Jesteś w: Motyw wsi

Motyw wsi

Autor: Karolina Marlęga     Serwis chroniony prawem autorskim


Sielanka jest tylko jednym ze sposobów prezentacji wsi, która głównie skupia się na jej zaletach, jest to jednak sposób bardzo ciekawy, może właśnie przez swoją kontrastowość. Różnicę w postrzeganiu sielanki przez różnych autorów dają realny obraz wsi pod różnymi kątami widzenia. Są to dwa przeciwstawne sposoby: realistyczny skupia się na problemie społecznym, jakim jest wyzysk chłopów w pracy, natomiast sielankowy na harmonii między wiejską przyrodą a żyjącymi w niej ludźmi.

A. Obraz wsi polskiej w literaturze i malarstwie. Przedstaw odwołując się do wybranych tekstów kultury.

Przykład wstępu:

Wieś często kojarzona jest ze swoistą sielanką i specyficzną kulturą – własne zwyczaje, tradycje, język i system wartości. Raz może być spokojna, wręcz sielankowa, innym razem zamienia się w targane niepokojami miejsce buntu. W literaturze odnaleźć możemy wykorzystanie motywu wsi do pochwały gminnego życia, realistycznego przedstawienia obrazów krzywdy ludzkiej, zacofania chłopa, konfliktów z dworem. Malarstwo z kolei oddawało fascynację niepowtarzalnym kolorytem tego miejsca. Ukazywało zarówno pracę na roli, jak i bogatą i pełną kolorów obrzędowość ludową. W swojej pracy ukażę jak różnorodnie można pisać o życiu wiejskim i malować rzeczywistość chłopów.

B. Motyw wsi w literaturze. Przedstaw na przykładzie utworów z różnych epok.

Przykład wstępu:

Wieś to pierwotna jednostka osadnicza i naturalne środowisko życia ludzi. Kiedyś – doceniana bardziej od miasta, zachwycała arystokratów, czego wyrazem była chłopomania. Dziś, mimo doby szybkiego rozwoju technologicznego i ludzkiego dążenia za karierą, nie traci swoich wartości – wielu ludzi znajduje w niej miejsce wytchnienia i ucieka w malownicze krajobrazy od zgiełku metropolii.

Na przestrzeni wieków zmieniały się także ujęcia wsi w literaturze. Kontrastowo rysuje się obraz wsi w renesansie – właśnie w tym okresie poeci zaczęli dostrzegać i pokazywać w swoich dziełach konflikty społeczne, których główną podstawą był wyzysk chłopów. Dla sentymentalistów wieś była kontrastem dla zakłamanego i fałszywego życia w mieście, przedstawiana jako miejsce, w którym można osiągnąć pełnię szczęścia. Romantycy skupili się na ludowych wierzeniach, obrzędach i pieśniach. Na niedoli i biedzie wiejskiego ludu skupili się także pisarze pozytywistyczni. Szczególne realistyczne podejście do tematu wykazał okres Młodej Polski. W swojej pracy przedstawię jak zmieniał się wizerunek wsi w literaturze kolejnych epok.

C. Literacki portret chłopa. Ukaż różnorodne obrazy chłopa i wsi w oparciu o wybrane przykłady z polskiej literatury.

Przykład wstępu:

Chłopi zawsze pozostawali na uboczu oficjalnej kultury choćby z uwagi na odległość od miasta i cywilizacji. Zamknięci na świat zewnętrzny potrafili wykształcić i zachować przez wieki specyficzną kulturę. Ich świat oparty był na bardzo ugruntowanych zasadach, na wartościach, które wyznawali co dnia. Jak pokazują liczne utwory chłopi nie byli warstwą jednolitą. Również wśród nich występowali zamożni, a także bardzo biedni ludzie. Dlatego właśnie nie sposób odnaleźć w literaturze jednolitego portretu chłopa. W swojej pracy zaprezentuję kilka wybranych postaci wywodzących się z warstwy chłopskiej, którzy wyróżniali się na tle innych mieszkańców wsi.

Motyw wsi - propozycje zakończeń


Najważniejszym elementem zakończenia są wnioski nawiązujące do postawionej tezy. Jest ono także podsumowaniem całej pracy.

A. Obraz wsi polskiej w literaturze i malarstwie. Przedstaw odwołując się do wybranych tekstów kultury.

Przykład zakończenia:

Z powyższych rozważań wynika, jak różnorodny obraz wsi polskiej maluje polska literatura, malarstwo w różnych okresach dziejowych. Widzieliśmy polską wieś jako arkadię szczęśliwości, gdzie ludzie czują się bezpiecznie, są radośni, mają nierozerwalny kontakt z naturą. Uczestniczyliśmy w pięknych obrzędach, gdzie niezwykła paleta barw w strojach ludowych, przepiękne tańce wzbudzały nasz zachwyt. Jednakże pojawił się też obraz niepokojący, przedstawiający nędzę i wyzysk polskiego chłopa. Możemy też stwierdzić, że chłopi to warstwa zróżnicowana, o niezwykłej tężyźnie fizycznej, ale niedojrzała do czynu, do walki o wolność. Wieś jednak zawsze pozostanie miejscem niezwykłym.

B. Motyw wsi w literaturze. Przedstaw na przykładzie utworów z różnych epok.

Przykład zakończenia:

Na przestrzeni wieków, wraz z prądami filozoficznymi zmieniała się też wizja wsi w literaturze. Przez jednych nazywana była ona ziemską Arkadią, w której czas płynie spokojnie i przyjemnie, dla innych stanowiła miejsce zacofania i ciemnoty. Argumenty padające za tym pierwszym poglądem to: powszechnie panujący na wsi spokój, możliwość bezpośredniego kontaktu z naturą, a także dobrobyt, obfitość plonów oraz piękno zmieniających się pór roku. Za negatywnym postrzeganiem wsi przemawiają zaś: brak wykształcenia, wiara w zabobony, nieumiejętność znalezienia się poza granicami swojej wioski, izolacja i ksenofobia chłopów. Faktem jest jednak, że pomimo tych różnic w postrzeganiu wsi, budziła ona wśród swych piewców bardzo żywe uczucia. Wszyscy oni bowiem zdawali sobie sprawę, że wiejski lud pełen jest pewnej wewnętrznej siły, mogącej stanowić lekarstwo dla zabieganego społeczeństwa wielkich aglomeracji.

C. Literacki portret chłopa. Ukaż różnorodne obrazy chłopa i wsi w oparciu o wybrane przykłady z polskiej literatury.

Przykład zakończenia:

Twórcy na przestrzeni wieków rozmaicie podchodzili do tematu chłopa. Kochanowski przedstawił wieś jako Arkadię. Wynika to z jego stoickiej filozofii, biografii i obserwacji Czarnolasu. Szymon Szymonowic ukazał wyzysk chłopów, ich uciemiężenie i niesprawiedliwość. Z kolei Prus pragnął przedstawić chłopa w sposób naturalistyczny. Jego wieś stała się przestrzenią klarowności naturalnych praw życia, czystości instynktów i autentyzmu „gatunkowego”. Prus dążył do tego, by wywyższyć wieś chłopską z jej zdrowiem moralnym nad zepsucie dworu i miasta. Naturalizm pozytywistyczny wpłynął również na twórców młodopolskich. Reymont w swoim dziele nie ubarwiał, nie krytykował ani nie oceniał chłopów i ich życia, ich mentalności. Redliński natomiast wyśmiał cechy chłopów, by uwypuklić problem złego postrzegania wsi i jej mieszkańców. Różnorodność kreacji bohaterów chłopskich zależy od epoki, jej haseł, sposobu patrzenia na rzeczywistość autora i kierunków artystycznych epoki.
strona:   - 1 -  - 2 -  - 3 -  - 4 -  - 5 -  - 6 -  - 7 -