Jesteś w: Motyw holocaustu

Motyw holocaustu

Autor: Karolina Marlęga     Serwis chroniony prawem autorskim


• „Król kier znów na wylocie”, Hanna Krall - to historia życia, które ma zostać ocalone od zapomnienia, historia kobiety, która przeżyła wojnę dzięki wierze i szczęściu. Krall opowiada dzieje bohaterki w charakterystyczny dla siebie sposób – bez patosu, w lapidarnych, niebywale sugestywnych obrazach – epizodach. Tym, na co chciałabym zwrócić uwagę, jest kwestia wiary, nadziei na przetrwanie. Główna bohaterka powieści – Maria Pawlica, a ściślej Izolda Regensberg, przeżyła dzięki szczęściu urodzenia się bez wyrazistych rysów semickich. Nie to jednak, pozwoliło jej trwać i nie zwariować w koszmarnym świecie. To miłość do męża i wiara w jego odnalezienie dodawała sił i pobudzała do działania. Krall pokazała jak ważną rolę odgrywała w czasie Holocaustu wiara. To ona dodawała ludziom chęci do życia i otuchy, iż warto czekać, gdyż kiedyś nadejdzie wyzwolenie. Na przykładzie Marii Pawlickiej widzimy totalny zanik Boga w życiu. Bohaterka przestała w niego wierzyć, a zasługi dotyczące przetrwania przypisywała sobie. Jest to dowód na zgubny wpływ Holocaustu na psychikę Żydów, gdyż utrata wiary oznaczała totalne zburzenie hierarchii wartości.

• „Pianista”, Władysław Szpilman - wspomnienia Szpilmana są wyjątkowe ze względu na stosunek autora do Holokaustu. Autor obiektywizmem i przeźroczystością opisów zbrodni hitlerowskich dorównuje autorom pozytywistycznym. „Pianista” jest portretem Żyda, który przeżył okupację kosztem utraty dotychczasowego życia. Bohater utracił całą swoją rodzinę, która zmarła w obozie koncentracyjnym w Treblince. Szpilman opisuje swe przeżycia w bardzo obojętny, pozbawiony emocji sposób.

• „Początek”, Andrzej Szczypiorski - powieść przedstawia różne postawy moralne Polaków, Żydów i Niemców wobec holokaustu, jak również wzajemne relacje po zakończeniu II wojny światowej. Poprzez przedstawienie sylwetek szlachetnych i bohaterskich obok podłych i niskich uzyskuje obiektywne spojrzenie na wydarzenia mające miejsce w Warszawie w roku 1942. Autor zburzył stereotyp ludzkiej postawy Żydów, ukazując różnorodność ich postaw. Początek, Andrzej Szczypiorski - autor demaskuje przede wszystkim polski antysemityzm oraz pokazuje rolę Polaków w zagładzie Żydów. Obrazem tego jest na przykład postać Pięknego Lolo, który lubuje się w wyłapywaniu uciekinierów z getta warszawskiego i oddawaniu ich w ręce Niemców. Z drugiej strony utwór ten pokazuje również, że nie wszyscy Niemcy byli źli, o czym świadczy tu przede wszystkim osoba Johanna Mullera, który pomaga w uwolnieniu Żydówki.

• „Dziewczyna w czerwonym płaszczyku”, Roma Ligocka - autorka opisuje w powieści swoje życie w czasie wojny. Roma nie poznaje świata wśród śmiechu i zabawy, lecz żyje w atmosferze nieustającego strachu, poniżenia, żałoby. „Jak dzikie zwierzątko żyjące w stałym zagrożeniu ze strony drapieżników i myśliwych, szybko się uczy, że najlepszą receptą na przetrwanie jest ciągła ucieczka”. Nie jest jednak zwierzątkiem, lecz dzieckiem o niewłaściwym wyglądzie i źle brzmiącym nazwisku. Musi się wyrzec własnej tożsamości. Oczami dziecka przedstawione jest getto krakowskie z całą jego zgrozą, okrucieństwem i śmiercią, tak powszednią jak wszy i głód. Ucieczki, lęk, przerażenie, śmierć na stałe wryły się w psychikę Romy.

Motyw holocaustu w filmie


„Jakub kłamca”, reż. Peter Kassovitz – to historia o biednym właścicielu żydowskiej kawiarenki w okupowanej Polsce roku 1944, który przypadkowo słyszy komunikat radiowy o zwycięstwie wojsk radzieckich nad Niemcami. Uradowany Jakub dzieli się wieściami z innymi mieszkańcami getta spostrzegając, jak dzięki nim odzyskują oni wiarę w przetrwanie i wolę walki. Jakub podejmuje decyzję: odtąd nie ma innego wyjścia jak kłamać. Udając przed wszystkimi, że ma dostęp do tajnego źródła informacji, fabrykuje wiadomości o kolejnych klęskach klęskach wojsk hitlerowskich, nadchodzącej interwencji armii sprzymierzonych i zbliżającym się końcu wojny. Wkrótce Niemcy dowiadują się o istnieniu nielegalnego radia i rozpoczynają obławę na tajemniczego bojownika ruchu oporu.

„Lista Schindlera” Steven Spielberg – obraz nawiązuje do sytuacji Żydów podczas II wojny światowej. Powstał na podstawie książki Thomasa Keneally`ego. Akcja filmu toczy się w Krakowie i dotyka problemów społeczności tamtejszego getta. Głównymi postaciami filmu są: żydowski księgowy, komendant SS i Schindler. To opowieść o tym jak jeden człowiek zdołał uratować ponad tysiąc istnień ludzkich bez użycia broni, a wykorzystując tylko swój osobisty wdzięk. To dowód na to, że decyzje podejmowane przez jednostkę mogą zmienić losy tysięcy innych.

„Szara Strefa”, reż. Tim Blake Nelson - akcja filmu rozgrywa się podczas II wojny światowej w obozie zagłady w Oświęcimiu. Jego bohaterami są Żydzi należący do jednej z grup sonderkomando, której zadaniem była praca w krematoriach i wyręczanie Niemców przy wielu „pracach" mających na celu masowe unicestwianie więźniów. W zamian za zabijanie swoich towarzyszy, Niemcy zapewniali Żydom cztery miesiące lepszego życia. Jedzenie, papierosy, alkohol, tyle wystarczyło, żeby znaleźć chętnych do pomocy przy najbardziej niewdzięcznych zajęciach. Jednocześnie Żydzi planują zorganizowanie masowego buntu w obozie, przy pomocy gromadzonego nielegalnie prochu. „Szara strefa” pokazuje dylematy moralne ludzi, których życie postawiło przed najbardziej dramatycznymi wyborami.

„Pianista” Roman Polański - autor swój film opiera na powieści Władysława Szpilmana, który opowiada o czasach swojej młodości, przypadających na ciężkie lata wojny. Film mówi o historii człowieka obdarzonego wielkim talentem, dzięki któremu przeżył wojnę. Gra na fortepianie to żywioł autora. Cała jego rodzina została wywieziona do obozu, tylko on przeżył. Znajomi ukrywali go w dzielnicy niemieckiej, ponieważ tam był najbezpieczniejszy. Siedział całe dnie i noce w samotności i wtedy dopadały go wątpliwości czy słusznie postąpił czy nie powinien pozostać w getcie i walczyć. Bohater przeżył wojnę dzięki uporowi, ciężkiej pracy, pomocy przyjaciół i niemieckiego oficera.
strona:   - 1 -  - 2 -  - 3 -  - 4 -  - 5 -  - 6 -  - 7 -