Jesteś w:
Świętoszek
3. Komizm językowy nazywany inaczej słownym – są to żart, dowcip, zabawne dialogi, żartobliwe powiedzonka bohaterów sztuki. „Świętoszek” pełen jest dowcipu tego rodzaju.
Np. Pani Pernelle do swojej służącej:
„Hej, ty! Czego tak sterczysz z tą gębą niemądrą,
Jakbyś wronę połknęła? No, ruszże się flądro!”.
Czy też Orgon, który wobec innych chce komplementować Świętoszka:
„Bo też to człowiek... człowiek... no, człowiek i kwita”.
Intryga w dramacie – jest to zbieg okoliczności lub umyślne działanie postaci wywołujące konflikt i zmianę kierunku akcji. Poza dramatem intrygą określa się: podstęp, knowania, machinacje, matactwo.
W „Świętoszku” intrygantem i oszustem jest Tartuffe, który podstępem wdziera się w łaski Orgona i czerpie z tego korzyści materialne. Uwodzi mu przy tym żonę, wyłudza zapisy majątkowe oraz zamierza skompromitować go w oczach władcy, zdradzając tajemnicę powierzonych mu
dokumentów. Jego intencje są złe.
W tych okolicznościach intrygantką staje się również Elmira. Postanawia ona wciągnąć Tartuffe`a w kompromitującą sytuację i udowodnić wszystkim jakim jest oszustem. Do intrygi przymierza się również pokojówka Doryna ale autor nie pozwolił jej działać.
Para intrygantów, Tartuffe i Elmira, w komedii Moliera posuwają do przodu akcję sztuki do jej punkt kulminacyjnego. Jest nim kompromitacja Tartuffe`a. Od tego momentu motorem działania staje się sam Tartuffe – przysyła egzekutora, który ma zająć dom Orgona, przekazuje władcy powierzone sobie dokumenty i sprowadza żołnierzy, by zatrzymali Orgona. Zrządzenie losu powoduje, że jego działania obracają się przeciwko niemu. Tartuffe za swoją podłość zostaje ukarany.
Jak widać, komedia Moliera „Świętoszek” nie jest komedią, w której sieć zawiłych intryg przyciąga uwagę widza. Jest to przede wszystkim komedia ścierających się ze sobą charakterów. Pisząc swoją sztukę w ten sposób Molier przekształcił szablonowe postacie farsy starofrancuskiej w postacie żywych ludzi. Tego wymagała jego sztuka, ponieważ przy tak wątłej intrydze nie mogłaby ona wywołać odpowiedniej reakcji publiczności.
Molier pisząc swoją komedię „Świętoszek” stworzył całą galerię typów ludzkich. Nie są to szablonowe postacie, jakimi posługiwała się starofrancuska farsa. Bohaterowie komedii Moliera są żywymi ludźmi. Jak przystało na żywych ludzi, nawet bohaterowie pozytywni mają swoje wady. Już w 1 scenie aktu I Pani Pernelle wytyka je wszystkim. Można przyjąć, że w tych złośliwościach jest ziarno prawdy.
Jednocześnie Pani Pernelle pokazuje swój własny nieprzyjemny charakter – wścibskiej, złośliwej i świętoszkowatej matki dorosłego syna. Ma rację co do tego, że z jej zdaniem nikt się nie liczy. Gdyby było inaczej, pani Pernelle byłaby osobą bardzo uciążliwą.
Bohaterowie sztuki mają poważniejszy problem niż pani Pernelle. Jest nim osoba Tartuffe`a. Molier stworzył tę postać jako czarny charakter. Jest to cyniczny, wyrachowany oszust. Udając człowieka pobożnego i niezwykle moralnego wkradł się w łaski pana domu, Orgona. Zaczyna on Orgonem manipulować. wykorzystywać go i rządzić w jego domu. Wszyscy w rodzinie Orgona przejrzeli grę Tartuffe`a - oprócz Orgona i Pani Pernelle. Do obu tych osób ich racjonalne argumenty nie docierają.
Ciekawą postacią jest Orgon, który pod wpływem Tartuffe`a zmienił się z przyzwoitego, szczerze pobożnego człowieka w zaślepionego głupca. Molier dokładnie przedstawił na czym polega przeświadczenie. W odróżnieniu od poglądów i przekonań, które mają swoje racjonalne uzasadnienie, przeświadczenie jest stanem czysto emocjonalnym. W takiej sytuacji z człowiekiem, który jest o czymś przeświadczony nie da się dyskutować – żadne argumenty nie docierają do jego świadomości. Tak się dzieje właśnie z Orgonem – nie chce słuchać żadnych krytycznych uwag pod adresem Tartuffe`a. Rodzina postanawia wyleczyć go z tego przy pomocy innych silnych emocji. Ma być to widok Tartuffe`a uwodzącego Elmirę, żonę Orgona.
strona: - 1 - - 2 - - 3 - - 4 -
„Świętoszek” - opracowanie i problematyka komedii
Autor: Karolina Marlęga Serwis chroniony prawem autorskim3. Komizm językowy nazywany inaczej słownym – są to żart, dowcip, zabawne dialogi, żartobliwe powiedzonka bohaterów sztuki. „Świętoszek” pełen jest dowcipu tego rodzaju.
Np. Pani Pernelle do swojej służącej:
„Hej, ty! Czego tak sterczysz z tą gębą niemądrą,
Jakbyś wronę połknęła? No, ruszże się flądro!”.
Czy też Orgon, który wobec innych chce komplementować Świętoszka:
„Bo też to człowiek... człowiek... no, człowiek i kwita”.
Rola intrygi w „Świętoszku” Moliera
Intryga w dramacie – jest to zbieg okoliczności lub umyślne działanie postaci wywołujące konflikt i zmianę kierunku akcji. Poza dramatem intrygą określa się: podstęp, knowania, machinacje, matactwo.
W „Świętoszku” intrygantem i oszustem jest Tartuffe, który podstępem wdziera się w łaski Orgona i czerpie z tego korzyści materialne. Uwodzi mu przy tym żonę, wyłudza zapisy majątkowe oraz zamierza skompromitować go w oczach władcy, zdradzając tajemnicę powierzonych mu
dokumentów. Jego intencje są złe.
W tych okolicznościach intrygantką staje się również Elmira. Postanawia ona wciągnąć Tartuffe`a w kompromitującą sytuację i udowodnić wszystkim jakim jest oszustem. Do intrygi przymierza się również pokojówka Doryna ale autor nie pozwolił jej działać.
Para intrygantów, Tartuffe i Elmira, w komedii Moliera posuwają do przodu akcję sztuki do jej punkt kulminacyjnego. Jest nim kompromitacja Tartuffe`a. Od tego momentu motorem działania staje się sam Tartuffe – przysyła egzekutora, który ma zająć dom Orgona, przekazuje władcy powierzone sobie dokumenty i sprowadza żołnierzy, by zatrzymali Orgona. Zrządzenie losu powoduje, że jego działania obracają się przeciwko niemu. Tartuffe za swoją podłość zostaje ukarany.
Jak widać, komedia Moliera „Świętoszek” nie jest komedią, w której sieć zawiłych intryg przyciąga uwagę widza. Jest to przede wszystkim komedia ścierających się ze sobą charakterów. Pisząc swoją sztukę w ten sposób Molier przekształcił szablonowe postacie farsy starofrancuskiej w postacie żywych ludzi. Tego wymagała jego sztuka, ponieważ przy tak wątłej intrydze nie mogłaby ona wywołać odpowiedniej reakcji publiczności.
Przywary ludzkie w „Świętoszku”
Molier pisząc swoją komedię „Świętoszek” stworzył całą galerię typów ludzkich. Nie są to szablonowe postacie, jakimi posługiwała się starofrancuska farsa. Bohaterowie komedii Moliera są żywymi ludźmi. Jak przystało na żywych ludzi, nawet bohaterowie pozytywni mają swoje wady. Już w 1 scenie aktu I Pani Pernelle wytyka je wszystkim. Można przyjąć, że w tych złośliwościach jest ziarno prawdy.
Jednocześnie Pani Pernelle pokazuje swój własny nieprzyjemny charakter – wścibskiej, złośliwej i świętoszkowatej matki dorosłego syna. Ma rację co do tego, że z jej zdaniem nikt się nie liczy. Gdyby było inaczej, pani Pernelle byłaby osobą bardzo uciążliwą.
Bohaterowie sztuki mają poważniejszy problem niż pani Pernelle. Jest nim osoba Tartuffe`a. Molier stworzył tę postać jako czarny charakter. Jest to cyniczny, wyrachowany oszust. Udając człowieka pobożnego i niezwykle moralnego wkradł się w łaski pana domu, Orgona. Zaczyna on Orgonem manipulować. wykorzystywać go i rządzić w jego domu. Wszyscy w rodzinie Orgona przejrzeli grę Tartuffe`a - oprócz Orgona i Pani Pernelle. Do obu tych osób ich racjonalne argumenty nie docierają.
Ciekawą postacią jest Orgon, który pod wpływem Tartuffe`a zmienił się z przyzwoitego, szczerze pobożnego człowieka w zaślepionego głupca. Molier dokładnie przedstawił na czym polega przeświadczenie. W odróżnieniu od poglądów i przekonań, które mają swoje racjonalne uzasadnienie, przeświadczenie jest stanem czysto emocjonalnym. W takiej sytuacji z człowiekiem, który jest o czymś przeświadczony nie da się dyskutować – żadne argumenty nie docierają do jego świadomości. Tak się dzieje właśnie z Orgonem – nie chce słuchać żadnych krytycznych uwag pod adresem Tartuffe`a. Rodzina postanawia wyleczyć go z tego przy pomocy innych silnych emocji. Ma być to widok Tartuffe`a uwodzącego Elmirę, żonę Orgona.
strona: - 1 - - 2 - - 3 - - 4 -
| Dowiedz się więcej | |