Jesteś w: Motyw Boga

Motyw Boga

Autor: Karolina Marlęga     Serwis chroniony prawem autorskim


• „Siódma Pieczęć”, reż. Ingmar Bergman - wracający z wyprawy krzyżowej szwedzki rycerz Antonius Block napotyka nad brzegiem morza Śmierć. Ponieważ nie chce umierać, wyzywa ją na pojedynek szachowy o jego życie. Śmierć, zapalony gracz, przystaje na taką propozycję. Od tej pory Block będzie zmagał się nie tylko z stosującym nikczemne zasady przeciwnikiem, ale i milczeniem Boga. Będzie to dla niego o tyle trudne, iż podczas wędrówki ze swym giermkiem, cynicznym prelibertynem J�nsem, non-stop będzie napotykał znaki świadczące albo o nieobecności Boga, albo wręcz o Jego nieistnieniu. A najwięcej problemów sprawia fakt, iż powody do takiego przekonania dają przede wszystkim ludzie mieniący się Jego sługami.

• „Trzeci cud”, reż. Agnieszka Holland - w podmiejskim klasztorze płacze posąg. Płynące, krwawe łzy mają podobno cudowną uzdrawiającą moc. Cud wywołała Helen O`Regan, głęboko wierząca kobieta, która w klasztorze spędzała ostatnie chwile swojego życia. Miejscowy ksiądz nalega, aby otworzyć beatyfikujący ją proces. Ksiądz Frank Shore - znany „zabójca cudów” ma zdecydować, czy istnieją realne powody, dla których ta kobieta ma zostać świętą. Zmagać się będzie z wątpliwościami, ale i swoimi uczuciami wobec Boga oraz córki potencjalnej świętej, Roxanne.

Motyw Boga - propozycje wstępów


A. Różne obrazy Boga w literaturze i sztuce. Prześledź problem na podstawie wybranego materiału literackiego.

Przykład wstępu:

Od najdawniejszych czasów ludzkość dąży do kontaktu z Bogiem, pragnie zgłębić boskie tajemnice, pragnie być jak najbliżej swego Stwórcy. Człowiek chce ogarnąć wszystko rozumem i nie zdaje sobie sprawy z tego, że jest to niemożliwe. Bóg ciągle stanowi dla nas tajemnice. Wizerunki te zmieniały się na przestrzeni okresu rozwoju cywilizacji. Według katechizmu Kościoła katolickiego: „Bóg jest pełnią Bytu i wszelkiej doskonałości, bez początku i bez końca. Podczas, gdy wszystkie inne stworzenia otrzymały od Niego to wszystko, czym są i posiadają.”

Bóg, którego na różne sposoby próbujemy sobie wyobrazić, stoi w centrum świata nadprzyrodzonego. Jak bardzo żywotny jest problem istnienia Bytu Najwyższego i Jego cech, pokazują nam rozwijające się do dzisiejszego dnia różnorodne kierunki religijne, filozoficzne. Zainteresowanie obrazem Stwórcy ilustrują również wizje literackie, artystyczne, muzyczne, które od starożytności do dziś inspirują wyobraźnie ludzką. W literaturze odnajdujemy obraz Boga-Stwórcy i miłosiernego ojca oraz motyw buntu wobec potężnego Pana, który nie zwraca uwagi na cierpienia ludzi. Występuje także topos buntu przeciwko Bogu niesprawiedliwemu i bezlitosnemu wobec ludzi oraz całkowicie do niego przeciwstawny archetyp Boga - przyjaciela. Spotkać możemy Boga bezsilnego wobec mocy szatana.

B. Porównaj literackie modele postaw człowieka wobec Boga, opierając się na analizie wybranych przykładów.

Przykład wstępu:

Najważniejszym źródłem wiedzy o postawach człowieka wobec Boga jest Biblia – święta księga judaizmu i chrześcijaństwa. Według Księgi Rodzaju Bóg tworzy świat, powołuje istoty żywe, z których najważniejszą jest człowiek. Stwarza go słowem na swój obraz i podobieństwo, czyli przelewa na niego cząstkę swej boskości. Daje mu władzę panowania nad światem ziemskim i przekształca go. Pierwszy człowiek jest dobry, nie skażony złem, Bóg kocha go, otaczając swą opieką i obdarzając wszelkim dobrodziejstwem. Grzech pierworodny diametralnie zmienia te relacje. Odtąd będą one układały się bardzo różnie, czego dowodzą kolejne księgi biblijne. Zagadnienie związków Boga z człowiekiem od zawsze nurtowało twórców literatury. Analizują oni zarówno złożoną i nieodgadnioną istotę Stwórcy, jak i skomplikowaną naturę stworzonego przezeń człowieka. Na przestrzeni kolejnych epok autorzy mniej lub bardziej świadomie sięgają do archetypów biblijnych, pokazują Boga – sędziego lub Boga miłosiernego, człowieka zdolnego do największej miłości, ale też i nienawiści do Stwórcy. W swej prezentacji postaram się przedstawić te zróżnicowane postawy człowieka wobec Boga, widoczne w literaturze różnych epok. Analizując poszczególne postawy wobec Boga, wskazywać będę ich biblijne pierwowzory.

Motyw Boga - propozycje zakończeń


Najważniejszym elementem zakończenia są wnioski nawiązujące do postawionej tezy. Jest ono także podsumowaniem całej pracy. Warto postarać się, by zakończenie nie zamykało i nie wyczerpywało danego tematu, a ukazywało inne możliwości interpretacji, dalsze kierunki poszukiwań.

A. Różne obrazy Boga w literaturze i sztuce. Prześledź problem na podstawie wybranego materiału literackiego.

Przykład zakończenia:

Każda osoba inaczej odbiera Boga i ma do niego swój indywidualny stosunek. Od wielkiej miłości i zachwytu po bunt i bluźnierstwo. Każdy człowiek ma różne doświadczenie postrzegania Boga i wciągu życia ten stosunek ulega ciągłym zmianom, zależy od wieku, doświadczeń życiowych, kulturowych, tradycji, wpływu cywilizacji i prądów filozoficznych. Zależy też od tego jaką religie wyznaje. Wszyscy ludzie na swoje potrzeby budują obraz Stwórcy lub korzystają z wizerunków zaproponowanych przez artystów pochodzących z różnych epok literackich. Kolejne z nich pełniły odmienną funkcję ideową – chwaliły Boga, opisując jego dobro, wielkość i majestat lub były głosem w dyskusji o istotę i naturę boskości. Dopóki istniejemy podobne utwory będą się wciąż pojawiać.

B. Porównaj literackie modele postaw człowieka wobec Boga, opierając się na analizie wybranych przykładów.
strona:   - 1 -  - 2 -  - 3 -  - 4 -  - 5 -  - 6 -  - 7 -  - 8 -  - 9 -  - 10 -  - 11 -