Jesteś w:
Motyw wsi
• Wieś jako temat literatury i sztuki. Zaprezentuj różne obrazy wsi na podstawie utworów literackich i dzieł malarskich.
• Obraz wsi polskiej ukazany w literaturze i malarstwie.
• Wieś w literaturze i sztuce różnych epok. Omów na podstawie utworów i dzieł malarskich różnych epok.
• Różnorodne sposoby prezentacji wsi i chłopów w dziełach kultury
W tak sformułowanych tematach trzeba oprócz przykładów książkowych odnaleźć i zaprezentować motywy wiejskie występujące w malarstwie, filmie, a nawet muzyce (warto wówczas oprzeć się na utworach ludowych) czy charakterystycznych strojach wiejskich. Kolejnym popularnym nawiązaniem do omawianego tematu jest możliwość ukazania wizerunku chłopa. Temat można sformułować następująco:
• Literacki portret chłopa. Ukaż różnorodne obrazy chłopa i wsi w oparciu o wybrane przykłady z polskiej literatury.
Pośród tematów dla ambitniejszych maturzystów spotkać można:
• Nurt wiejski w literaturze okresu realizmu i naturalizmu. Analizując celowo wybrane utwory literatury polskiej omów stylistykę i funkcję tego nurtu - w temacie należy skupić się na dwóch aspektach. Pierwszy dotyczy zakresu czasowego – ogranicza lektury do pochodzących z pozytywizmu, ponieważ wówczas dominowały takie prądy jak naturalizm i realizm. Drugi każe zająć się stylistyką, czyli specyficznym stylem, jakim posłużył się autor przy kreacji wiejskich przestrzeni (gwary) oraz funkcjami jakie przyświecały artystom przy tworzeniu dzieł nawiązujących do motywu wsi.
• Porównaj literacką i malarską wizję wsi zaprezentowaną w „Chłopach” W. Reymonta i obrazach J. Chełmońskiego - temat ten znacznie ogranicza zasób tekstów kultury, do których można się odwołać. Należy pamiętać, że w takim wypadku wskazaną lekturę trzeba zanalizować bardzo szczegółowo, nie zapominając o analizie dzieł malarskich.
We wszystkich wymienionych tematach prezentacji uwagę zwrócić należy na to, co sugeruje jego sformułowanie. Może pojawić się wymóg sięgnięcia do różnych epok.
Określenie problemu – teza
Po wyborze tematu i przejrzeniu dostępnej literatury podmiotowej i przedmiotowej najważniejsze będzie określenie problemu. Odpowiednia forma znacząco wpłynie na realizację wybranego tematu. Trzeba pamiętać, by teza znalazła swoje odzwierciedlenie w zakończeniu.
Najpopularniejsze, ale przez to mało konkretne są ogólnikowe ujęcia problemu. Pozwalają one na szerokie wykorzystanie literatury, jednak poprzez brak określonych celów mogą sprawić, że praca będzie sztampowa i „przegadana”:
• Różne konwencje w ujęciu motywu wsi na przestrzeni wieków.
• Różne sposoby przedstawiania wsi polskiej w literaturze.
• Wieś to jeden z tematów, który widoczny jest w literaturze już od najdawniejszych epok.
• Każdy z obrazów polskiej wsi prezentuje inną stronę wiejskiego życia.
Wśród innych tez możemy wyróżnić:
• Chłopi jako warstwa społeczna bogata w tradycję i kulturę (w pracy tej należy skupić się na tradycjach i obyczajach ukazanych w poszczególnych utworach).
• Literackie wizje wsi ścierają się ze sobą. Jaki jest jej prawdziwy obraz? (trzeba przytoczyć kontrastowe wizje wiejskiego żywota np. sielankowy i pozytywistyczny obraz).
• Pisarze dostrzegali nie tylko piękno i urokliwość wiejskich zakątków. Zdawali sobie także sprawę z wielu bolączek trapiących polskie sioło (przy tak sformułowanej tezie również obok malowniczych wiejskich pejzaży literackich należy zaprezentować utwory pokazujące nędzę i zacofanie panujące na wsi).
• Wieś często kojarzona jest ze swoistą sielanką i specyficzną kulturą – własne zwyczaje, tradycje, język i system wartości (ta praca będzie musiała skupić się na pozytywnych wizerunkach życia na wsi oraz jej wyjątkowości).
• Chłopi zawsze pozostawali na uboczu oficjalnej kultury choćby z uwagi na odległość od miasta i cywilizacji (warto w tym temacie poruszyć utwory, które świadczą o zacofaniu wsi).
• Pomimo upływu lat możemy odnaleźć wiele elementów wspólnych w obrazowaniu wsi przez twórców literatury (w pracy tej należy poszukać utworów z różnych epok, ukazujących zbliżony obraz wsi).
Przy precyzowaniu tezy można także zawęzić okres literacki, którego dotyczyć będzie praca. Inny obraz wsi występuje w renesansie, gdzie mamy do czynienia głównie z sielanką, inaczej na życie na wsi patrzyli pozytywiści, podkreślając nędzę i zacofanie chłopów, a jeszcze inaczej zarażeni chłopomanią młodopolanie. Poszczególne ujęcia problemów mogą wyglądać następująco:
• Dwa obrazy wsi w literaturze polskiego renesansu i działach sztuki późniejszych epok.
• Od sielanki do realizmu. Różne obrazy wsi ukazane w dziełach kultury różnych epok.
• Wieś nie zawsze nadążała za postępem cywilizacyjnym. XIX i XX wiek, to okres ogromnych przemian na wsi.
• Artyści pragnąc zwrócić uwagę na los chłopów, wykorzystali panujące w literaturze kierunki: naturalizm i realizm.
We wstępie możemy odwołać się do definicji sielanki np.:
Słownik terminów literackich podaje nam, że sielanka to „utwór poetycki, o słabo rozwiniętej akcji, przedstawiający w sposób wyidealizowany uroki prostego wiejskiego życia”. Z innych źródeł wiemy, że ojczyzną sielanki była Grecja, ojcami - Teokryt i Wirgiliusz, a do polskiej literatury wprowadził ją Szymon Szymonowic, nadając mu nazwę sielanka, od nazwy sioło, czyli wieś. Jednak literatura renesansu pokazuje nam, że sielanka to nie tylko idylla, choć tak nazywano ją dawniej. Możemy wyznaczyć dwie odmiany gatunku: konwencjonalną, czyli umowną formę literackiej zabawy, ukazującą wieś jako Arkadię oraz realistyczną, ukazującą nie tylko krajobraz, lecz także istotną problematykę społeczną.
strona: - 1 - - 2 - - 3 - - 4 - - 5 - - 6 - - 7 -
Motyw wsi
Autor: Karolina Marlęga Serwis chroniony prawem autorskim• Wieś jako temat literatury i sztuki. Zaprezentuj różne obrazy wsi na podstawie utworów literackich i dzieł malarskich.
• Obraz wsi polskiej ukazany w literaturze i malarstwie.
• Wieś w literaturze i sztuce różnych epok. Omów na podstawie utworów i dzieł malarskich różnych epok.
• Różnorodne sposoby prezentacji wsi i chłopów w dziełach kultury
W tak sformułowanych tematach trzeba oprócz przykładów książkowych odnaleźć i zaprezentować motywy wiejskie występujące w malarstwie, filmie, a nawet muzyce (warto wówczas oprzeć się na utworach ludowych) czy charakterystycznych strojach wiejskich. Kolejnym popularnym nawiązaniem do omawianego tematu jest możliwość ukazania wizerunku chłopa. Temat można sformułować następująco:
• Literacki portret chłopa. Ukaż różnorodne obrazy chłopa i wsi w oparciu o wybrane przykłady z polskiej literatury.
Pośród tematów dla ambitniejszych maturzystów spotkać można:
• Nurt wiejski w literaturze okresu realizmu i naturalizmu. Analizując celowo wybrane utwory literatury polskiej omów stylistykę i funkcję tego nurtu - w temacie należy skupić się na dwóch aspektach. Pierwszy dotyczy zakresu czasowego – ogranicza lektury do pochodzących z pozytywizmu, ponieważ wówczas dominowały takie prądy jak naturalizm i realizm. Drugi każe zająć się stylistyką, czyli specyficznym stylem, jakim posłużył się autor przy kreacji wiejskich przestrzeni (gwary) oraz funkcjami jakie przyświecały artystom przy tworzeniu dzieł nawiązujących do motywu wsi.
• Porównaj literacką i malarską wizję wsi zaprezentowaną w „Chłopach” W. Reymonta i obrazach J. Chełmońskiego - temat ten znacznie ogranicza zasób tekstów kultury, do których można się odwołać. Należy pamiętać, że w takim wypadku wskazaną lekturę trzeba zanalizować bardzo szczegółowo, nie zapominając o analizie dzieł malarskich.
We wszystkich wymienionych tematach prezentacji uwagę zwrócić należy na to, co sugeruje jego sformułowanie. Może pojawić się wymóg sięgnięcia do różnych epok.
Określenie problemu – teza
Po wyborze tematu i przejrzeniu dostępnej literatury podmiotowej i przedmiotowej najważniejsze będzie określenie problemu. Odpowiednia forma znacząco wpłynie na realizację wybranego tematu. Trzeba pamiętać, by teza znalazła swoje odzwierciedlenie w zakończeniu.
Najpopularniejsze, ale przez to mało konkretne są ogólnikowe ujęcia problemu. Pozwalają one na szerokie wykorzystanie literatury, jednak poprzez brak określonych celów mogą sprawić, że praca będzie sztampowa i „przegadana”:
• Różne konwencje w ujęciu motywu wsi na przestrzeni wieków.
• Różne sposoby przedstawiania wsi polskiej w literaturze.
• Wieś to jeden z tematów, który widoczny jest w literaturze już od najdawniejszych epok.
• Każdy z obrazów polskiej wsi prezentuje inną stronę wiejskiego życia.
Wśród innych tez możemy wyróżnić:
• Chłopi jako warstwa społeczna bogata w tradycję i kulturę (w pracy tej należy skupić się na tradycjach i obyczajach ukazanych w poszczególnych utworach).
• Literackie wizje wsi ścierają się ze sobą. Jaki jest jej prawdziwy obraz? (trzeba przytoczyć kontrastowe wizje wiejskiego żywota np. sielankowy i pozytywistyczny obraz).
• Pisarze dostrzegali nie tylko piękno i urokliwość wiejskich zakątków. Zdawali sobie także sprawę z wielu bolączek trapiących polskie sioło (przy tak sformułowanej tezie również obok malowniczych wiejskich pejzaży literackich należy zaprezentować utwory pokazujące nędzę i zacofanie panujące na wsi).
• Wieś często kojarzona jest ze swoistą sielanką i specyficzną kulturą – własne zwyczaje, tradycje, język i system wartości (ta praca będzie musiała skupić się na pozytywnych wizerunkach życia na wsi oraz jej wyjątkowości).
• Chłopi zawsze pozostawali na uboczu oficjalnej kultury choćby z uwagi na odległość od miasta i cywilizacji (warto w tym temacie poruszyć utwory, które świadczą o zacofaniu wsi).
• Pomimo upływu lat możemy odnaleźć wiele elementów wspólnych w obrazowaniu wsi przez twórców literatury (w pracy tej należy poszukać utworów z różnych epok, ukazujących zbliżony obraz wsi).
Przy precyzowaniu tezy można także zawęzić okres literacki, którego dotyczyć będzie praca. Inny obraz wsi występuje w renesansie, gdzie mamy do czynienia głównie z sielanką, inaczej na życie na wsi patrzyli pozytywiści, podkreślając nędzę i zacofanie chłopów, a jeszcze inaczej zarażeni chłopomanią młodopolanie. Poszczególne ujęcia problemów mogą wyglądać następująco:
• Dwa obrazy wsi w literaturze polskiego renesansu i działach sztuki późniejszych epok.
• Od sielanki do realizmu. Różne obrazy wsi ukazane w dziełach kultury różnych epok.
• Wieś nie zawsze nadążała za postępem cywilizacyjnym. XIX i XX wiek, to okres ogromnych przemian na wsi.
• Artyści pragnąc zwrócić uwagę na los chłopów, wykorzystali panujące w literaturze kierunki: naturalizm i realizm.
Motyw wsi - propozycje wstępów
We wstępie możemy odwołać się do definicji sielanki np.:
Słownik terminów literackich podaje nam, że sielanka to „utwór poetycki, o słabo rozwiniętej akcji, przedstawiający w sposób wyidealizowany uroki prostego wiejskiego życia”. Z innych źródeł wiemy, że ojczyzną sielanki była Grecja, ojcami - Teokryt i Wirgiliusz, a do polskiej literatury wprowadził ją Szymon Szymonowic, nadając mu nazwę sielanka, od nazwy sioło, czyli wieś. Jednak literatura renesansu pokazuje nam, że sielanka to nie tylko idylla, choć tak nazywano ją dawniej. Możemy wyznaczyć dwie odmiany gatunku: konwencjonalną, czyli umowną formę literackiej zabawy, ukazującą wieś jako Arkadię oraz realistyczną, ukazującą nie tylko krajobraz, lecz także istotną problematykę społeczną.
strona: - 1 - - 2 - - 3 - - 4 - - 5 - - 6 - - 7 -