Jesteś w:
Motyw arkadii
Temat arkadii można potraktować wieloaspektowo. Przy jego uściśleniu należy zastanowić się nad jedną z możliwych form jego realizacji. Tematy mogą zostać sformułowane bardzo ogólnikowo:
• Motywy arkadii w literaturze różnych epok. Przedstaw na wybranych przykładach.
• Motyw arkadii - raju w literaturze różnych epok.
• Sposoby kreowania arkadii w literaturze – omów na wybranych przykładach.
• Literackie obrazy kraju szczęśliwego. Motyw arkadii w literaturze.
Powyższe propozycje pozwalają na dowolny dobór lektur pod kątem określonego problemu prezentacji. Mogą być wykorzystane przez uczniów, którzy nie do końca pewnie czują się na lekcjach języka polskiego, ponieważ pozwalają na wybór podstawowych, najbardziej znanych lektur. Należy pamiętać, że odwołanie się do zbyt wielu źródeł, bez ich pogłębionej analizy, może uczynić pracę płytką. Lepiej, określając problem, skupić się na jakimś aspekcie tematu. Innym sposobem ujęcia motywu arkadii jest ukazanie jego oblicza w literaturze oraz innych tekstach kultury. Poniższe tematy należą do drugiej grupy, zakładającej związek literatury z innymi dziedzinami sztuki:
• Marzenia człowieka o powrocie do Arkadii. Przedstaw na podstawie wybranych tekstów kultury.
• Różne obrazy Arkadii. Przedstaw odwołując się do literatury i sztuki.
W tak sformułowanych tematach trzeba oprócz przykładów książkowych odnaleźć i zaprezentować motywy arkadyjskie występujące w sztukach plastycznych (malarstwo, rzeźba, plakat, itp.), filmie czy muzyce. Kolejnym popularnym nawiązaniem do omawianego tematu jest możliwość ukazania funkcji arkadii w tekstach kultury. Temat można sformułować następująco:
• Motyw Arkadii w literaturze. Przedstaw jego różne ujęcia i funkcje w wybranych dziełach literackich.
• Arkadia w literaturze i sztuce. Przedstaw sposoby jego funkcjonowania, analizując wybrane przykłady.
Arkadię można definiować szeroko. Na jej różne aspekty zwracają następujące tematy prezentacji:
• Arkadia, Eden, Raj - obrazy krain szczęśliwych w literaturze i sztuce. Przedstaw na wybranych przykładach.
• Arkadia, raj, wyspy szczęśliwe - przedstaw wybrane wizje, odwołując się do dzieł literackich i plastycznych.
• Dzieciństwo - Arkadia, z której odchodzimy i do której wracamy. Zanalizuj problem, odwołując się do wybranych utworów literackich.
Temat może ograniczyć wybór literatury podmiotowej:
• Różnorodne ujęcia motywu arkadii w wybranych utworach literackich. Scharakteryzuj na przykładzie starożytnej Arkadii, wyspy Eldorado, krainy Nipu, Soplicowa oraz szklanych domów.
Pośród tematów dla ambitniejszych maturzystów spotkać można:
• Ziemska arkadia. Zanalizuj sielankowe i groteskowe spojrzenie w wybranych utworach.
We wszystkich wymienionych tematach prezentacji uwagę zwrócić należy na to, co sugeruje jego sformułowanie. Może pojawić się wymóg sięgnięcia do różnych lub wybranych epok.
Określenie problemu – teza
Po wyborze tematu i przejrzeniu dostępnej literatury podmiotowej i przedmiotowej najważniejsze będzie określenie problemu. Odpowiednia forma znacząco wpłynie na realizację wybranego tematu. Trzeba pamiętać, by teza znalazła swoje odzwierciedlenie w zakończeniu.
Najpopularniejsze, ale przez to mało konkretne są ogólnikowe ujęcia problemu. Pozwalają one na szerokie wykorzystanie literatury, jednak poprzez brak określonych celów mogą sprawić, że praca będzie sztampowa i „przegadana”:
• Wyobrażenie Arkadii jest częścią każdej religii, a także wielu utworów literackich.
• W kolejnych wiekach motywy arkadyjskie pojawiały się zarówno jako bezpośrednie odniesienie do antyku, jak i symbolizowały odwieczne pragnienia człowieka.
Teza może wskazać na funkcje czy cele odwołania do motywu arkadii:
• Motyw arkadii ewoluuje, pojawia się w nowych kontekstach i służy różnym celom.
Przy wykorzystaniu motywu arkadii można odwołać się do marzeń i tęsknoty człowieka za szczęściem:
• Naturalna tęsknota człowieka za beztroskim i szczęśliwym życiem ma długą tradycję.
• Człowiek od zawsze marzył o szczęściu, dlatego pragnął znaleźć się w krainie dobra, w której mógłby spędzić spokojne życie bez jakichkolwiek trosk i lęków.
• Tęsknota za arkadią jest naturalnym aspektem życia każdego człowieka od momentu wygnania z ogrodu Edenu pierwszych ludzi.
Wśród innych tez możemy wyróżnić:
• Arkadia, Eden i Raj mogą występować w literaturze i sztuce w znaczeniu pierwotnym, jak również symbolicznym, odnosząc się do pragnień człowieka.
• Arkadia jako symboliczny obraz idealnej krainy, miejsce wiecznej szczęśliwości, jedna z utopii, jakie stworzyła ludzka wyobraźnia.
Przy precyzowaniu tezy można także zawęzić okres literacki, którego dotyczyć będzie praca.
1. Chrzanowski M., Tarkowski S., Szkolny słownik motywów literackich, PWN, Warszawa 2003.
2. Iwasiów I., Eliza Orzeszkowa „Nad Niemnem”, Wydawnictwo Jota, Warszawa 1990.
3. Knysz-Tomaszewska D., Poeta i malarz w młodopolskim ogrodzie radosnym, „Polonistyka” 1997 nr 1, str. 13-14.
4. Kopaliński W., Słownik mitów i tradycji kultury, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1987.
5. Kopaliński W., Słownik symboli, Oficyna Wydawnicza RYTM, Warszawa 2001, s. 269-271.
6. Kowalczykowa A., Arcydzieła malarstwa, „Stentor”, Warszawa 1997.
7. Lementowicz U., „Pan Tadeusz” Adama Mickiewicza, Biblioteka Wysyłkowa, Lublin 2001.
strona: - 1 - - 2 - - 3 - - 4 - - 5 - - 6 - - 7 -
Motyw arkadii
Autor: Karolina Marlęga Serwis chroniony prawem autorskimMotyw arkadii - propozycje tematów wypracowań
Temat arkadii można potraktować wieloaspektowo. Przy jego uściśleniu należy zastanowić się nad jedną z możliwych form jego realizacji. Tematy mogą zostać sformułowane bardzo ogólnikowo:
• Motywy arkadii w literaturze różnych epok. Przedstaw na wybranych przykładach.
• Motyw arkadii - raju w literaturze różnych epok.
• Sposoby kreowania arkadii w literaturze – omów na wybranych przykładach.
• Literackie obrazy kraju szczęśliwego. Motyw arkadii w literaturze.
Powyższe propozycje pozwalają na dowolny dobór lektur pod kątem określonego problemu prezentacji. Mogą być wykorzystane przez uczniów, którzy nie do końca pewnie czują się na lekcjach języka polskiego, ponieważ pozwalają na wybór podstawowych, najbardziej znanych lektur. Należy pamiętać, że odwołanie się do zbyt wielu źródeł, bez ich pogłębionej analizy, może uczynić pracę płytką. Lepiej, określając problem, skupić się na jakimś aspekcie tematu. Innym sposobem ujęcia motywu arkadii jest ukazanie jego oblicza w literaturze oraz innych tekstach kultury. Poniższe tematy należą do drugiej grupy, zakładającej związek literatury z innymi dziedzinami sztuki:
• Marzenia człowieka o powrocie do Arkadii. Przedstaw na podstawie wybranych tekstów kultury.
• Różne obrazy Arkadii. Przedstaw odwołując się do literatury i sztuki.
W tak sformułowanych tematach trzeba oprócz przykładów książkowych odnaleźć i zaprezentować motywy arkadyjskie występujące w sztukach plastycznych (malarstwo, rzeźba, plakat, itp.), filmie czy muzyce. Kolejnym popularnym nawiązaniem do omawianego tematu jest możliwość ukazania funkcji arkadii w tekstach kultury. Temat można sformułować następująco:
• Motyw Arkadii w literaturze. Przedstaw jego różne ujęcia i funkcje w wybranych dziełach literackich.
• Arkadia w literaturze i sztuce. Przedstaw sposoby jego funkcjonowania, analizując wybrane przykłady.
Arkadię można definiować szeroko. Na jej różne aspekty zwracają następujące tematy prezentacji:
• Arkadia, Eden, Raj - obrazy krain szczęśliwych w literaturze i sztuce. Przedstaw na wybranych przykładach.
• Arkadia, raj, wyspy szczęśliwe - przedstaw wybrane wizje, odwołując się do dzieł literackich i plastycznych.
• Dzieciństwo - Arkadia, z której odchodzimy i do której wracamy. Zanalizuj problem, odwołując się do wybranych utworów literackich.
Temat może ograniczyć wybór literatury podmiotowej:
• Różnorodne ujęcia motywu arkadii w wybranych utworach literackich. Scharakteryzuj na przykładzie starożytnej Arkadii, wyspy Eldorado, krainy Nipu, Soplicowa oraz szklanych domów.
Pośród tematów dla ambitniejszych maturzystów spotkać można:
• Ziemska arkadia. Zanalizuj sielankowe i groteskowe spojrzenie w wybranych utworach.
We wszystkich wymienionych tematach prezentacji uwagę zwrócić należy na to, co sugeruje jego sformułowanie. Może pojawić się wymóg sięgnięcia do różnych lub wybranych epok.
Określenie problemu – teza
Po wyborze tematu i przejrzeniu dostępnej literatury podmiotowej i przedmiotowej najważniejsze będzie określenie problemu. Odpowiednia forma znacząco wpłynie na realizację wybranego tematu. Trzeba pamiętać, by teza znalazła swoje odzwierciedlenie w zakończeniu.
Najpopularniejsze, ale przez to mało konkretne są ogólnikowe ujęcia problemu. Pozwalają one na szerokie wykorzystanie literatury, jednak poprzez brak określonych celów mogą sprawić, że praca będzie sztampowa i „przegadana”:
• Wyobrażenie Arkadii jest częścią każdej religii, a także wielu utworów literackich.
• W kolejnych wiekach motywy arkadyjskie pojawiały się zarówno jako bezpośrednie odniesienie do antyku, jak i symbolizowały odwieczne pragnienia człowieka.
Teza może wskazać na funkcje czy cele odwołania do motywu arkadii:
• Motyw arkadii ewoluuje, pojawia się w nowych kontekstach i służy różnym celom.
Przy wykorzystaniu motywu arkadii można odwołać się do marzeń i tęsknoty człowieka za szczęściem:
• Naturalna tęsknota człowieka za beztroskim i szczęśliwym życiem ma długą tradycję.
• Człowiek od zawsze marzył o szczęściu, dlatego pragnął znaleźć się w krainie dobra, w której mógłby spędzić spokojne życie bez jakichkolwiek trosk i lęków.
• Tęsknota za arkadią jest naturalnym aspektem życia każdego człowieka od momentu wygnania z ogrodu Edenu pierwszych ludzi.
Wśród innych tez możemy wyróżnić:
• Arkadia, Eden i Raj mogą występować w literaturze i sztuce w znaczeniu pierwotnym, jak również symbolicznym, odnosząc się do pragnień człowieka.
• Arkadia jako symboliczny obraz idealnej krainy, miejsce wiecznej szczęśliwości, jedna z utopii, jakie stworzyła ludzka wyobraźnia.
Przy precyzowaniu tezy można także zawęzić okres literacki, którego dotyczyć będzie praca.
Motyw arkadii - literatura przedmiotowa
1. Chrzanowski M., Tarkowski S., Szkolny słownik motywów literackich, PWN, Warszawa 2003.
2. Iwasiów I., Eliza Orzeszkowa „Nad Niemnem”, Wydawnictwo Jota, Warszawa 1990.
3. Knysz-Tomaszewska D., Poeta i malarz w młodopolskim ogrodzie radosnym, „Polonistyka” 1997 nr 1, str. 13-14.
4. Kopaliński W., Słownik mitów i tradycji kultury, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1987.
5. Kopaliński W., Słownik symboli, Oficyna Wydawnicza RYTM, Warszawa 2001, s. 269-271.
6. Kowalczykowa A., Arcydzieła malarstwa, „Stentor”, Warszawa 1997.
7. Lementowicz U., „Pan Tadeusz” Adama Mickiewicza, Biblioteka Wysyłkowa, Lublin 2001.
strona: - 1 - - 2 - - 3 - - 4 - - 5 - - 6 - - 7 -