć przebywania w samotności. Sztuka nie istnieje, została całkowicie zastąpiona przez popkulturę, nie niosącą żadnych wartości, dostarczającą jedynie doznań zmysłowych. Wszystko to ma na celu uczynienie z człowieka idealnego konsumenta, który zarabia, wydaje, zarabia, wydaje... i, co najważniejsze, nie ma czasu ni chęci do zastanowienia się nad sensem swojego istnienia. Mimo iż ludzie wydają się szczęśliwi jest to uczucie pozorne. Autor położył na szalę wyboru wygodną szczęśliwość i wybitną twórczość, tę drugą kosztem spokoju zarówno duchowego jak i społecznego jednostki. Z ideologii Republiki wyłania się niejako definicja ludzkiego szczęścia: „szczęśliwi ludzie to tacy, którzy nie są świadomi lepszych i większych możliwości, żyją we własnych światach odpowiednio skrojonych do ich predyspozycji”.
• Witold Gombrowicz, „Ferdydurke” - autor przedstawia utratę wiary w możliwość istnienia światów idealnych na przykładzie groteskowej wizji. Poszukiwał idealnego świata, w którym człowiek mógł żyć swobodnie niczym nieskrępowany. Jego bohater - Józio – podróżował, poznając przy tym różnych ludzi, którzy oddziaływali na niego i określali go. Kolejno był uczniem szkoły, później odwiedził państwa Młodziaków, aby na koniec wyruszyć na wieś. Żadne z tych miejsc nie przypominało jednak krain szczęścia, gdzie wszyscy żyją w zgodzie i harmonii. Główny bohater nigdzie nie mógł być sobą, ponieważ ograniczały go konwenanse i zasady panujące w danej rzeczywistości. Nie był wolny i szczęśliwy. W takim świecie nie było miejsca na niczym nie zburzoną Arkadię, harmonię i istnienie idealnej rzeczywistości. Doskonałym podsumowaniem całości są słowa narratora: „(…) nie ma ucieczki przed gębą, jak tylko w inną gębę a przed człowiekiem schronić się można jedynie w objęcia drugiego człowieka. Przed pupą zaś w ogóle nie ucieczki. Ścigajcie mnie, jeśli chcecie. Uciekam z gębą w rękach”. Gombrowicz, znany z zastosowania groteski i absurdu, właśnie w ten sposób pokazał, że świat idealny po prostu nie istnieje. Może on być jedynie marzeniem lub osobistym wyobrażeniem.
• Konstanty Ildefons Gałczyński, „Prośba o wyspy szczęśliwe” - utwór ma oniryczny nastrój, przypomina senne marzenie. Poeta zwraca się do odbiorcy, prawdopodobnie ukochanej kobiety, z prośbą o wspólną podróż na szczęśliwe wyspy. Jest to kraina pełna spokoju i miłości. Wieje tam pogodny wiatr, latają motyle. Jest tak cicho, że słychać rozmowy gwiazd zawieszonych na zielonych gałęziach. Poeta prosi, by nie budzić go z tego pięknego snu o nierealnej, fantastycznej krainie. Liryczne „ja” pragnie zapomnieć o rzeczywistości, jawie, zanurzyć się w bezpieczny sen, w którym wszystko jest możliwe, w którym wszystko można wyśnić. Ukojenie przynosi widok spokojnego bezmiaru wód, symbolu bezpieczeństwa. To poszukiwanie, zanurzenie w sen jest także ucieczką, oderwaniem się od rzeczywistości. W prośbie zawiezienia na szczęśliwe wyspy zawiera się rozczarowanie światem, niedostatek, niedosyt, wciąż niespełnione pragnienia i nadzieje. Odnajdujemy w utworze określenia sugerujące miłosny charakter wiersza: „zacałuj”, „ukołysz”, „przytul”, „pochyl miłością”. Zatem „Prośba o wyspy szczęśliwe” może być też interpretowana jako zaproszenie ukochanej kobiety do krainy miłości. Miłość odkrywa inne światy, daje nieograniczone możliwości przeżywania, odczuwania piękna. Senna wizja wykreowana przez poetę jest niezwykle subtelna, delikatna. Nie ma w niej żadnych skaz i niedostatków, jest pełnią szczęścia w harmonii z przyrodą i z samym sobą. Wiersz można odczytać jako wezwanie do pogrążenia się w marzeniach, w świecie fantazji.
• Leopold Staff, „Ogród przedziwny” - autor przywołuje rajski mit, pełen dziwności, marzenia i fantazji. Ogród Staffa jest symbolem radości i piękna życia. Są w nim kwiaty i dzieci, wodotryski i róże, krzew oliwny i ule bartnicze. Pszczoły symbolizują dostatek i szczęście, słowa: „I mamy tu ule bartnicze, /Co każą w pszczół nam iść ślady” przypominają nam „krainę mlekiem i miodem płynącą”. Natura u Staffa nie jest tylko tłem bądź akompaniamentem ludzkiego życia, lecz jego przewodnikiem i nauczycielem. Nie jest to tylko nauka radości i uśmiechu, ale przede wszystkim nauka dobroci, pojednania, łagodności. Świat Staffa jest prosty, tak jak prosty powinien być człowiek. Podsumowując uważam, że Staff w wierszu także szuka swego miejsca na ziemi, swego skrawka bezpieczeństwa. Zwraca się w stronę fantazji i marzeń. Szuka także sensu ludzkiego życia, którym jest odnalezienie raju.
• Czesław Miłosz, „Dolina Issy” - świat Miłosza to tajemnicze, pełne przyrody i tradycji litewskie krajobrazy. Poeta opowiada o dorastaniu młodego bohatera – Tomasza. Jak w „Przypisie po latach” stwierdza autor w książce „dzieciństwo triumfuje nad okrutnym dziełem dorosłych, czyli historią, bo oczy dziecka chłoną świat w każdym upajającym szczególe”. I takie właśnie beztroskie dzieciństwo oglądami oczami głównego bohatera. Powrót do czasu dzieciństwa i miejsc rodzinnych przypomina nieco „Pana Tadeusza”. Miłosz zaczyna swą opowieść od opisu krajobrazu. To właśnie przyroda wpływa na to, że opisywane miejsce można porównać z arkadią. Wykładowca z Berkeley tak odnosi się do arkadyjskich wątków: „(...)w istocie ów rajski z pozoru ogród Tomasza stopniowo odsłania swoją ziemską prawdę, czyli ból i cierpienie.”. Jak z tego wynika każda arkadia ma swój kres.
strona: - 1 - - 2 - - 3 - - 4 - - 5 - - 6 - - 7 -