Jesteś w:
Motyw domu
• Maria Kuncewiczowa, „Cudzoziemka” - Róża Żabczyńska nie potrafi stworzyć prawdziwego - ciepłego i rodzinnego domu. Róża uważała lata spędzone z rodzicami za najszczęśliwsze. Powielając schemat wyniesiony z własnego domu, poniżała męża. W atmosferze kłótni, wyrzutów i oskarżeń dzieci nie wiodły szczęśliwego życia. Eveline była dla Kazia, Władysia i Marty matką zaborczą, dominującą. Cechowała ją potrzeba górowania nad dziećmi, kontrolowana ich potrzeb, zachowań, a nawet poglądów.
• Witold Gombrowicz, „Ferdydurke” - autor ukazuje dom państwa Hurleckich. Domostwo nie jest przedstawiony nie tylko jako ostoja polskości, ale także jako pretekst do skrytykowania panujących w nim obyczajów. Mieszkańcy dworku są skostniali i zacofani. Choć czas akcji przypada na XX wiek, stosunki panujące w Bolimowie przypominają czasy najgłębszego feudalizmu. Zwyczaje Hurleckich nie są dowodem patriotyzmu czy przywiązania do tradycji, a uwięzieniem ich w konwenansie. Obok domu Hurleckich możemy poznać również nowoczesne mieszkanie Młodziaków i relacje pomiędzy nimi panujące. W mieszczańskim dom Młodziaków, którego mieszkańcom zależy na etykietce „nowoczesność”, wszyscy grają role, a walcząc z tradycyjnymi formami - wpadają w niewolę nowej formy. Prawda o tym domu i domownikach ujawnia się podczas ostatniej sceny walki Pimki z Kopyrdą.
• Melchior Wańkowicz, „Szczenięce lata” - jak tłumaczy we wstępie autor: „Pisząc Szczenięce lata uciekałem w kraj lat dziecinnych”. Autor opowiada o dzieciństwie i ziemiańskich tradycjach, które pamięta z lat młodości. W książce znajdujemy dokładny opis dwóch dworków szlacheckich. Pierwszy z nich znajduje się w Nowotrzebach, na Kowieńszczyźnie, drugi w rodzinnym majątku Wańkowiczów - Kalużycach, w powiecie ihumeńskim, ziemi mińskiej na Białorusi. Punktem centralnym obu dworków jest dom rodzinny, w którym odnajdujemy jedyny i niepowtarzalny klimat każdego „rodzinnego gniazda”. Opis domu w Nowotrzebach jest bardzo dokładny, wręcz pedantyczny. Autor starał się w wyrazisty sposób oddać wygląd, a co za tym idzie klimat domu, w którym spędził swoje dzieciństwo. Wańkowicz opisuje budynki, zwyczaje i potrawy, ludzi i stosunki społeczne, sprzęty i zwierzęta, tradycje powstańcze i dziecięce psoty.
• Władysław Broniewski, „Bagnet na broń” - obrona niepodległości stała się, w pojęciu Broniewskiego, zadaniem nadrzędnym, obowiązkiem każdego Polaka. Wiersz ten cechuje wielka prostota. Autor pisze między innymi:
„Kiedy przyjdą podpalić dom,
ten, w którym mieszkasz – Polskę,”
To bardzo sugestywny przekaz: dom jest tożsamy z ojczyzną, a wróg, napastnik to podpalacz, człowiek podnoszący dłoń na rzecz najbliższą – dom. Takie przedstawienie miało na celu dotrzeć bezpośrednio do czytelnika, wywołać w nim emocje. Przyrównując Polskę do podpalanego domu ilustruje poeta fakt, że jest ona dobrem wspólnym i każdy obywatel powinien się o nią troszczyć.
• Czesław Miłosz, „Przypowieść o maku” - Strofy tego utworu opisują piękno najprostszych rzeczy i są próbą oparcia się całkowitej rozpaczy lat wojny i okupacji. Autor przedstawia makówkę jako miniaturowy model kosmosu. Łączy ze sobą odległe z pozoru przedmioty: ziarenko maku, makówkę, ziemię, dom, planety i gwiazdy, ażeby uświadomić dumnemu człowiekowi, że jest on maleńką drobiną zagubioną we wszechświecie:
„Ziemia to ziarnko - naprawdę nie więcej,
A inne ziarnka - planety i gwiazdy.
A choć ich będzie chyba sto tysięcy,
Domek z ogrodem może stać na każdej”.
W oczach poety wszechświat jest ogromną makówką, w której zamknięte jest życie, a centrum makówki stanowi mały dom z ogrodem, symbolizujący marzenia każdego człowieka o bezpieczeństwie, cieple, szczęściu.
• Gabriel Garcia Marquez, „Sto lat samotności” - dom w utworze był pozbawiony prawdziwych uczuć religijnych, mimo to można odczytać analogię między protoplastami rodu Buendia: Jose Arcadiem i Urszulą, a pierwszymi rodzicami: Adamem i Ewą. Obie pary mimo zakazów i groźby nieszczęścia podjęły decyzję o katastrofalnych skutkach. Samotni szukali swego miejsca, aby stworzyć dom dla siebie i następnych pokoleń. Kazirodczy związek pierwszego pokolenia naznaczył następne piętnem samotności. Samotność ludzi, mimo ich intensywnego życia, była wynikiem braku prawdziwej i bezinteresownej miłości. Mimo iż wszystkich członków tego rodu łączyła ta sama krew i mieszkali w tym samym domu przez długie lata, żyli obok siebie. Odizolowani od świata, nie tylko w znaczeniu dosłownym, ale również duchowym, samotni stwarzali pozory współżycia z otoczeniem.
• Sławomir Mrożek, „Tango” - autor ukazuje dom Stomilów, w którym mieszkają trzy pokolenia, które w żaden sposób nie potrafią się porozumieć. Dom wypełniają porozrzucane rupiecie. Ojciec nie potrafi być ojcem, jego miejsce zajmuje syn – Artur, próbując przywróci porządek, zaś babcia zachowuje się jak młódka. Artur o swoim domu mówi: „W tym domu panuje bezład, entropia i anarchia (…). Żadnego porządku, żadnej zgodności z dniem bieżącym. Żadnej skromności ani inicjatywy. Tutaj nie można oddychać, chodzić, żyć!”. Jednym z problemów ukazanym w „Tangu” jest konflikt pokoleń. Jednak to młode pokolenie oskarża starszych o brak zasad, jest konserwatywne. Celem głównego bohatera – Artura – jest powrót do normalności, w której miałby prawo do buntu. Zarzuca swojemu ojcu, że jego pokolenie doprowadziło do upadku norm, „przeciw którym można się było jeszcze buntować (…) Brak norm stał się waszą normą. A ja mogę się buntować tylko przeciw wam, czyli przeciwko waszemu rozpasaniu”. Mrożek wykorzystał motyw domu rodzinnego by ukazać upadek moralny świata. Pokazuje między innymi przyzwyczajenie do niechlujnego wyglądu, akceptację romansów pani domu, babcię, która zachowuje się jak nastolatka. Artur tak określa ten stan: „(…) burdel, gdzie nic nie funkcjonuje, bo wszystko dozwolone, gdzie nie ma ani zasad, ani wykroczeń (…)”. Sprzeciw Artura wydawał się w końcu przynosić sukcesy, lecz zwątpienie w słuszność własnych racji doprowadziło do śmierci głównego bohatera.
strona: - 1 - - 2 - - 3 - - 4 - - 5 - - 6 - - 7 -
Motyw domu
Autor: Karolina Marlęga Serwis chroniony prawem autorskim• Maria Kuncewiczowa, „Cudzoziemka” - Róża Żabczyńska nie potrafi stworzyć prawdziwego - ciepłego i rodzinnego domu. Róża uważała lata spędzone z rodzicami za najszczęśliwsze. Powielając schemat wyniesiony z własnego domu, poniżała męża. W atmosferze kłótni, wyrzutów i oskarżeń dzieci nie wiodły szczęśliwego życia. Eveline była dla Kazia, Władysia i Marty matką zaborczą, dominującą. Cechowała ją potrzeba górowania nad dziećmi, kontrolowana ich potrzeb, zachowań, a nawet poglądów.
• Witold Gombrowicz, „Ferdydurke” - autor ukazuje dom państwa Hurleckich. Domostwo nie jest przedstawiony nie tylko jako ostoja polskości, ale także jako pretekst do skrytykowania panujących w nim obyczajów. Mieszkańcy dworku są skostniali i zacofani. Choć czas akcji przypada na XX wiek, stosunki panujące w Bolimowie przypominają czasy najgłębszego feudalizmu. Zwyczaje Hurleckich nie są dowodem patriotyzmu czy przywiązania do tradycji, a uwięzieniem ich w konwenansie. Obok domu Hurleckich możemy poznać również nowoczesne mieszkanie Młodziaków i relacje pomiędzy nimi panujące. W mieszczańskim dom Młodziaków, którego mieszkańcom zależy na etykietce „nowoczesność”, wszyscy grają role, a walcząc z tradycyjnymi formami - wpadają w niewolę nowej formy. Prawda o tym domu i domownikach ujawnia się podczas ostatniej sceny walki Pimki z Kopyrdą.
• Melchior Wańkowicz, „Szczenięce lata” - jak tłumaczy we wstępie autor: „Pisząc Szczenięce lata uciekałem w kraj lat dziecinnych”. Autor opowiada o dzieciństwie i ziemiańskich tradycjach, które pamięta z lat młodości. W książce znajdujemy dokładny opis dwóch dworków szlacheckich. Pierwszy z nich znajduje się w Nowotrzebach, na Kowieńszczyźnie, drugi w rodzinnym majątku Wańkowiczów - Kalużycach, w powiecie ihumeńskim, ziemi mińskiej na Białorusi. Punktem centralnym obu dworków jest dom rodzinny, w którym odnajdujemy jedyny i niepowtarzalny klimat każdego „rodzinnego gniazda”. Opis domu w Nowotrzebach jest bardzo dokładny, wręcz pedantyczny. Autor starał się w wyrazisty sposób oddać wygląd, a co za tym idzie klimat domu, w którym spędził swoje dzieciństwo. Wańkowicz opisuje budynki, zwyczaje i potrawy, ludzi i stosunki społeczne, sprzęty i zwierzęta, tradycje powstańcze i dziecięce psoty.
• Władysław Broniewski, „Bagnet na broń” - obrona niepodległości stała się, w pojęciu Broniewskiego, zadaniem nadrzędnym, obowiązkiem każdego Polaka. Wiersz ten cechuje wielka prostota. Autor pisze między innymi:
„Kiedy przyjdą podpalić dom,
ten, w którym mieszkasz – Polskę,”
To bardzo sugestywny przekaz: dom jest tożsamy z ojczyzną, a wróg, napastnik to podpalacz, człowiek podnoszący dłoń na rzecz najbliższą – dom. Takie przedstawienie miało na celu dotrzeć bezpośrednio do czytelnika, wywołać w nim emocje. Przyrównując Polskę do podpalanego domu ilustruje poeta fakt, że jest ona dobrem wspólnym i każdy obywatel powinien się o nią troszczyć.
• Czesław Miłosz, „Przypowieść o maku” - Strofy tego utworu opisują piękno najprostszych rzeczy i są próbą oparcia się całkowitej rozpaczy lat wojny i okupacji. Autor przedstawia makówkę jako miniaturowy model kosmosu. Łączy ze sobą odległe z pozoru przedmioty: ziarenko maku, makówkę, ziemię, dom, planety i gwiazdy, ażeby uświadomić dumnemu człowiekowi, że jest on maleńką drobiną zagubioną we wszechświecie:
„Ziemia to ziarnko - naprawdę nie więcej,
A inne ziarnka - planety i gwiazdy.
A choć ich będzie chyba sto tysięcy,
Domek z ogrodem może stać na każdej”.
W oczach poety wszechświat jest ogromną makówką, w której zamknięte jest życie, a centrum makówki stanowi mały dom z ogrodem, symbolizujący marzenia każdego człowieka o bezpieczeństwie, cieple, szczęściu.
• Gabriel Garcia Marquez, „Sto lat samotności” - dom w utworze był pozbawiony prawdziwych uczuć religijnych, mimo to można odczytać analogię między protoplastami rodu Buendia: Jose Arcadiem i Urszulą, a pierwszymi rodzicami: Adamem i Ewą. Obie pary mimo zakazów i groźby nieszczęścia podjęły decyzję o katastrofalnych skutkach. Samotni szukali swego miejsca, aby stworzyć dom dla siebie i następnych pokoleń. Kazirodczy związek pierwszego pokolenia naznaczył następne piętnem samotności. Samotność ludzi, mimo ich intensywnego życia, była wynikiem braku prawdziwej i bezinteresownej miłości. Mimo iż wszystkich członków tego rodu łączyła ta sama krew i mieszkali w tym samym domu przez długie lata, żyli obok siebie. Odizolowani od świata, nie tylko w znaczeniu dosłownym, ale również duchowym, samotni stwarzali pozory współżycia z otoczeniem.
• Sławomir Mrożek, „Tango” - autor ukazuje dom Stomilów, w którym mieszkają trzy pokolenia, które w żaden sposób nie potrafią się porozumieć. Dom wypełniają porozrzucane rupiecie. Ojciec nie potrafi być ojcem, jego miejsce zajmuje syn – Artur, próbując przywróci porządek, zaś babcia zachowuje się jak młódka. Artur o swoim domu mówi: „W tym domu panuje bezład, entropia i anarchia (…). Żadnego porządku, żadnej zgodności z dniem bieżącym. Żadnej skromności ani inicjatywy. Tutaj nie można oddychać, chodzić, żyć!”. Jednym z problemów ukazanym w „Tangu” jest konflikt pokoleń. Jednak to młode pokolenie oskarża starszych o brak zasad, jest konserwatywne. Celem głównego bohatera – Artura – jest powrót do normalności, w której miałby prawo do buntu. Zarzuca swojemu ojcu, że jego pokolenie doprowadziło do upadku norm, „przeciw którym można się było jeszcze buntować (…) Brak norm stał się waszą normą. A ja mogę się buntować tylko przeciw wam, czyli przeciwko waszemu rozpasaniu”. Mrożek wykorzystał motyw domu rodzinnego by ukazać upadek moralny świata. Pokazuje między innymi przyzwyczajenie do niechlujnego wyglądu, akceptację romansów pani domu, babcię, która zachowuje się jak nastolatka. Artur tak określa ten stan: „(…) burdel, gdzie nic nie funkcjonuje, bo wszystko dozwolone, gdzie nie ma ani zasad, ani wykroczeń (…)”. Sprzeciw Artura wydawał się w końcu przynosić sukcesy, lecz zwątpienie w słuszność własnych racji doprowadziło do śmierci głównego bohatera.
strona: - 1 - - 2 - - 3 - - 4 - - 5 - - 6 - - 7 -