Jesteś w: Motyw domu

Motyw domu

Autor: Karolina Marlęga     Serwis chroniony prawem autorskim

• Artyści przedstawiali zarówno tradycyjne wyobrażenia domostw, jak też takie, które odbiegały od idealistycznych wyobrażeń.
• Dom jako miejsce najbliższe każdemu człowiekowi był często wykorzystywany jako motyw literacki.
• Motyw domu służył artystom jako miejsce głównych wydarzeń wielu utworów epickich i dramatycznych.
• Dom od najdawniejszych czasów pełnił ważną rolę w życiu każdego człowieka.

Teza może ograniczyć dobór lektur, wskazując wyłącznie na rodzime utwory:

• W literaturze polskiej dom to zazwyczaj ostoja tradycji, nieraz motyw domu bywa wykorzystany by ukazać wady domowników - reprezentantów określonej grupy społecznej.
• Literatura polska przedstawia dom jako miejsce najbliższe każdemu człowiekowi.

Przy wykorzystaniu motywu tańca można odwołać się do jego symboliki i wyrażanych poprzez niego uczuć, emocji, wrażeń:

• Oprócz dosłownego znaczenia pojęcia dom często niesie ono ze sobą bogatsze, symboliczne treści.
• Dom to nie tylko cztery ściany. Niesie on bogaty przekaz, ukazując życie i wzajemne relacje domowników.
• Wyraz dom posiada w kulturze wiele znaczeń i konotacji, zarówno dosłownych, jak i przenośnych dom.

Wśród innych tez możemy wyróżnić:

• W literaturze do motywu arkadii odwołują się pisarze i poeci, którzy z dystansu patrzą na swój młodzieńczy dom, na „kraj lat dziecinnych”.
• Występująca w domu rodzinnym miłość jest warunkiem przekazania młodym ludziom określonego systemu wartości oraz tradycji kształtujących osobowość.
• Relacje pomiędzy członkami domostw są często wykorzystywane do przedstawienia mentalności przedstawicieli danej epoki, a także ich sposobu postrzegania świata.
• Motyw domu jako ojczyzny możemy obserwować na przykładzie wielu epok, a jego realizacja zależy od intencji autora.

Przy precyzowaniu tezy można także zawęzić okres literacki, którego dotyczyć będzie praca.

Motyw domu - literatura podmiotowa


Lista najpopularniejszych tekstów kultury odwołujących się do motywu domu:
Książka:


1. Balzac H. de, Ojciec Goriot, przeł. [z fr.] Tadeusz Żeleński, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1995.
2. Biblia Tysiąclecia, red. Ks. K. Dynarski, Wydawnictwo Pallottinum, Poznań 1991, (Przypowieść o synu marnotrawnym).
3. Dąbrowska M., Noce i dnie, Spółdzielnia Wydawnicza Czytelnik, Warszawa 1977.
4. Gombrowicz W., Ferdydurke, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1987.
5. Homer, Odyseja, przeł. [z grec.] Lucjan Siemieński, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1990.

6. Kochanowski J., Na dom w Czarnolesie [w:] tegoż, Dzieła wybrane : Fraszki; Pieśni; Treny; Odprawa posłów greckich, oprac. Wojciech Rzehak i Anna Popławska, Wydawnictwo „GREG”, Kraków 2005.
7. Kubiak Z., Mitologia Greków i Rzymian, Świat Książki, Warszawa 1999.
8. Kuncewiczowa M., Cudzoziemka, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1994.
9. Marquez G. G.., Sto lat samotności, tł. G. Gruzińska, K. Wojciechowska, Warszawskie Wydawnictwo Literackie MUZA S.A., Warszawa 1998.
10. Mickiewicz A., Konrad Wallenrod, Oficyna Wydawnicza „Promocja”, Wrocław 2001.

11. Mickiewicz A., Pan Tadeusz, Wydawnictwo „Elipsa”, Warszawa 1995.
12. Miłosz Cz., Dolina Issy, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1989.
13. Miłosz Cz., Przypowieść o ziarnku maku, źródło online: http://www.milosz.pl/w_swiat.php.
14. Mrożek S., Tango, [w:] tegoż, Tango. Słoń, Wesele w Atomicach. Woda, Młodzieżowa Agencja Wydawnicza, Warszawa 1989.
15. Nałkowska Z., Granica, Wydawnictwo Kanon, Warszawa 1995.
16. Niemcewicz J. U., Powrót posła, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1997.

17. Orzeszkowa E., Nad Niemnem, Wydawnictwo „GREG”, Kraków 2000.
18. Parandowski J., Mitologia. Wierzenia i podania Greków i Rzymian, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 1990 (Mit o Dedalu i Ikarze).
19. Rej M., Żywot człowieka poczciwego,[w:] Wybór pism, opr. S. Adamczewski, Książka i Wiedza, Warszawa 1947.
20. Schulz B., Sklepy cynamonowe, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1984.
21. Tokarczuk O., Dom dzienny, dom nocny, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2005.
22. Wańkowicz M., Szczenięce lata, wyd. Czytelnik, Warszawa 1972.
23. Żeromski S., Ludzie bezdomni, Wydawnictwo „GREG”, Kraków2007.
24. Żeromski S., Przedwiośnie, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1999.

Sztuka:

1. Dom, serial TVP, reż. Jan Łomnicki, Polska 1980-2000.
2. Wojna domowa, reż. Jerzy Gruza, Polska 1965-1966.

1. Wojciech Otton Fleck, Pejzaż z domem, olej, tektura.
2. Karol Miller, Jan Kochanowski i kanclerz Zamoyski w Czarnolesie.
3. Rembrandt van Rijn, Powrót syna marnotrawnego, II poł. XVII w. (ok. 1668), olej na płótnie, Państwowe Muzeum Ermitażu w Sankt Petersburgu.
4. Ferdynand Ruszczyc, Stary dom (Dwór w Bohdanowie), 1903, olej na płótnie, Muzeum Wojska Polskiego, Warszawa.
5. Włodzimierz Tetmajer, Dworek w Bronowicach, po 1903, olej na tekturze, Muzeum Narodowe, Kraków.
6. Leon Wyczółkowski, Dworek w Gościeradzu,

Motyw domu - literatura przedmiotowa


1. Bramond A., Couel Francois J., Davie A., Kompendium wiedzy o socjologii, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006, str. 87-95.
2. Chojka J., Dramaturgia Sławomira Mrożka (Tango, Emigranci), Wydawnictwo M. Rożak, Gdańsk 1994.
3. Chrzanowski M., Tarkowski St., Szkolny słownik motywów literackich, Świat Książki, Warszawa 2003.
4. Drabarek B., Falkowski J., Rowińska I., Szkolny słownik motywów literackich, Wydawnictwo KRAM, Warszawa 1998.
5. Gutkowska B., O „Tangu” i „Emigrantach” Sławomira Mrożka, Książnica, Katowice 1998.
strona:   - 1 -  - 2 -  - 3 -  - 4 -  - 5 -  - 6 -  - 7 -