Jesteś w: Motyw wędrówki

Motyw wędrówki

Autor: Karolina Marlęga     Serwis chroniony prawem autorskim


• Twórcy literatury przedstawiali podróże zarówno na płaszczyźnie fizycznej jak i duchowej.
• Motyw podróży w literaturze jest ujmowany nie tylko w sensie fizycznym, ale także jako wędrówka po świecie za pomocą myśli czy przemierzanie zaświatów.
• Wędrówka od zawsze stanowiła nieodzowną część życia człowieka Czy to cielesna czy to duchowa była i jest wyrazem poszukiwań.

Jednak najczęściej występującym określeniem problemu drogi i wędrówki jest odniesienie jej do ludzkiego życia – zdobywania doświadczeń, poszukiwania sensu i celu, mierzenia się z własnymi słabościami:

• Droga i wędrówka zawsze była, i wciąż jest, najczęściej wybieranym sposobem mówienia o życiu człowieka, ponieważ wędrówka ma nie tylko znaczenie przemieszczenia, zmiany miejsca, ale też ma wymiar duchowy.
• Na przestrzeni wieków twórcy wykorzystywali motyw wędrówki jako pretekst do przedstawienia ludzkich losów oraz do refleksji nad ludzkim życiem.
• Przywołanie motywu podróży jest pretekstem do refleksji nad ludzkim losem, nad ciągłym dążeniem człowieka do celu.
• Droga jest poszukiwaniem, zdobywaniem doświadczeń, uczy jak stawić czoło wyzwaniom dodatkowo jest źródłem wielu przygód.
• Podróże odkrywają najważniejsze dla człowieka wartości, wzbogacają jego doświadczenie, edukują.
• Podróże pozwalają zmierzyć się ze swoimi słabościami, stać się lepszym.
• Największą wartością podróży jest to, czego podczas niej może doświadczyć człowiek.
• Dzięki wykorzystaniu podróży autorzy mogli odkrywać nowe światy, snuć refleksje o otaczającej rzeczywistości i ludzkiej egzystencji.

Wśród tematów dla ambitniejszych uczniów można spotkać:

• Według Edwarda Stachury „wędrówką życie jest człowieka”. Odwołując się do wybranych tekstów literackich, ustosunkuj się to tego stwierdzenia.
• Sens życiu daje nie osiągniecie celu, ale wytrwałe podążanie obraną drogą.

Przy precyzowaniu tezy można także zawęzić okres literacki, którego dotyczyć będzie praca.

Motyw wędrówki - przykłady wstępu


We wstępie możemy odwołać się do definicji wędrówki, które mogą stać się dobrym punktem wyjścia do dalszych rozważań, np.:

„Słownik języka polskiego” lakonicznie stwierdza, że wędrówka „jest to przemieszczanie się, przenoszenie z miejsca na miejsce, zmiana miejsca pobytu”. Wędrowanie, to bycie pomiędzy punktem A i punktem B, a zdefiniowanie tych punktów określa rodzaj wędrówki. Na przykład jeśli punkt A to narodziny, a punkt B to śmierć – wędrówką będzie życie. Jeśli punkt A to niewiedza, a punkt B to wykształcenie – wędrówką będzie edukacja…

Jak podaje „Słownik motywów literackich”, wędrówka to „przebywanie drogi do jakiegoś miejsca, przenoszenie się, przemieszczanie się z miejsca na miejsce, następujące po sobie odwiedzanie wielu miejsc w poszukiwaniu czegoś. Czasem wędrówka może przybrać formę pielgrzymki, czyli drogi, która przebywa się do miejsca świętego. Może się też stać tułaczką, bezcelowym i bezustannym przenoszeniem się z miejsca na miejsce. W kulturze wędrówka odbywa się nie tylko w przestrzeni”.

A. Motyw wędrówki w literaturze. Przedstaw, odwołując się do wybranych utworów.

Przykład wstępu:

W podróż wyrusza się z różnych powodów. Pokonywanie trudów wędrówki, to świetny sposób na poznanie świata. Może chodzić jedynie o dotarcie do jakiegoś mniej lub bardziej odległego celu. Niektórzy jednak opuszczają dom w poszukiwaniu sensu życia. W drogę wyruszamy, ponieważ mamy taki wewnętrzny przymus, ale bywa również, że to ktoś lub coś nas do tego zmusza! Tułaczka, wygnanie, to przecież też wędrówka, choć nie z własnej woli. Również ktoś, kto szuka lepszego bytu dla siebie i swojej rodziny – emigrant – to także podróżnik. Opuszcza swój kraj, dom, groby ojców i rusza w nieznane w nadziei na poprawę swego losu. Jest to wyraz jego ogromnej odwagi. Ci mniej odważni zostają w domu i wędrują jedynie w marzeniach lub palcem po mapie. Istnieje także aspekt duchowy wędrowanie – począwszy od pielgrzymowania, czyli odwiedzania miejsc kultu, aż po wędrówkę dusz. Bohaterowie książek podróżują na lądzie, po wodzie i w powietrzu. Istnieje też możliwość wędrówki „w głąb siebie”.

B. Bohaterowie w poszukiwaniu sensu i celu życia. Omów na wybranych przykładach motyw wędrówki w literaturze

Przykład wstępu:

Droga i wędrówka zawsze była, i wciąż jest, najczęściej wybieranym sposobem mówienia o życiu człowieka, ponieważ wędrówka ma nie tylko znaczenie przemieszczenia, zmiany miejsca, ale też ma wymiar duchowy. Motyw wędrówki wykorzystywany w wielu utworach pozwala wyraziście zobrazować człowieczy los. Jest to topos, który pozwala opisać nawet najdrobniejszy szczegół życiowej pielgrzymki: miejsca, napotkanych ludzi czy też wewnętrznych rozterek. Dlaczego człowiek podejmuje trud wędrówki? Człowiek zmuszony jest do podejmowania trudu pielgrzymki w nieznane. Tylko w taki sposób może poznać i stworzyć swój własny świat. Podczas tej tułaczki oswaja się z tym, co poznał, stara się ją zmienić, nadając sens wszystkiemu, co zastał na swej drodze, w końcu zaś poznaje samego siebie. Wędrówka jest symbolem poszukiwania dopełnienia, czegoś, co pozwoli człowiekowi poczuć się dobrze we własnej skórze i odzyskać to, co odebrała mu codzienność: poczucie bycia i spełnienia.

C. Motyw homo viator w literaturze rożnych epok

Przykład wstępu:

Motyw wędrówki wiąże się z toposem homo viator. Jest to archetyp wędrowca w literaturze utożsamiany z podróżnikiem, którego życiem jest długa droga, a drogą całe życie. Dąży on zawsze do wyznaczonego celu, poszukuje szczęścia i spełnienia a jego cechą charakterystyczną jest to, że odczuwa podniecenie na samą myśl o zbliżającej się podróży. Jest zawsze gotowy do trudów drogi pomimo zmęczenia. Właśnie ta wędrówka i związany z nią cel określają istotę jego człowieczeństwa.
strona:   - 1 -  - 2 -  - 3 -  - 4 -  - 5 -  - 6 -  - 7 -  - 8 -