Jesteś w: Motyw szaleństwa

Motyw szaleństwa

Autor: Karolina Marlęga     Serwis chroniony prawem autorskim


Motyw szaleństwa - wybrane tematy wypracowań


Temat szaleństwa można potraktować wieloaspektowo. Przy jego uściśleniu należy zastanowić się nad jedną z możliwych form jego realizacji. Tematy mogą zostać sformułowane bardzo ogólnikowo:

• Szaleńcy jako bohaterowie literaccy. Przedstaw na podstawie wybranych lektur.
• Szaleństwo, odmienność, indywidualizm w literaturze. Przedstaw na wybranych przykładach.
• Motyw szaleńca w literaturze. Przedstaw na wybranych przykładach.
• Różne sposoby wykorzystania motywu szaleństwa i szaleńca w literaturze. Omów na wybranych przykładach.
• Kreacje szalonych i obłąkanych bohaterów w literaturze różnych epok.
• Wizerunki szaleńców i osób obłąkanych. Przedstaw, prezentując bohaterów literackich z różnych epok.

Powyższe propozycje pozwalają na dowolny dobór lektur pod kątem określonego problemu prezentacji. Mogą być wykorzystane przez uczniów, którzy nie do końca pewnie czują się na lekcjach języka polskiego, ponieważ pozwalają na wybór podstawowych, najbardziej znanych lektur. Należy pamiętać, że odwołanie się do zbyt wielu źródeł, bez ich pogłębionej analizy, może uczynić pracę płytką. Lepiej, określając problem, skupić się na jakimś aspekcie tematu.

Innym sposobem ujęcia motywu szaleństwa jest ukazanie jego oblicza w literaturze oraz innych tekstach kultury. Poniższe tematy należą do drugiej grupy, zakładającej związek literatury z innymi dziedzinami sztuki:

• Szaleniec, więzień, outsider – przedstaw kreacje wyobcowanych bohaterów literackich na wybranych przykładach. Odwołaj się do innych dziedzin sztuki.
• Motyw szaleństwa w literaturze i sztuce różnych epok.
• Motyw szaleństwa i jego rola w literaturze polskiej różnych epok. Omów temat na wybranych przykładach dzieł literackich i filmowych.
• Obłąkani i szaleni w dramatach Szekspira i utworach romantycznych. Przedstaw różne ich kreacje i omów ich funkcje, analizując wybrane utwory.

W tak sformułowanych tematach trzeba oprócz przykładów książkowych odnaleźć i zaprezentować motywy szaleństwa występujące w sztukach plastycznych (malarstwo, rzeźba, plakat, itp.), filmie czy muzyce. Kolejnym popularnym nawiązaniem do omawianego tematu jest możliwość ukazania szaleństwa w określonej epoce lub przedziale literackim. Temat można sformułować następująco:

• Motyw obłędu i szaleństwa w epoce romantyzmu. Przedstaw zagadnienie na wybranych przykładach literackich.
• Znaczenie i różne sposoby przedstawienia motywów obłędu i szczególnych stanów świadomości w kreacji bohatera literackiego.
• Motyw szaleństwa w literaturze i sztuce XIX i XX wieku.

Ponadto mogą się pojawić tematy skupiające się na funkcjach motywu szaleństwa w wybranych utworach:

• Motyw szaleństwa i jego funkcje w wybranych utworach literackich.
• Omów na wybranych przykładach różne sposoby ujęcia i funkcje motywu szaleństwa.
• Omów funkcje motywu szaleństwa w literaturze XIX i XX wieku
• Na podstawie wybranych utworów literackich zinterpretuj funkcje motywu szaleństwa w literaturze.
• Motyw szaleństwa z miłości i jego funkcje.
• Różne sposoby kreacji i funkcje bohaterów niezrównoważonych psychicznie. Przedstaw temat w odwołaniu do różnych epok.

Pośród tematów dla ambitniejszych maturzystów spotkać można:

• Związek szaleństwa i geniuszu. Omów temat, analizując wybrane utwory literackie różnych epok.
• Wizerunki szpitala psychiatrycznego w literaturze. Przedstaw zagadnienie, odwołując się do wybranych tekstów literackich.

Określenie problemu – teza

Po wyborze tematu i przejrzeniu dostępnej literatury podmiotowej i przedmiotowej najważniejsze będzie określenie problemu. Odpowiednia forma znacząco wpłynie na realizację wybranego tematu. Trzeba pamiętać, by teza znalazła swoje odzwierciedlenie w zakończeniu.

Najpopularniejsze, ale przez to mało konkretne są ogólnikowe ujęcia problemu. Pozwalają one na szerokie wykorzystanie literatury, jednak poprzez brak określonych celów mogą sprawić, że praca będzie sztampowa i „przegadana”:

• Motyw szaleńca jest chętnie eksploatowany literacko.
• Szaleństwo może dotknąć każdego i ma różne przyczyny.
• W literaturze dosyć często możemy odnaleźć postaci szaleńców. Przez niedostępność i tajemniczość, fascynowali oni pisarzy wielu epok.
• Szaleństwo oraz wyalienowanie przybierają w literaturze i sztuce różnorodne formy.
• Przykłady ludzi ogarniętych szaleństwem możemy znaleźć we wszystkich epokach, klasach społecznych i miejscach na świecie, a więc także w literaturze.
• Szaleństwo przybiera niejednolite formy. W różnym stopniu wypełnia życie bohaterów. Ich samoświadomość ma wpływ na dokonywane wybory.

Teza może ograniczyć dobór lektur, wskazując na powody szaleństwa:

• Twórcy dzieł literackich w różnych epokach często decydowali się na zamieszczenie w swych utworach kreacji bohaterów szalonych z miłości.
• Zarówno szaleństwo z miłości, jak i szaleństwo wywołane popełnionymi zbrodniami przynosi bohaterom klęskę.

Ujęcia problemu mogą też ograniczyć literaturę podmiotu do określonej epoki lub nawet twórczości jednego autora:

• Motyw szaleństwa u Szekspira ukazuje ludzi popadających w coraz to większy obłęd co prowadzi ich do zbrodni.
• Szaleństwo w utworach romantycznych ukazuje ludzi, wrażliwych, natchnionych poezją, takich którzy dają się ponieść emocjom i uczuciom.

Wśród innych tez możemy wyróżnić:
strona:   - 1 -  - 2 -  - 3 -  - 4 -  - 5 -  - 6 -  - 7 -  - 8 -  - 9 -  - 10 -  - 11 -