Jesteś w: Motyw miłości

Motyw miłości w literaturze różnych epok, sztuce i filmie

Autor: Karolina Marlęga     Serwis chroniony prawem autorskim


„Do miłości”, Jan Kochanowski - autor zwraca się bezpośrednio do miłości z prośbą, by „atakowała” wszystkie części ciała poza sercem. Poeta ma tu na myśli, że nie warto się zakochiwać, lecz raczej wykorzystywać miłość. Można się domyślić, że chodzi mu o zbliżenia miłosne – sprawiające rozkosz ciału, nie wiążące emocjonalnie. Widać tutaj zupełnie nowe konkretyzowanie miłości, jakiego u kobiet nie dało się zauważyć. Kochanowski ukazuje miłość nie jako silne uczucie łączące ludzi, którzy dają sobie nawzajem jak najwięcej, lecz jako pożycie erotyczne, rozkosze cielesne.

„Do trupa”, Jan Andrzej Morsztyn - w utworze odnajdujemy motyw miłości miedzy kobietą, a mężczyzną. Autor porównuje oba zjawiska - miłość i śmierć. Okazuje się, że miłość bardzo przypomina śmierć, a zakochany trupa:
„Leżysz zabity i jam też zabity,
ty - strzałą śmierci, ja- strzałą miłości…”
Podmiot liryczny jest zniewolony przez nieszczęśliwą miłość. Jak możemy dostrzec poeta wnioskuje, że nieboszczyk jest w dużo lepszej sytuacji niż zakochany, ponieważ niczego nie czuje. Miłość natomiast jest ogromnym cierpieniem dla kogoś kto kocha bez wzajemności. Mimo bólu zakochany ma zniewolony umysł. Nie potrafi myśleć o niczym innym jak tylko o tej drugiej ukochanej osobie.

„Nowa Heloiza” Jan Jakub Rousseau - w utworze występuje rozbudowany opis odczuć oraz emocji, jakich doświadcza Saint-Preux. W jednym z listów pisze do Julii, błagając ją o zmianę jej chłodnego postępowania wobec niego, oraz konsekwencji związanych z treścią pierwszego listu. Poprzez określanie stanów swojego ducha, niepewności oraz wielkiego niepokoju, bohater ukazuje swoje wnętrze. Odsłania je w każdym kolejnym liście, analizuje swoje emocje. Paryżanie nie uwznioślali tak uczuć jak bohater, co prowadzi do głębokich rozważań na ten temat. W przeciwieństwie do paryskiego życia bohater, rozumie - czym jest uczucie nie ogarniając go jedynie do metafizycznego znaczenia.

„Do Justyny. Tęskność na wiosnę”, Franciszek Karpiński – w utworze pozornie o miłości nie ma ani słowa. Wiersz jest porównaniem budzącej się do życia przyrody na wiosnę, ze stanem psychiki podmiotu lirycznego. Podmiot liryczny – gospodarz opowiada o budzącej się do życia przyrodzie, jednak jego prawdziwym celem jest wyrażenie smutku i tęsknoty do swojej ukochanej.

„Laura i Filon”, Franciszek Karpiński - szczególnie widoczne jest nagromadzenie wyznawanych uczuć. Głównymi bohaterami szargają skrajne emocje. Laura czekająca na Filona, z niecierpliwości zaczyna oskarżać go o zdradę. Okazuje się jednak, że Filon skrył się za drzewami i pragnął usłyszeć, co będzie o nim mówić jego ukochana. Po wyjaśnieniu nieporozumienia, zakochani godzą się i prześcigają się w wyznaniach miłości do zakończenia spotkania o zmierzchu. Skupiając się na najważniejszym wątku utworu, czyli miłości, zauważyć można główne przesłanie gatunkowe sielanki, jak również to, że wszystkie uczucia, pozytywne i negatywne, są wyolbrzymione.

Motyw miłości w literaturze romantyzmu


„Cierpienia młodego Wertera”, Johann Wolfgang Goethe – miłość jest dla głównego bohatera – Wertera chorobą, uczuciem niepodlegającym ludzkiej woli. Miłość do Lotty staje się najświętszą wartością, jedyną treścią jego życia i przyczyną głębokiego cierpienia. W liście do przyjaciela pisze: „Nie znam już innej modlitwy jak do niej (...) wszystko dookoła widzę tylko w związku z nią (...). Nie widzę cierpieniu temu kresu prócz grobu”. Dramatyczne wyznanie Wertera: „Mam tak wiele, a uczucie do niej pochłania wszystko; mam tak wiele, ale bez niej wszystko staje się niczym” dowodzi, że ukochana w jego oczach przybiera rozmiar bóstwa, bo z nią jedną wiąże swoje nadzieje. Lotta pomimo tego, że jest nieosiągalna i niedostępna utrzymuje uczucie Wertera, sprawia, iż przeżywa on zewsząd ogarniającą go namiętność. To szczęście jest nieosiągalne, dlatego, nie mogąc dłużej znieść emocjonalnego napięcia, bohater ostatecznie decyduje się na śmierć samobójczą, upatrując w niej wyzwolenie.

„Giaur”, George Byron – w utworze mamy do czynienia z miłością niespełnioną, prowadzącą do zabójstwa oraz miłością i oddaniem dla tradycji i religii. Motyw miłości niespełnionej dotyczy Giaura i Leili. Leila należała do haremu Hassana, jednak jej prawdziwym ukochanym był Giaur. Była to również miłość zakazana, ze względu różnic religijnych, bowiem Leila była muzułmanką, a Giaur chrześcijaninem. Hassan, jako gorliwy wyznawca islamu nie mógł pozwolić sobie na taką zniewagę i mimo miłości jaką darzył Leilę, kazał ją zamordować. Miłość do tradycji i religii dotyczy właśnie Hassana i chcę podkreślić ten rodzaj uczucia, ponieważ był on silniejszy od miłości do kobiety i sprawił, że Hassan stał się postacią tragiczną. Giaur w odwecie za zabójstwo ukochanej, które sprawiło, że ich miłość nie mogła się spełnić i być szczęśliwą, zamordował Hassana.

„Romantyczność”, Adam Mickiewicz - przejaw miłości romantycznej zauważyć można w pierwszej części ballady, którą jest krótkie opowiadanie o losach dziewczyny, która przed laty utraciła ukochanego. Karusia jest obłąkana z rozpaczy. Nie chce pogodzić się z faktem odejścia ukochanego ze świata żywych. űródłem kontaktu z mężczyzną staje się wiara, że egzystuje on w świecie zmarłych. Dziewczyna widzi go, rozmawia z nim, co więcej wiarę w istnienie świata pozazmysłowego podzielają zebrani wokół Karusi mieszkańcy wsi. Oni wiedzą, że młodych łączyła głęboka, prawdziwa miłość, to jest naturalne, że kochanek odwiedza ukochaną.
strona:   - 1 -  - 2 -  - 3 -  - 4 -  - 5 -  - 6 -  - 7 -  - 8 -  - 9 -  - 10 -  - 11 -  - 12 -  - 13 -  - 14 -  - 15 -  - 16 -