Jesteś w:
Balladyna
Juliusz Słowacki sam określił czas i miejsce akcji swojego dramatu „Balladyna”. Rozgrywa się on „za czasów bajecznych koło jeziora Gopło”. Gopło jest jeziorem położonym na Pojezierzu Gnieźnieńskim.
Bohaterowie dramatu żyją za czasów panowania na tronie polskim legendarnej dynastii Popielów. O dynastii tej wspominają w swoich kronikach Wincenty Kadłubek i Jan Długosz. Długosz utrzymuje, że Popiel I panował około roku 800. Jego stolicą pierwotnie miał być Kraków. Później przeniósł ją do Gniezna a ostatecznie do Kruszwicy.
W dramacie Słowackiego pojawiają się nieodnotowane przez kronikarzy postacie Popiela III i Popiela IV. Ponieważ są one fikcyjne, autor nie naruszając prawdy historycznej może uśmiercić je pod koniec dramatu.
Posiadane przez Pustelnika insygnium królewskie czyli korona Lecha ma swoje uzasadnienie w kronikarskich zapiskach, według których Popiel I był synem Leszka III.
Są to jednak rzeczywiście czasy legendarne, ponieważ za pierwszego historycznego władcę Polski uznaje się Mieszka I / ok. 935 – 992 /.
Akcja dramatu Słowackiego rozgrywa się w lasach nad jeziorem Gopło oraz pod murami Gniezna i na zamku gnieźnieńskim. Nad Gopłem znajduje się zamek Kirkora, gdzieś w pobliskim lesie jest chata Wdowy i dom Pustelnika. Pod murami Gniezna toczą się walki a sąd poprzedzający koronację Balladyny odbywa się na zamku w Gnieźnie.
Czas przebiegu zdarzeń w „Balladynie” obejmuje cztery dni. Między aktem I i II upływa noc Kirkor w tym czasie nocuje w chacie Wdowy. Rano Alina i Balladyna idą po maliny. Tego dnia, rankiem zostaje dokonane zabójstwo. Akt III zaczyna się od ranka trzeciego dnia, gdy Balladyna z matką przenoszą się do zamku. Uczta w zamku odbywa się tego samego dnia – nocą / akt IV /. W akcie V mamy czwarty dzień, w czasie którego trwają walki pod murami Gniezna. Na zakończenie ma miejsce sąd Balladyny.
Juliusz Słowacki swojemu dramatowi rozgrywającemu się w legendarnych czasach panowania dynastii Popielów nadał tytuł „Balladyna”. Jest to imię głównej bohaterki tragedii. Imię to nawiązuje do bardzo popularnego w epoce romantyzmu gatunku literackiego, jakim była ballada.
W liście do matki z 18 grudnia 1834 roku Słowacki pisze tak o swoim dramacie: „Zobaczysz kiedyś Mamo kochana, co to za dziwna kraina – i czasy. Tragedia cała podobna do starej ballady, ułożona tak, jakby ją gmin układał, przeciwna zupełnie prawdzie historycznej, czasem przeciwna podobieństwu prawdy. Ludzie jednak starałem się aby byli prawdziwymi i aby w sercu mieli nasze serca”.
Ballada jest wierszowanym utworem liryczno-epickim, który czerpie swój temat z baśni i legend ludowych.
Idąc tym śladem, Słowacki stworzył dramat, w którym rozwinął charakterystyczne elementy ballady. Występuje więc w nim fantastyczny świat nimf i duszków / Goplana, Chochlik i Skierka /, czary / przemiana Grabca w wierzbę i w króla dzwonkowego / i fantastyczny przedmiot, jakim jest korona Lecha.
Oprócz tego pojawia się tam naturalna moralność. Natura zawsze odróżnia dobro od zła / jaskółki lecą na spotkanie Aliny i uciekają przed Balladyną /, ujawnia prawdę, demaskuje fałsz i karze zło.
To siły natury wymierzają ostateczną karę i unicestwiają Balladynę, która naruszyła zasady obowiązujące w ludzkiej społeczności.
W epice ludowej morał jest nieodłącznym elementem opowiedzianej historii. To samo dotyczy ballady sięgającej do ludowych wzorców. Tak więc Balladyna jest postacią zrodzoną z ballady a jej historia opowiada o mrocznych zakamarkach duszy ludzkiej, o bezwzględnej walce o władzę i o sprawiedliwych wyrokach natury.
Juliusz Słowacki uważany jest za poetę po mistrzowsku posługującego się słowem. W jego dramacie „Balladyna” łączą się ze sobą różne style wypowiedzi – niski obok wysokiego, patetyczny obok gwary. Pojawiają się też indywidualizacje stylistyczne przy poszczególnych postaciach. W sztuce sąsiadują ze sobą tragizm, groza i komizm.
Badacze literatury zwracają przede wszystkim uwagę na język ironii romantycznej, jaki występuje w „Balladynie”. W dziele ujawnia się on poprzez programowy dystans autora do swoich bohaterów, wykorzystywanie niepowagi i komizmu do rozbicia iluzji / np. iluzji tragedii /, czasami przybiera postać „ pisania o pisaniu”. Wszystkiemu towarzyszy ustawiczne wychylanie się autora z dzieła i podkreślanie swojej obecności. Powikłania świata przedstawione są poprzez poplątanie wątków i postaci.
Autor dramatu nie ukrywa jego teatralności. Zaprezentowany świat nie dotyczy rzeczywistości lecz innych dzieł literackich / ballady, sielanki, legendy, baśni, opowieści gotyckiej, kronik, dramatów Szekspira /. Stąd bierze się połączenie ciągle zmieniających się konwencji. Jego bohaterowie pochodzą z innych utworów literackich - Grabiec jest renesansowym błaznem, Filon pochodzi z sentymentalnej sielanki, Balladyna wymyśla swój życiorys zgodnie z opowieścią gotycką. Z tego powodu określano często Słowackiego mianem poety aluzji literackiej. Cytaty mają zwykle charakter niejawny, toteż by je rozpoznać czytelnik musi posiadać wiedzę na temat języka i literatury epoki romantyzmu.
Ogólnie można powiedzieć, że Słowacki korzysta z zastanej tradycji językowej i literackiej. Stara się jednocześnie mieć do tego podejście twórcze – korzystając próbuje zerwać z tym, co zastane.
Język ironii romantycznej bliski jest temu, którym posługują się autorzy współcześni. Świadome użycie ironii sytuuje Słowackiego w nowoczesnym nurcie literatury.
strona: - 1 - - 2 - - 3 - - 4 -
1. Pan zamku, Kirkor przybywa do chaty Pustelnika po poradę w sprawie swojego małżeństwa.
2. Po odejściu Kirkora w chacie Pustelnika pojawia się pasterz Filon.
3. Ze snu budzi się Goplana i natychmiast zleca pracę Chochlikowi i Skierce.
4. Wieśniak Grabiec spotyka Goplanę. Goplana stara się uwieś... wiecej
Alina jest nieco młodsza od Balladyny. Ma jasne włosy... wiecej
Główną postacią fantastyczną jest Goplana – nimfa wodna będąca kr�... wiecej
W tragedii Słowackiego „Balladyna” kilku głównych bohaterów staje w pewnym momencie wobec konfliktu moralnego. Już w pierwszych scenach sztuki dowiadujemy się o problemie Pustelnika, który jest zdetronizowanym królem Popielem III. Wydaje się on pogodzony ze swoim losem ale problem stanowi ... wiecej
Tytułowa bohaterka dramatu Słowackiego Balladyna jest starszą córką Wdowy. Mieszka wraz z matką i siostrą w wiejskiej chacie. Jest piękną dziewczyną o zupełnie innej urodzie niż jej siostra Alina. Ma czarne oczy i sprawia wrażenie osoby tajemniczej. Balladyna ukrywa przed ludźmi... wiecej
przekształcanie i przypatrywanie się im przez filtr ironii romantycznej. W „Balladynie” łatwo doszukać się związków z ... wiecej
„Wychodzi na świat Balladyna z ariostycznym uśmiechem na twarzy, obdarzona wewnętrzną siłą urągania się z tłumu ludzkiego, z porządku i ładu, jakim się wszystko dzieje na świecie, z nieprzewidzianych owoców, które wydają drzewa ręką ludzi szczepione. Niech naprawia... wiecej
Balladyna - 10 najważniejszych informacji o Balladynie (i dwie mniej istotne)
Autor: Karolina Marlęga Serwis chroniony prawem autorskim
Spis treści
- Czas i miejsce akcji „Balladyny”
- „Balladyna” - znaczenie tytułu
- Język „Balladyny”
- Artyzm „Balladyny”
- Balladyna – postacie dramatu
- Interpretacja zakończenia „Balladyny”
- Budowa dramatu romantycznego na przykładzie „Balladyny”
- Najważniejsze inscenizacje „Balladyny”
- Juliusz Słowacki – biogram - notatka szkolna
- Juliusz Słowacki – ogólne uwagi o twórczości
Czas i miejsce akcji „Balladyny”
Juliusz Słowacki sam określił czas i miejsce akcji swojego dramatu „Balladyna”. Rozgrywa się on „za czasów bajecznych koło jeziora Gopło”. Gopło jest jeziorem położonym na Pojezierzu Gnieźnieńskim.
Bohaterowie dramatu żyją za czasów panowania na tronie polskim legendarnej dynastii Popielów. O dynastii tej wspominają w swoich kronikach Wincenty Kadłubek i Jan Długosz. Długosz utrzymuje, że Popiel I panował około roku 800. Jego stolicą pierwotnie miał być Kraków. Później przeniósł ją do Gniezna a ostatecznie do Kruszwicy.
W dramacie Słowackiego pojawiają się nieodnotowane przez kronikarzy postacie Popiela III i Popiela IV. Ponieważ są one fikcyjne, autor nie naruszając prawdy historycznej może uśmiercić je pod koniec dramatu.
Posiadane przez Pustelnika insygnium królewskie czyli korona Lecha ma swoje uzasadnienie w kronikarskich zapiskach, według których Popiel I był synem Leszka III.
Są to jednak rzeczywiście czasy legendarne, ponieważ za pierwszego historycznego władcę Polski uznaje się Mieszka I / ok. 935 – 992 /.
Akcja dramatu Słowackiego rozgrywa się w lasach nad jeziorem Gopło oraz pod murami Gniezna i na zamku gnieźnieńskim. Nad Gopłem znajduje się zamek Kirkora, gdzieś w pobliskim lesie jest chata Wdowy i dom Pustelnika. Pod murami Gniezna toczą się walki a sąd poprzedzający koronację Balladyny odbywa się na zamku w Gnieźnie.
Czas przebiegu zdarzeń w „Balladynie” obejmuje cztery dni. Między aktem I i II upływa noc Kirkor w tym czasie nocuje w chacie Wdowy. Rano Alina i Balladyna idą po maliny. Tego dnia, rankiem zostaje dokonane zabójstwo. Akt III zaczyna się od ranka trzeciego dnia, gdy Balladyna z matką przenoszą się do zamku. Uczta w zamku odbywa się tego samego dnia – nocą / akt IV /. W akcie V mamy czwarty dzień, w czasie którego trwają walki pod murami Gniezna. Na zakończenie ma miejsce sąd Balladyny.
„Balladyna” - znaczenie tytułu
Juliusz Słowacki swojemu dramatowi rozgrywającemu się w legendarnych czasach panowania dynastii Popielów nadał tytuł „Balladyna”. Jest to imię głównej bohaterki tragedii. Imię to nawiązuje do bardzo popularnego w epoce romantyzmu gatunku literackiego, jakim była ballada.
W liście do matki z 18 grudnia 1834 roku Słowacki pisze tak o swoim dramacie: „Zobaczysz kiedyś Mamo kochana, co to za dziwna kraina – i czasy. Tragedia cała podobna do starej ballady, ułożona tak, jakby ją gmin układał, przeciwna zupełnie prawdzie historycznej, czasem przeciwna podobieństwu prawdy. Ludzie jednak starałem się aby byli prawdziwymi i aby w sercu mieli nasze serca”.
Ballada jest wierszowanym utworem liryczno-epickim, który czerpie swój temat z baśni i legend ludowych.
Idąc tym śladem, Słowacki stworzył dramat, w którym rozwinął charakterystyczne elementy ballady. Występuje więc w nim fantastyczny świat nimf i duszków / Goplana, Chochlik i Skierka /, czary / przemiana Grabca w wierzbę i w króla dzwonkowego / i fantastyczny przedmiot, jakim jest korona Lecha.
Oprócz tego pojawia się tam naturalna moralność. Natura zawsze odróżnia dobro od zła / jaskółki lecą na spotkanie Aliny i uciekają przed Balladyną /, ujawnia prawdę, demaskuje fałsz i karze zło.
To siły natury wymierzają ostateczną karę i unicestwiają Balladynę, która naruszyła zasady obowiązujące w ludzkiej społeczności.
W epice ludowej morał jest nieodłącznym elementem opowiedzianej historii. To samo dotyczy ballady sięgającej do ludowych wzorców. Tak więc Balladyna jest postacią zrodzoną z ballady a jej historia opowiada o mrocznych zakamarkach duszy ludzkiej, o bezwzględnej walce o władzę i o sprawiedliwych wyrokach natury.
Język „Balladyny”
Juliusz Słowacki uważany jest za poetę po mistrzowsku posługującego się słowem. W jego dramacie „Balladyna” łączą się ze sobą różne style wypowiedzi – niski obok wysokiego, patetyczny obok gwary. Pojawiają się też indywidualizacje stylistyczne przy poszczególnych postaciach. W sztuce sąsiadują ze sobą tragizm, groza i komizm.
Badacze literatury zwracają przede wszystkim uwagę na język ironii romantycznej, jaki występuje w „Balladynie”. W dziele ujawnia się on poprzez programowy dystans autora do swoich bohaterów, wykorzystywanie niepowagi i komizmu do rozbicia iluzji / np. iluzji tragedii /, czasami przybiera postać „ pisania o pisaniu”. Wszystkiemu towarzyszy ustawiczne wychylanie się autora z dzieła i podkreślanie swojej obecności. Powikłania świata przedstawione są poprzez poplątanie wątków i postaci.
Autor dramatu nie ukrywa jego teatralności. Zaprezentowany świat nie dotyczy rzeczywistości lecz innych dzieł literackich / ballady, sielanki, legendy, baśni, opowieści gotyckiej, kronik, dramatów Szekspira /. Stąd bierze się połączenie ciągle zmieniających się konwencji. Jego bohaterowie pochodzą z innych utworów literackich - Grabiec jest renesansowym błaznem, Filon pochodzi z sentymentalnej sielanki, Balladyna wymyśla swój życiorys zgodnie z opowieścią gotycką. Z tego powodu określano często Słowackiego mianem poety aluzji literackiej. Cytaty mają zwykle charakter niejawny, toteż by je rozpoznać czytelnik musi posiadać wiedzę na temat języka i literatury epoki romantyzmu.
Ogólnie można powiedzieć, że Słowacki korzysta z zastanej tradycji językowej i literackiej. Stara się jednocześnie mieć do tego podejście twórcze – korzystając próbuje zerwać z tym, co zastane.
Język ironii romantycznej bliski jest temu, którym posługują się autorzy współcześni. Świadome użycie ironii sytuuje Słowackiego w nowoczesnym nurcie literatury.
strona: - 1 - - 2 - - 3 - - 4 -
Balladyna – streszczenie
Tekst dramatu Słowackiego „Balladyna” poprzedza list dedykacyjny z d. 9 lipca 1839 r. Pisarz swój utwór dedykuje autorowi „Irydiona” czyli Zygmuntowi Krasińskiemu. Wyraża w nim obawy, że jego dramat może być niezrozumiany. Porównuje siebie do Homera śpiewającego swoje rycerskie pieśni obojętnym falom ... wiecej„Balladyna” - plan wydarzeń
Akt I1. Pan zamku, Kirkor przybywa do chaty Pustelnika po poradę w sprawie swojego małżeństwa.
2. Po odejściu Kirkora w chacie Pustelnika pojawia się pasterz Filon.
3. Ze snu budzi się Goplana i natychmiast zleca pracę Chochlikowi i Skierce.
4. Wieśniak Grabiec spotyka Goplanę. Goplana stara się uwieś... wiecej
Alina i Balladyna – charakterystyka porównawcza
Alina i Balladyna są niezamężnymi córkami Wdowy. Mieszkają razem z matką w ubogiej chacie. Matka troszczy się o nie jednakowo. Chce, by obie córki znalazły sobie dobrych mężów. Pomimo, że są siostrami, dziewczyny różnią się od siebie charakterem i wyglądem.Alina jest nieco młodsza od Balladyny. Ma jasne włosy... wiecej
Charakterystyka postaci fantastycznych w „Balladynie” – Goplana, Skierka i Chochlik
Oprócz postaci realnych, Słowacki w swoim dramacie „Balladyna” umieścił postacie fantastyczne. Żyją one we własnym świecie ale świat ludzi budzi ich ciekawość. Posiadając czarodziejskie moce mogą w ten świat ingerować.Główną postacią fantastyczną jest Goplana – nimfa wodna będąca kr�... wiecej
Balladyna - problematyka, opracowanie
Konflikty moralne w „Balladynie”W tragedii Słowackiego „Balladyna” kilku głównych bohaterów staje w pewnym momencie wobec konfliktu moralnego. Już w pierwszych scenach sztuki dowiadujemy się o problemie Pustelnika, który jest zdetronizowanym królem Popielem III. Wydaje się on pogodzony ze swoim losem ale problem stanowi ... wiecej
Balladyna - charakterystyka
Charakterystyka Balladyny jako postaci dramatuTytułowa bohaterka dramatu Słowackiego Balladyna jest starszą córką Wdowy. Mieszka wraz z matką i siostrą w wiejskiej chacie. Jest piękną dziewczyną o zupełnie innej urodzie niż jej siostra Alina. Ma czarne oczy i sprawia wrażenie osoby tajemniczej. Balladyna ukrywa przed ludźmi... wiecej
Motywy literackie i nawiązania w „Balladynie”
Słowacki pisząc swój dramat „Balladyna” w najróżniejszy sposób korzystał z tradycji literackiej. Najistotniejszy materiał stanowią sztuki Williama Szekspira. Pozwalał sobie na swobodneprzekształcanie i przypatrywanie się im przez filtr ironii romantycznej. W „Balladynie” łatwo doszukać się związków z ... wiecej
„Balladyna” - najważniejsze cytaty
Fragment Wstępu do „Balladyny”„Wychodzi na świat Balladyna z ariostycznym uśmiechem na twarzy, obdarzona wewnętrzną siłą urągania się z tłumu ludzkiego, z porządku i ładu, jakim się wszystko dzieje na świecie, z nieprzewidzianych owoców, które wydają drzewa ręką ludzi szczepione. Niech naprawia... wiecej