Jesteś w: Motyw Żydów

Motyw Żydów

Autor: Karolina Marlęga     Serwis chroniony prawem autorskim


• „Weiser Dawidek” Paweł Hulle - autor opisuje w książce młodego żydowskiego chłopca. Dawidek był niewielkim, chudym, drobnym chłopcem o rudych włosach i przygarbionych plecach. Jego odmienny wygląd narzucał mu miano stereotypowego Żyda, któremu nie można wierzyć i ufać. Jednak swoimi umiejętnościami imponował innym. Dzięki Dawidkowi jego najbliżsi koledzy mogli przekroczyć próg dzieciństwa i dorosnąć.

Motyw Żydów w filmie


„Austeria” Jerzy Kawalerowicz – film oparty został na powieści Juliana Stryjkowskiego i ukazuje pełną panoramę świata żydowskiego. Ośrodek żydowski i centrum życia stanowi tu karczma. Jej właścicielem jest główny bohater filmu – Żyd Tag, o cechach filozofa i wolnomyśliciela. Akcja rozgrywa się w dniu wybuchu pierwszej wojny światowej oraz w obliczu strachu przed pogromem kozackim. Zaprezentowany w filmie świat to świat ginący, przemijający. Pozwoliło to reżyserowi ukazać przemijanie, odchodzenie żydowskiego świata zarówno w wymiarze konkretnego momentu historycznego, jak i w wymiarze ogólnym.

„Lista Schindlera” Steven Spielberg – obraz nawiązuje do sytuacji Żydów podczas II wojny światowej. Powstał na podstawie książki Thomasa Keneally`ego. Akcja filmu toczy się w Krakowie i dotyka problemów społeczności tamtejszego getta. Głównymi postaciami filmu są: żydowski księgowy, komendant SS i Schindler. To opowieść o tym jak jeden człowiek zdołał uratować ponad tysiąc istnień ludzkich bez użycia broni, a wykorzystując tylko swój osobisty wdzięk. To dowód na to, że decyzje podejmowane przez jednostkę mogą zmienić losy tysięcy innych.

„Życie jest piękne” Roberto Bengini - komediodramat jest narzędziem ukazania dramatu jednostki i rodziny. Motywem przewodnim filmu jest ukazanie optymizmu i radości, jako jednych z najważniejszych cech, które należy zachować w każdej sytuacji, a także cudownej miłości ojca, chcącego uchronić syna przed koszmarem wojny i obozu koncentracyjnego. Z całą pewnością rolą filmu nie jest realne odwzorowanie Holocaustu, ponieważ jego czasem infantylny i sentymentalny charakter całkowicie zniekształca obozową rzeczywistość. Brakuje tu ostrego niemieckiego reżimu, zbrodni hitlerowskich, głodu i innych koszmarnych scen cierpienia Żydów. Rolą filmu jest zwrócenie uwagi na nieco inne aspekty życia obozowego, takiego jak próba ochrony osobowości dziecka przed okropnościami wojny.

„Fanatyk” Henry Bean – film to współczesny głos w kwestii żydowskiej. Bohaterem filmu jest Danny Balint – młody amerykański nazista, który strojem, fryzurą i zachowaniem manifestuje swoje poglądy. Od innych nazistów odróżnia go jednak pewien zasadniczy fakt – Danny jest Żydem. Co więcej, jest świadom swojego pochodzenia, wychowany został w środowisku ortodoksyjnym oraz kształcił się w jesziwie (szkole talmudycznej). W trakcie nauki odkrywa okrucieństwo wizji Boga prezentowanej przez święte księgi. Odkrycie to przeraża bohatera. Niezgoda na taką wizję doprowadza go do otwartej wojny z Bogiem, a w konsekwencji do przeciwstawienia się własnej tożsamości religijnej i kulturowej. Nieustanne wewnętrzne rozdarcie prowadzi go do autodestrukcji – w synagodze instaluje bombę, od której sam ginie.

„Pianista” Roman Polański - autor swój film opiera na powieści Władysława Szpilmana, który opowiada o czasach swojej młodości, przypadających na ciężkie lata wojny. Film mówi o historii człowieka obdarzonego wielkim talentem, dzięki któremu przeżył wojnę. Gra na fortepianie to żywioł autora. Cała jego rodzina została wywieziona do obozu, tylko on przeżył. Znajomi ukrywali go w dzielnicy niemieckiej, ponieważ tam był najbezpieczniejszy. Siedział całe dnie i noce w samotności i wtedy dopadały go wątpliwości czy słusznie postąpił czy nie powinien pozostać w getcie i walczyć. Bohater przeżył wojnę dzięki uporowi, ciężkiej pracy, pomocy przyjaciół i niemieckiego oficera.

Motyw Żydów - propozycje wstępów


A. Tolerancja wobec Żydów w literaturze polskiej. Przedstaw, prezentując utwory z różnych epok literackich.

We wstępie możemy się odwołać do kilku definicji:

Tolerancja (łac. tolerantia) to wyrozumiałość, pobłażanie dla cudzych poglądów, upodobań, wierzeń, dla cudzego postępowania. (Słownik wyrazów obcych, PWN, Warszawa 1971, str. 763)

Antysemityzm to wynikająca z różnego rodzaju uprzedzeń postawa niechęci, wrogości wobec Żydów i osób pochodzenia żydowskiego; prześladowania i dyskryminacja Żydów jako grupy wyznaniowej, etnicznej lub rasowej oraz poglądy uzasadniające takie działania. Pojawił się już w starożytności, wyrażał się w pogromach i wyszydzaniu religii żydowskiej. Do XIX w antysemityzm miał głównie charakter religijny (antyjudaizm), oskarżano naród żydowski o śmierć Jezusa Chrystusa. Swoje apogeum antysemityzm osiągnął w XX w. w Niemczech. Po dojściu do władzy Hitlera państwo niemieckie rozpoczęło realizację programu rasistowskiego i antysemickiego, przewidującego izolację ludności żydowskiej i stopniowe pozbawienie jej wszelkich praw obywatelskich. W pracy ukazanie postawy antysemickiej może posłużyć jako kontrast dla przykładów tolerancji.

Asymilacja kulturowa - proces określający całokształt zmian społecznych i psychicznych, jakim ulegają jednostki, odłączając się od swojej grupy i przystosowując się do życia w innej grupie o odmiennej kulturze (wikipedia.pl).

Można odwołać się do polskiej mentalności, podkreślając otwartość naszego narodu:

Tolerancja jest to cecha, która Polaków zawsze charakteryzowała. Twierdzenie to stoi w absolutnej sprzeczności z niektórymi wypowiedziami niezależnych autorytetów dzisiejszej doby. Popatrzmy na naszą historię. Nie było u nas stosów, nie prześladowaliśmy mniejszości narodowych tak jak to robiły prawie wszystkie państwa Europy, nie zabijaliśmy za odmienne poglądy polityczne. Ogólnie rzecz biorąc, Polska od początku swego istnienia była tolerancyjna, czego dowodem były miliony innowierców i obcych ludów, które zasiedlały naszą Ojczyznę uciekając przed prześladowaniami w swoich krajach. Podczas ostatniej wojny, gdy Niemcy mordowali na naszych ziemiach Żydów, dziesiątki tysięcy Polaków oddały życie za pomoc prześladowanym. Nawet ci, którzy przed wojną z przyczyn ekonomicznych zwalczali mniejszość żydowską i byli określani przez prasę lewicową jako antysemici oddawali życie za tych, którzy przed wojną byli ich politycznym przeciwnikami. Najlepszym takim przykładem jest Jan Mosdorf przed wojną okrzyczany jednym z największych antysemitów polskich, który został rozstrzelany za pomoc Żydom. Przykładów takich są tysiące i świadczą one dobitnie o tym, że pomimo kłopotów jakie mieliśmy z przebywającymi u nas gośćmi, zawsze przeważała postawa otwartości i tolerancji (źródło online: http://www.mw.jga.pl/kontrrewolucja/tolerancja.html).
strona:   - 1 -  - 2 -  - 3 -  - 4 -  - 5 -  - 6 -  - 7 -