Jesteś w: Motyw wojny

Motyw wojny

Autor: Karolina Marlęga     Serwis chroniony prawem autorskim


• Wańkowicz M., „Szkice spod Monte Cassino” - autor przedstawia udział Polaków w słynnej operacji wojennej, która otwarła aliantom drogę do Rzymu. Książka zawiera relacje ludzi, którzy uczestniczyli w bitwie. Są to opisy okrucieństwa wojny, strachu, bólu i żalu towarzyszącego walce: „moździerze biją, hałas i tumult wielki czyniąc, postrach ludziom niosąc i zniszczenie… Jasia nie ma, zginął, żal i złość ogarnia…”. Wańkowicz porównuje walkę do „krwawej łaźni”, leżące ciała ludzkie do kładącego się „łanu zboża”, saperów nazywa „termitami wojny”, a łączność- „unerwieniem Korpusu”.

Motyw wojny w malarstwie


„Bitwa pod Oliwą”, autor nieznany – obraz dotyczy bitwy morskiej stoczonej w czasach potopu szwedzkiego. Bitwa zakończyła się zwycięstwem strony polskiej, a obraz upamiętnia ją. Z punktu militarnego zwycięska bitwa nie przyniosła znaczących korzyści, jednak rozpropagowała w Europie potęgę polskiej floty. Na obrazie widać znaczącą przewagę czerwonych bander, a okręty szwedzkie okrywa dym lub są ledwo widoczne (w trakcie odwrotu).

„Bitwa pod Orszą”, autor nieznany – malowidło to obraz bitwy stoczonej 8 września 1514 r. pomiędzy wojskami polsko-litewskimi a moskiewskimi. Jest jedynym dziełem tego typu w polskim malarstwie renesansowym. Etapy bitwy są przedstawione z lotu ptaka. Szczegóły wyposażenia i uzbrojenia oraz portrety wodzów zostały odtworzone z wielką dokładnością.

Backlin Arnold, „Wojna” – na obrazie dostrzegamy w nim wiele alegorii: śmierć z kosą, demon zniszczenia, przerażona naga postać – może ofiara wojny, oszalała cnota, a może uprowadzona wolność? Konie przywołują wspomnienie jeźdźców Apokalipsy.

Dali Salvador, „Oblicze wojny” – obraz w swej wymowie operuje symbolami. Pierwszym z nich jest pustynia jako tło. Wojna niszczyła wszystko, co stanęło jej na drodze. Nie zostawiała nic i to właśnie chciał przekazać artysta. Na pierwszym planie, Dali umieścił twarz, w której oczach i ustach znajdują się czaszki, w których są kolejne czaszki i tak dalej. Symbolizuje to nieskończoność śmierci. Ostatnim z elementów są węże oddające pierwotne zło.

• Delacroix Eugene, „Wolność prowadząca lud na barykady” – malarz przedstawia dynamiczną wizję walki o wyzwoleniem, walki z uciskiem i terrorem. Kompozycja ma symboliczny podtekst: cały naród powstaje przeciwko despotyzmowi. Walczą mieszczanie, studenci, dzieci ulicy, wieśniacy. Prowadzi ich Kobieta-Wolność. Nie jest piękna, jest za to silna i dojrzała, gdyż tego wymaga bycie wolnym.

• Garwatowski Stefan, „Wzgórze 593 – Monte Cassino” - obraz jest trudny w odbiorze. Uboga ilość barw potęgująca poczucie pustki i napięcia – uogólnienie dzieła - nic nie odwraca uwagi widza. Dla odbiorcy ważni są czekający żołnierze, wzgórze oraz stos ciał. Całość sprawia wrażenie, że za chwilę znów wybuchnie bezpardonowa walka. Żołnierze są w pełnej gotowości, a bliskość poległych informuje, że walki toczą się od wielu dni.

• Grottger Artur, „Pożegnanie powstańca, Branka” – malarz przedstawia rozstanie pary kochanków. On, odważny, przystojny, wyrusza na wojnę, walczyć w imię ojczyzny. Ona – pełna smutku, pozostaje sama, z wątłym płomykiem nadziei. Jednak symbole – czarna, żałobna suknia dziewczyny i urna wskazują na to, że tych dwoje nigdy już się nie spotka.

• Kossak Wojciech, „Grunwald” - malarz przedstawia na nim konkretny fragment bitwy. Dzieło pokazuje scenę kluczową dla losów bitwy – atak jazdy polskiej. Jest to monumentalny obraz historyczny o dynamicznej wielowątkowej akcji osadzonej w naturalistycznym krajobrazie oddającym realia minionych dziejów.

• Kossak Wojciech, Styka Jan i inni, „Panorama Racławicka” - dzieło jest przede wszystkim symbolem patriotyzmu polskiego. Przedstawia bitwę pod Racławicami (1794) będącą elementem insurekcji kościuszkowskiej, zwycięstwo powstańczych wojsk polskich nad rosyjskimi. Ogromne malowidło (15x114m) dzięki specjalnej perspektywie i zastosowaniu różnych zabiegów malarskich „przenosi” widza w inną rzeczywistość i inny czas. Widzimy tu kawalerię narodową w utarczce z Kozakami, piechotę polską, dragonów i baterię armat bronionych przez kosynierów. Oglądamy wiele szczegółów umundurowania kawalerii i stroje Kozaków.

• Kossak Wojciech, „Orlęta – obrona cmentarza” - prawą stronę obrazu zajmuje uzbrojona młodzież szkolna, ukryta wśród nagrobków. Lewą stronę wypełnia biel śniegu, a wróg pozostaje niewidoczny. To zwiększa poczucie niepokoju i wyczekiwania. Dzieło porusza prostotą i nastrojem skupienia, dziecięcej powagi emanującej z młodych postaci. Malarz zainspirowany bohaterskimi i ofiarnymi walkami obrońców oddaje im hołd.

• Matejko Jan, „Bitwa pod Grunwaldem” - pracę nad obrazem malarz podjął w obliczu narastającej potęgi Niemiec, ponownie zjednoczonych w Rzeszę i nasilających się prześladowań Polaków w zaborze pruskim. Matejko chciał nie tylko ilustrować minione wydarzenia, ale także współtworzyć wciąż żywą siłę narodu. Obraz jest nasycony wieloma aluzjami i znakami. Autor wprowadza rekwizyty z różnych epok o różnym znaczeniu symbolicznym. Dużą wagę przykłada do postaci historycznych. Wszystkie są obecne na obrazie i każda posiada swoje ukryte znaczenie.

• Michałowski Piotr, „Bitwa pod Samosierrą” – na obrazie nie istnieje nic poza potężnym zrywem naprzód, wzwyż. Wąwóz jest wąski i nierówny. W rzeczywistości jest dosyć szeroki i w miarę płaski. Jednak Michałowski nie opisywał rzeczywistości, tylko syntezę przeżycia, utrwaloną w pamięci żołnierzy. Namalował Somosierrę w sercach Polaków. Szwoleżerowie z obrazu pokonują obronę hiszpańską- obronę, której nie dała rady armia francuska, którą to Polacy uważali za najsilniejszą w świecie. Zatem obraz niósł Polakom czytelne przesłanie - jak chcemy, to potrafimy walczyć i wygrywać, nawet, kiedy wrogów jest więcej
strona:   - 1 -  - 2 -  - 3 -  - 4 -  - 5 -  - 6 -  - 7 -  - 8 -  - 9 -  - 10 -