Jesteś w: Motyw matki

Motyw matki

Autor: Karolina Marlęga     Serwis chroniony prawem autorskim


Powyższe propozycje pozwalają na dowolny dobór lektur pod kątem określonego problemu prezentacji. Mogą być wykorzystane przez uczniów, którzy nie do końca pewnie czują się na lekcjach języka polskiego, ponieważ pozwalają na wybór podstawowych, najbardziej znanych lektur. Należy pamiętać, że odwołanie się do zbyt wielu źródeł, bez ich pogłębionej analizy, może uczynić pracę płytką. Lepiej, określając problem, skupić się na jakimś aspekcie tematu. Innym sposobem ujęcia motywu matki jest ukazanie jego oblicza w literaturze oraz innych tekstach kultury. Poniższe tematy należą do drugiej grupy, zakładającej związek literatury z innymi dziedzinami sztuki:

• Motyw matki w literaturze i sztuce od początku dziejów do czasów współczesnych.
• Najpopularniejsze kreacje matek w literaturze i malarstwie polskim. Przedstaw, odwołując się do wybranych tekstów kultury.

W tak sformułowanych tematach trzeba oprócz przykładów książkowych odnaleźć i zaprezentować motywy taneczne występujące w sztukach plastycznych (malarstwo, rzeźba, plakat, itp.), filmie czy muzyce. Kolejnym popularnym nawiązaniem do omawianego tematu jest możliwość ukazania funkcji bądź roli matki w tekstach kultury. Temat można sformułować następująco:

• Motyw matki w literaturze XX wieku i jego funkcje. Zaprezentuj, odwołując się do wybranych utworów.
• Rola motywu matki w literaturze różnych epok. Omów na świadomie wybranych przykładach.

Jednym z możliwości wykorzystania motywu matki jest nawiązanie do biblijnej Marii – matki Jezusa i realizacji jej postaci w wybranych tekstach kultury:

• Postać Matki Boskiej w różnych dziełach kultury. Omów zagadnienie na wybranych przykładach
• Motyw Madonny. Przedstaw, odwołując się do wybranych tekstów kultury.

Innym częstym motywem jest nawiązanie do matki cierpiącej:

• Topos Mater Dolorosa w literaturze i sztuce. Omów zagadnienie na wybranych przykładach z różnych epok.
• Motyw matki cierpiącej w literaturze. Zaprezentuj i porównaj różnorodne obrazy matek, nawiązując do utworów z wybranych epok.

We wszystkich wymienionych tematach prezentacji uwagę zwrócić należy na to, co sugeruje jego sformułowanie. Może pojawić się wymóg sięgnięcia do różnych lub wybranych epok, bądź do wskazanego wieku.

Określenie problemu – teza
Po wyborze tematu i przejrzeniu dostępnej literatury podmiotowej i przedmiotowej najważniejsze będzie określenie problemu. Odpowiednia forma znacząco wpłynie na realizację wybranego tematu. Trzeba pamiętać, by teza znalazła swoje odzwierciedlenie w zakończeniu.

Najpopularniejsze, ale przez to mało konkretne są ogólnikowe ujęcia problemu. Pozwalają one na szerokie wykorzystanie literatury, jednak poprzez brak określonych celów mogą sprawić, że praca będzie sztampowa i „przegadana”:

• Macierzyństwo pozostaje jedną z najważniejszych ról kobiety. Literatura prezentuje różne aspekty macierzyństwa.
• W literaturze odnajdziemy różnorodne obrazy matek.
• Matka i macierzyństwo należą do najstarszych motywów w literaturze.
• Motyw matki jest obecny we wszystkich rodzajach tekstów kultury pojawia się często, bo dotyczy każdego człowieka.

Przy wykorzystaniu motywu matki można odwołać się do wizerunków kochających matek, dla których najistotniejsza jest miłość do dziecka:

• Miłość matki ma wiele barw i odcieni.
• Matka jest najbliższą osobą każdego człowieka. Martwi się, opłakuje i zadręcza z czasem nawet błahych powodów. Robi to jednak z miłości i przywiązania.
• Matczyna miłość jest najszczerszą i najtrwalszą, mogącą przetrwać i pokonać każde przeszkody, bez względu na wszystko.

Lub wskazać na dwoistość obrazów matek ukazanych w różnych tekstach kultury:

• Literatura obrazuje różne portrety matek, zarówno tych pozytywnych jak i negatywnych.
• Postać Matki była i jest ciągle tematem do rozważań - są one zarówno opiewane jak i krytykowane.

Wśród innych tez możemy wyróżnić:

• W literaturze XX wieku znajdziemy wiele ciekawych postaci kobiecych, które wśród innych swoich zadań i funkcji, są także matkami.
• Matka cierpiąca po stracie dziecka, to jeden z bardziej przejmujących motywów w światowej literaturze.
• Matka Boska zawsze stoi przy swoim synu. Literatura i sztuka traktuje Maryję z należytym szacunkiem.

Przy precyzowaniu tezy można także zawęzić okres literacki, którego dotyczyć będzie praca.

Motyw matki - przykłady wstępu


We wstępie możemy odwołać się do pochodzenia archetypu macierzyństwa, np.:

Macierzyństwo jako jedyna w swoim rodzaju relacja międzyludzka ma swoje archetypiczne źródło w biblijnym sądzie Salomona, który rozstrzygnął spór między dwoma kobietami podającymi się za matkę dziecka. Rozkazawszy przedrzeć niemowlę na pół, sędzia oczekiwał reakcji biologicznej matki, która wobec tak okrutnej propozycji natychmiast zgodziła się na przyznanie jej dziecka obcej kobiecie. Salomon doskonale wiedział, że życie dziecka jest dla matki ważniejsze nad wszystko na świecie. Ten biblijny epizod uświadamia istnienie w naturze nierozerwalnej więzi egzystencjalnej między człowiekiem dającym życie a człowiekiem, który życie od niego otrzymuje. Więzy krwi każą matce odczuwać dziecko jako cześć samej siebie.

A. Obraz matki w literaturze różnych epok. Omów zagadnienie na wybranych utworach literackich.

Przykład wstępu:

Kobieta może spełniać w życiu wiele ról. Nie można jednak zaprzeczyć, że najważniejszą z nich jest rola matki, polegająca na wychowaniu swoich dzieci na szlachetnych i uczciwych ludzi. Nic ani nikt tak jak matka nie kształtuje naszej osobowości i nie ma wpływu na to kim będziemy w dorosłym życiu. To ona wpaja nam wszelkie wartości, uczy jak mamy postępować i jakimi zasadami kierować się w życiu. Matka jest jedyną i prawdziwą słuchaczką, która nas zrozumie, nie potępi i pomoże, gdy mamy kłopoty, nie oczekując w zamian niczego. Każda kochająca matka potrafi cieszyć się szczęściem swoich dzieci, cierpieć ich cierpieniem, a także jest gotowa się za nie poświęcić. Tylko matczyna miłość jest zupełnie bezinteresowna. W literaturze motyw matki ukazywany jest od najdawniejszych czasów, aż do współczesności. Na przełomie różnych epok kształtują się nowe wizerunki matek, jedne godne naśladowania, drugie potępienia.
strona:   - 1 -  - 2 -  - 3 -  - 4 -  - 5 -  - 6 -  - 7 -  - 8 -