Jesteś w:
Motyw ogrodu
• Adam Mickiewicz „Pan Tadeusz”
Adam Mickiewicz rozpoczyna poemat sceną podpatrywania przez Tadeusza ogródka Zosi, co zawiązuje intrygę miłosną. Młodzieniec wchodzi do swojego dawnego pokoju i podziwia przez okno ogród, nie widzi jednak ogrodniczki. W pewnym momencie Zosia wpada do pokoju w bieliźnie, a spostrzegłszy Tadeusza prędko ucieka. W sadzie, wśród ogórków, odbywają także się zaloty Hrabiego do Zosi. Ogród w Panu Tadeuszu jest więc miejscem spotkań miłosnych.
• Kazimierz Przerwa-Tetmajer, „Dla rymu”
Wiersz ten, składający się z pięciu ponumerowanych części, w części III przedstawia wizję miłości małżeńskiej jako przechadzki po ogrodzie z ukochaną. Podmiotem lirycznym jest mężczyzna, kierujący swoje słowa do ukochanej. Moment stanięcia na ślubnym kobiercu ma być otwarciem ogrodu. Przyroda w swym ogrodowym, oswojonym bogactwie złoży hołd miłości młodych małżonków. Autor łączy tradycję ogrodu miłości z czułym i bezpośrednim wyznaniem.
• Leopold Staff, „Ogród przedziwny”
Leopold Staff opisuję krainę pełną szczęścia, gdzie żyją kwiaty i dzieci, róże kwitną cały rok, a ze snu ludzi budzą ptaki. W ogrodzie znajduje się źródło. Podmiot liryczny utożsamia się z grupą (mówi per „my”), która pielęgnuje ogród – owija róże lnem, by nie kuły, żywi ptaki, pielęgnuje murawę. Obraz przedstawiony w utworze przywołuje rajski mit, pełen dziwności, marzenia i fantazji. Świat ten jest prosty, tak jak prosty powinien być człowiek. Natura uczy człowieka dobrego, rozumnego życia, dobroci i łagodności.
• Leopold Staff, „Deszcz jesienny”
Leopold Staff opisuje ogród duszy, pustoszony przez szatana. Jego obraz jest nastrojowym pejzażem mentalnym. Szatan przysypuje kwiaty popiołem, trawę zamienia w kamień, sieje trwogę i przerażenie. Taki ogród jest symbolem melancholii i pesymizmu człowieka, jego niepokoju, rozdarcia.
• Bolesław Leśmian, „Pan Błyszczyński”
Pan Błyszczyński jest postacią fantastyczną, magiczną, która stworzyła dziwny ogród. Jest to ogród mroczny, zamieszkały przez zmory, nie ma w nim radości, jest to ogród śmierci. Ogród ten tak naprawdę nie istnieje, jest jedynie ułudą. W ogrodzie znajduje się także dziewczyna – istota nierealna, która wyszła z niebytu i tak naprawdę nie istnieje. Pan Błyszczyński prosi Boga, aby ten zamieszkał w jego ogrodzie i nadał mu sens istnienia, by nadał sens istnienia dziewczynie, w której ogrodnik się zakochał. Bóg jednak nie odpowiada i znika, pan Błyszczyński zostaje sam na sam z dziewczyną, która rozpada się w niebyt. Zakończenie utworu jest bardzo pesymistyczne – pan Błyszczyński zostaje zupełnie sam, opuszczony przez wszystkich, bez miłości, bez nadziei, w nierealnym ogrodzie.
• Bolesław Leśmian, „*** [Gdybym spotkał ciebie znowu pierwszy raz]”
Utwór to przede wszystkim wyraz żalu za utraconą miłością, tęsknoty za cofnięciem czasu by móc raz jeszcze spotkać ukochaną osobę i naprawić w związku to co było w nim niedoskonałe. Nieprzypadkowo ogród staje się w wierszu Leśmiana miejscem wymarzonego spotkania - wszak jest on kwintesencją porządkowania natury, kwintesencją harmonii, której zabrakło miedzy parą kochanków. Sceneria ta zwielokrotnia żal podmiotu lirycznego za utraconym szczęściem oraz eksponuje uczucie niedoskonałości relacji międzyludzkich. Leśmian zdaje się wołać - kochajmy tak jakbyśmy uprawiali ogrody - najdoskonalsza miłość ma postać sadu.
• Frances Hodson Burnett, „Tajemniczy ogród”
F. H. Burnett opowiada historię krnąbrnej egoistki – Mary Lennox, która po utracie rodziców przybywa do wuja do Anglii i powoli przenika tajemnice jego wielkiego zamku. Odkrywa między innymi furtkę do magicznego, choć zaniedbanego ogrodu. Podczas przywracania go do życia przy pomocy przyjaciela Colina zaczyna inaczej patrzeć na świat. Odmienia również na lepsze los wuja i jego syna, poruszającego się na wózku inwalidzkim. Ogród w powieści jest miejscem magicznym, zamkniętym, niedostępnym i zaniedbanym. Jest symbolem świetności i szczęścia, które odeszły wraz ze śmiercią matki Collina. Mary przywracając ogród do życia przywraca także radość wujowi oraz swojemu kuzynowi.
• Czesław Miłosz, cykl „Świat” („Poema naiwne”)
Czesław Miłosz sytuuje „domek z ogrodem” jako naturalne, wieczne centrum egzystencji człowieka. Dom i ogród oraz dalszy, groźny las wpisane są w szerszą perspektywę znaków cywilizacyjnych, wybranych świadomie. Znakiem wartości najprostszych, wyrażonym w dziecięcym rysunku jest w cyklu „Świat” domek z ogródkiem na ziarnku maku.
• Gustaw Herling-Grudziński, „Wieża”
Lebbroso - niespełna 20-letni człowiek został umieszczony w starej wieży, otoczonej murem. Od władz miejskich otrzymał narzędzia ogrodnicze, nie miał jednak nic poza nimi do urządzania swojego ogrodu. Wiatr wiejący ze stoków Alp przynosił różne nasiona, które następnie kiełkowały wokół wieży. Trędowaty hodował je i tylko sobie znanymi arkanami sztuki ogrodniczej nadawał im doskonałość i piękno. W nasłonecznionej części ogrodu, na dużym klombie, rosły rzadkie okazy roślin. W ogrodzie znajdowały się również różne gatunki drzew owocowych i winna latorośl. Ogród prowadzony przez Trędowatego odzwierciedla jego postawę wobec świata. Podkreśla wrażliwość chorego i samotnego człowieka na piękno przyrody, jego mądrość, cierpliwość, umiejętność radzenia sobie w trudnych sytuacjach. Ogród stał się dla niego miejscem ucieczki przed rozpaczą i samotnością.
• Edward Stachura, „Jesień”
Wiersz ten jest bardzo smutny, melancholijny. Podmiot liryczny zanurza się w jesiennym ogrodzie, będącym symbolem przemijania, śmierci. Jego życie jest pełne cierpienia i bólu, a zrywanie liści oznacza mijające po kolei lata. Kres życia człowieka następuje, gdy zerwie ostatni listek. Mimo smutku i melancholii przez wiersz przebijają wizje pozytywne – podmiot liryczny godzi się ze swoim losem, zrywa liście: „bez żalu / z uśmiechem ciepłym i smutnym”. Ma też komu w godzinie śmierci zostawić „ostatni listek” – nie jest zupełnie sam, ktoś po nim zostanie, ktoś będzie jego spadkobiercą.
strona: - 1 - - 2 - - 3 - - 4 - - 5 - - 6 - - 7 -
Motyw ogrodu
Autor: Karolina Marlęga Serwis chroniony prawem autorskim• Adam Mickiewicz „Pan Tadeusz”
Adam Mickiewicz rozpoczyna poemat sceną podpatrywania przez Tadeusza ogródka Zosi, co zawiązuje intrygę miłosną. Młodzieniec wchodzi do swojego dawnego pokoju i podziwia przez okno ogród, nie widzi jednak ogrodniczki. W pewnym momencie Zosia wpada do pokoju w bieliźnie, a spostrzegłszy Tadeusza prędko ucieka. W sadzie, wśród ogórków, odbywają także się zaloty Hrabiego do Zosi. Ogród w Panu Tadeuszu jest więc miejscem spotkań miłosnych.
• Kazimierz Przerwa-Tetmajer, „Dla rymu”
Wiersz ten, składający się z pięciu ponumerowanych części, w części III przedstawia wizję miłości małżeńskiej jako przechadzki po ogrodzie z ukochaną. Podmiotem lirycznym jest mężczyzna, kierujący swoje słowa do ukochanej. Moment stanięcia na ślubnym kobiercu ma być otwarciem ogrodu. Przyroda w swym ogrodowym, oswojonym bogactwie złoży hołd miłości młodych małżonków. Autor łączy tradycję ogrodu miłości z czułym i bezpośrednim wyznaniem.
• Leopold Staff, „Ogród przedziwny”
Leopold Staff opisuję krainę pełną szczęścia, gdzie żyją kwiaty i dzieci, róże kwitną cały rok, a ze snu ludzi budzą ptaki. W ogrodzie znajduje się źródło. Podmiot liryczny utożsamia się z grupą (mówi per „my”), która pielęgnuje ogród – owija róże lnem, by nie kuły, żywi ptaki, pielęgnuje murawę. Obraz przedstawiony w utworze przywołuje rajski mit, pełen dziwności, marzenia i fantazji. Świat ten jest prosty, tak jak prosty powinien być człowiek. Natura uczy człowieka dobrego, rozumnego życia, dobroci i łagodności.
• Leopold Staff, „Deszcz jesienny”
Leopold Staff opisuje ogród duszy, pustoszony przez szatana. Jego obraz jest nastrojowym pejzażem mentalnym. Szatan przysypuje kwiaty popiołem, trawę zamienia w kamień, sieje trwogę i przerażenie. Taki ogród jest symbolem melancholii i pesymizmu człowieka, jego niepokoju, rozdarcia.
• Bolesław Leśmian, „Pan Błyszczyński”
Pan Błyszczyński jest postacią fantastyczną, magiczną, która stworzyła dziwny ogród. Jest to ogród mroczny, zamieszkały przez zmory, nie ma w nim radości, jest to ogród śmierci. Ogród ten tak naprawdę nie istnieje, jest jedynie ułudą. W ogrodzie znajduje się także dziewczyna – istota nierealna, która wyszła z niebytu i tak naprawdę nie istnieje. Pan Błyszczyński prosi Boga, aby ten zamieszkał w jego ogrodzie i nadał mu sens istnienia, by nadał sens istnienia dziewczynie, w której ogrodnik się zakochał. Bóg jednak nie odpowiada i znika, pan Błyszczyński zostaje sam na sam z dziewczyną, która rozpada się w niebyt. Zakończenie utworu jest bardzo pesymistyczne – pan Błyszczyński zostaje zupełnie sam, opuszczony przez wszystkich, bez miłości, bez nadziei, w nierealnym ogrodzie.
• Bolesław Leśmian, „*** [Gdybym spotkał ciebie znowu pierwszy raz]”
Utwór to przede wszystkim wyraz żalu za utraconą miłością, tęsknoty za cofnięciem czasu by móc raz jeszcze spotkać ukochaną osobę i naprawić w związku to co było w nim niedoskonałe. Nieprzypadkowo ogród staje się w wierszu Leśmiana miejscem wymarzonego spotkania - wszak jest on kwintesencją porządkowania natury, kwintesencją harmonii, której zabrakło miedzy parą kochanków. Sceneria ta zwielokrotnia żal podmiotu lirycznego za utraconym szczęściem oraz eksponuje uczucie niedoskonałości relacji międzyludzkich. Leśmian zdaje się wołać - kochajmy tak jakbyśmy uprawiali ogrody - najdoskonalsza miłość ma postać sadu.
• Frances Hodson Burnett, „Tajemniczy ogród”
F. H. Burnett opowiada historię krnąbrnej egoistki – Mary Lennox, która po utracie rodziców przybywa do wuja do Anglii i powoli przenika tajemnice jego wielkiego zamku. Odkrywa między innymi furtkę do magicznego, choć zaniedbanego ogrodu. Podczas przywracania go do życia przy pomocy przyjaciela Colina zaczyna inaczej patrzeć na świat. Odmienia również na lepsze los wuja i jego syna, poruszającego się na wózku inwalidzkim. Ogród w powieści jest miejscem magicznym, zamkniętym, niedostępnym i zaniedbanym. Jest symbolem świetności i szczęścia, które odeszły wraz ze śmiercią matki Collina. Mary przywracając ogród do życia przywraca także radość wujowi oraz swojemu kuzynowi.
• Czesław Miłosz, cykl „Świat” („Poema naiwne”)
Czesław Miłosz sytuuje „domek z ogrodem” jako naturalne, wieczne centrum egzystencji człowieka. Dom i ogród oraz dalszy, groźny las wpisane są w szerszą perspektywę znaków cywilizacyjnych, wybranych świadomie. Znakiem wartości najprostszych, wyrażonym w dziecięcym rysunku jest w cyklu „Świat” domek z ogródkiem na ziarnku maku.
• Gustaw Herling-Grudziński, „Wieża”
Lebbroso - niespełna 20-letni człowiek został umieszczony w starej wieży, otoczonej murem. Od władz miejskich otrzymał narzędzia ogrodnicze, nie miał jednak nic poza nimi do urządzania swojego ogrodu. Wiatr wiejący ze stoków Alp przynosił różne nasiona, które następnie kiełkowały wokół wieży. Trędowaty hodował je i tylko sobie znanymi arkanami sztuki ogrodniczej nadawał im doskonałość i piękno. W nasłonecznionej części ogrodu, na dużym klombie, rosły rzadkie okazy roślin. W ogrodzie znajdowały się również różne gatunki drzew owocowych i winna latorośl. Ogród prowadzony przez Trędowatego odzwierciedla jego postawę wobec świata. Podkreśla wrażliwość chorego i samotnego człowieka na piękno przyrody, jego mądrość, cierpliwość, umiejętność radzenia sobie w trudnych sytuacjach. Ogród stał się dla niego miejscem ucieczki przed rozpaczą i samotnością.
• Edward Stachura, „Jesień”
Wiersz ten jest bardzo smutny, melancholijny. Podmiot liryczny zanurza się w jesiennym ogrodzie, będącym symbolem przemijania, śmierci. Jego życie jest pełne cierpienia i bólu, a zrywanie liści oznacza mijające po kolei lata. Kres życia człowieka następuje, gdy zerwie ostatni listek. Mimo smutku i melancholii przez wiersz przebijają wizje pozytywne – podmiot liryczny godzi się ze swoim losem, zrywa liście: „bez żalu / z uśmiechem ciepłym i smutnym”. Ma też komu w godzinie śmierci zostawić „ostatni listek” – nie jest zupełnie sam, ktoś po nim zostanie, ktoś będzie jego spadkobiercą.
strona: - 1 - - 2 - - 3 - - 4 - - 5 - - 6 - - 7 -