Jesteś w:
Świętoszek
Sztuka Moliera „Świętoszek” jest w powojennej Polsce komedią dość często wystawianą. Już w 1945 roku miało miejsce jej pierwsze powojenne wystawienie / Teatr Wojska Polskiego – Łódź /. Sztukę zrealizował Aleksander Zelwerowicz.
W latach 40-tych, 50-tych i 60-tych grywano ją w teatrach całej Polski. Jej popularność osłabła w latach 70-tych, co nie znaczy, że w ogóle zniknęła ze scen teatralnych. W 1971 roku zrealizowała tę komedię Telewizja Polska. Jest to spektakl w reżyserii Zygmunta Hubnera, po dziś dzień chętnie oglądany.
Znakomity polski tłumacz dzieł Moliera, Tadeusz Boy-Żeleński pisząc w okresie międzywojennym o „Świętoszku” bardzo celnie określił znaczenie tej komedii:
„Artyzm Moliera sprawia, iż dzisiaj, gdy tło jego komedii stało się na pozór tak mało aktualne, sztuka ta pozostała jedną z najbardziej teatralnych, jedną z najbardziej ulubionych. Nie zestarzała się ani trochę, mimo że zestarzał się jej temat. Ale czy ten temat naprawdę się zestarzał? Nie sądzę.
Wprawdzie nacisk spraw religijnych na życie społeczne i indywidualne nie jest dziś taki, jaki był wtedy, ale cóż stąd? Czyż mało jest innych terenów, na których grasuje Świętoszek? Dobro nieba zmieniło się dziś może na dobro kraju, dobro ludu, dobro społeczeństwa, ale istota rzeczy jest ta sama: jest nią nadużywanie szanownych i świętych haseł dla osobistych celów. A Sztuka, a ideały jakiego bądź rodzaju, czyż to nie żer dla Tartufów. Trzeba tylko umieć patrzeć, a odkryje się TARTUFA częściej, niż się myśli: jest on nieśmiertelny. Jeżeli nie całego – bo to jest genialna synteza, skrót – to ułamki jego spostrzega się raz po raz: świat jest pełen Tartufów i Orgonów we
wszelkich kombinacjach.”
Chociaż od czasu, gdy Boy zapisał swoje uwagi na temat sztuki Moliera „Świetoszek” minęło sporo lat, wydaje się, że w sprawie Świętoszka nic się nie zmieniło.
Komedia Moliera „Świętoszek” w Polsce miała bardzo wiele inscenizacji. Grywano ją chętnie w okresie międzywojennym. Ze znanych inscenizacji można wymienić tu spektakl wystawiany w Teatrze Polskim w Warszawie w roku 1925, w reżyserii Aleksandra Zelwerowicza. Scenografię zrobił do niego Karol Frycz.
Inna wybitna realizacja tej komedii miała miejsce w 1933 roku w Teatrze Narodowym w Warszawie. Reżyserem był Ludwik Solski. Dekorację zaprojektował Stanisław Śliwiński. Solski sam zagrał Tartuffe`a.
„Świętoszek” jest komedią, która po wojnie natychmiast trafiła na deski teatru. Już w czerwcu 1945 roku wystawił ją Teatr Wojska Polskiego w Łodzi. Jeszcze raz Aleksander Zelwerowicz podjął się reżyserii. Scenografię zrobili Stanisław Teisseyre i Adam Gerżabek. Spektakl miał oprawę muzyczną autorstwa Mieczysława Mierzejewskiego. Za przykładem Zelwerowicza poszedł Karol Frycz. W 1946 roku wyreżyserował „Świętoszka” i zrobił do niego dekoracje w Teatrze Miejskim im. Juliusza Słowackiego w Krakowie.
Za tymi realizacjami posypały się kolejne spektakle. W latach 40- tych, 50- tych i 60- tych grywano tę komedię bardzo często.
W latach siedemdziesiątych jej popularność nieco spadła. Niemniej jednak, to właśnie w roku 1971 Telewizja Polska zarejestrowała spektakl w reżyserii Zygmunta Hubnera ze scenografią Jana Banuchy. Znakomita obsada tej sztuki / Tadeusz Łomnicki, Wanda Łuczycka, Mirosława Dubrawska, Anna Seniuk, Ewa Szykulska, Gustaw Lutkiewicz, Jerzy Kamas, Andrzej Seweryn, Olgierd Łukaszewicz, Sławomir Lindner, Henryk Rozen / i świetna gra aktorska spowodowały, że po dziś dzień jest ona chętnie oglądana.
Molier pisząc swoją komedię „Świętoszek” zastosował wszystkie znane mu rodzaje komizmu. Wychodząc od szablonowych postaci, zaczerpniętych ze starofrancuskiej farsy, stworzył nieśmiertelne typy ludzkie. Jego komedia nie jest komedią intrygi lecz komedią ścierających się charakterów. To one są przyczyną rozwoju wypadków.
W akcję komedii wciągają widza już pierwsze jej sceny. Są one ekspozycją, w której poznajemy niemal wszystkich bohaterów i problem, z którym borykają się. Awantura z Panią Pernelle jest przykładem zarówno komizmu sytuacyjnego, słownego, jak również komizmu postaci. Kończy ją pochodząca z farsy scena, gdy rozzłoszczona pobożna starsza pani wali po gębie swoją służącą i wrzeszczy na nią: „Hej, ty! Czego tak sterczysz z tą gębą niemądrą,
Jakbyś wronę połknęła? No,ruszże się flądro!”.
Punktem kulminacyjnym komedii jest scena V w akcie IV. Jest to ten moment, gdy Elmira każe wejść Orgonowi pod stół, sama zaś wzywa Tartuffe;a i udaje miłość do niego. Scena oparta jest przede wszystkim na komizmie sytuacyjnym. Ale jest też i komizm postaci – poważny Orgon siedzący pod stołem i nieświadomy niczego Tartuffe odsłaniający swoją wykrętną filozofię:
„ Jest sztuka, która wedle potrzeby przemienia
Rozluźnia, ścieśnia węzły naszego sumienia
I która umie zmniejszyć złych czynów rozmiary,
Jeżeli czyste dla nich wynajdzie zamiary.”
Rozwiązaniem akcji jest akt V. Byłby on bardzo ponury, gdyby autor nie zakończył go szczęśliwym zrządzeniem losu, ingerencją władcy i wyciągnięciem Orgona wraz z rodziną z kłopotów. Zanim jednak do tego dochodzi, pojawia się wysłannik Tartuffe`a, Pan Zgoda – niemniej obłudny niż Tartuffe. Zabiera on cały majątek Orgonowi i wyrzuca go z domu wmawiając jednocześnie, że wyświadcza mu przysługę:
„Otóż właśnie, że zwłoką chcę ucieszyć pana
strona: - 1 - - 2 - - 3 - - 4 - - 5 -
W komedii Moliera „Świętoszek” ciekawą postacią jest również Orgon. Bez niego nie byłoby Świętoszka. To on pozwolił Tartuffe`owi na rozwinięcie swoich oszustw.
Orgon jest starszym mężczyzną. Ma dwójkę dorosłych dzieci z pierwszego małżeństwa, o których dalszym losie musi zadecy... wiecej
1. Awantura z panią Pernelle.
2. Prośba Damisa do Kleanta o przypomnienie słowa danego przez Orgona Waleremu.
3. Rozmowa Orgona na temat Tartuffa z Kleantem i z Doryną.
4. Rozmowa Orgona z Marianną na tema... wiecej
Sztuka Moliera „Świętoszek” jest komedią obyczajową. Rozgrywa się w środowisku mieszczańskim. Jej tematem jest hipokryzja religijna. W tym celu autor stworzył postać Tartuffe`a. Jest to człowiek, który dla własnych korzyści materialnych wykorzystuje Orgona i jego rodzinę.
Z... wiecej
Komedia jest jednym z trzech gatunków dramatycznych. Pozostałe dwa to tragedia i dramat właściwy. Odznacza się pogodnym nastrojem, szybką akcją, komizmem słownym i sytuacyjnym oraz szczęśliwym dla bohaterów zakończeniem.
Komedia znana była już w starożytności. W Grecji uprawiał ... wiecej
Świętoszek - wszystko co powinieneś wiedzieć o komedii Moliera
Autor: Karolina Marlęga Serwis chroniony prawem autorskim
Spis treści
- „Świętoszek” - geneza utworu i gatunek
- Podłoże „Świętoszka” - życie religijne we Francji w XVII wieku
- Budowa komedii Moliera „Świętoszek”
- Struktura „Świętoszka”
- Artyzm „Świętoszka” Moliera
- „Świętoszek” - czas i miejsce akcji
- „Świętoszek” - stosunek Moliera do krytyki
- „Świętoszek” - język bohaterów komedii (indywidualizacja)
- Molier – notatka szkolna
- Współczesny odbiór „Świętoszka”
- „Świętoszek” Moliera – inscenizacje
- Komizm i humor w „Świętoszku”
- „Świętoszek” - najważniejsze cytaty
- „Świętoszek” – bibliografia
Współczesny odbiór „Świętoszka”
Sztuka Moliera „Świętoszek” jest w powojennej Polsce komedią dość często wystawianą. Już w 1945 roku miało miejsce jej pierwsze powojenne wystawienie / Teatr Wojska Polskiego – Łódź /. Sztukę zrealizował Aleksander Zelwerowicz.
W latach 40-tych, 50-tych i 60-tych grywano ją w teatrach całej Polski. Jej popularność osłabła w latach 70-tych, co nie znaczy, że w ogóle zniknęła ze scen teatralnych. W 1971 roku zrealizowała tę komedię Telewizja Polska. Jest to spektakl w reżyserii Zygmunta Hubnera, po dziś dzień chętnie oglądany.
Znakomity polski tłumacz dzieł Moliera, Tadeusz Boy-Żeleński pisząc w okresie międzywojennym o „Świętoszku” bardzo celnie określił znaczenie tej komedii:
„Artyzm Moliera sprawia, iż dzisiaj, gdy tło jego komedii stało się na pozór tak mało aktualne, sztuka ta pozostała jedną z najbardziej teatralnych, jedną z najbardziej ulubionych. Nie zestarzała się ani trochę, mimo że zestarzał się jej temat. Ale czy ten temat naprawdę się zestarzał? Nie sądzę.
Wprawdzie nacisk spraw religijnych na życie społeczne i indywidualne nie jest dziś taki, jaki był wtedy, ale cóż stąd? Czyż mało jest innych terenów, na których grasuje Świętoszek? Dobro nieba zmieniło się dziś może na dobro kraju, dobro ludu, dobro społeczeństwa, ale istota rzeczy jest ta sama: jest nią nadużywanie szanownych i świętych haseł dla osobistych celów. A Sztuka, a ideały jakiego bądź rodzaju, czyż to nie żer dla Tartufów. Trzeba tylko umieć patrzeć, a odkryje się TARTUFA częściej, niż się myśli: jest on nieśmiertelny. Jeżeli nie całego – bo to jest genialna synteza, skrót – to ułamki jego spostrzega się raz po raz: świat jest pełen Tartufów i Orgonów we
wszelkich kombinacjach.”
Chociaż od czasu, gdy Boy zapisał swoje uwagi na temat sztuki Moliera „Świetoszek” minęło sporo lat, wydaje się, że w sprawie Świętoszka nic się nie zmieniło.
„Świętoszek” Moliera – inscenizacje
Komedia Moliera „Świętoszek” w Polsce miała bardzo wiele inscenizacji. Grywano ją chętnie w okresie międzywojennym. Ze znanych inscenizacji można wymienić tu spektakl wystawiany w Teatrze Polskim w Warszawie w roku 1925, w reżyserii Aleksandra Zelwerowicza. Scenografię zrobił do niego Karol Frycz.
Inna wybitna realizacja tej komedii miała miejsce w 1933 roku w Teatrze Narodowym w Warszawie. Reżyserem był Ludwik Solski. Dekorację zaprojektował Stanisław Śliwiński. Solski sam zagrał Tartuffe`a.
„Świętoszek” jest komedią, która po wojnie natychmiast trafiła na deski teatru. Już w czerwcu 1945 roku wystawił ją Teatr Wojska Polskiego w Łodzi. Jeszcze raz Aleksander Zelwerowicz podjął się reżyserii. Scenografię zrobili Stanisław Teisseyre i Adam Gerżabek. Spektakl miał oprawę muzyczną autorstwa Mieczysława Mierzejewskiego. Za przykładem Zelwerowicza poszedł Karol Frycz. W 1946 roku wyreżyserował „Świętoszka” i zrobił do niego dekoracje w Teatrze Miejskim im. Juliusza Słowackiego w Krakowie.
Za tymi realizacjami posypały się kolejne spektakle. W latach 40- tych, 50- tych i 60- tych grywano tę komedię bardzo często.
W latach siedemdziesiątych jej popularność nieco spadła. Niemniej jednak, to właśnie w roku 1971 Telewizja Polska zarejestrowała spektakl w reżyserii Zygmunta Hubnera ze scenografią Jana Banuchy. Znakomita obsada tej sztuki / Tadeusz Łomnicki, Wanda Łuczycka, Mirosława Dubrawska, Anna Seniuk, Ewa Szykulska, Gustaw Lutkiewicz, Jerzy Kamas, Andrzej Seweryn, Olgierd Łukaszewicz, Sławomir Lindner, Henryk Rozen / i świetna gra aktorska spowodowały, że po dziś dzień jest ona chętnie oglądana.
Komizm i humor w „Świętoszku”
Molier pisząc swoją komedię „Świętoszek” zastosował wszystkie znane mu rodzaje komizmu. Wychodząc od szablonowych postaci, zaczerpniętych ze starofrancuskiej farsy, stworzył nieśmiertelne typy ludzkie. Jego komedia nie jest komedią intrygi lecz komedią ścierających się charakterów. To one są przyczyną rozwoju wypadków.
W akcję komedii wciągają widza już pierwsze jej sceny. Są one ekspozycją, w której poznajemy niemal wszystkich bohaterów i problem, z którym borykają się. Awantura z Panią Pernelle jest przykładem zarówno komizmu sytuacyjnego, słownego, jak również komizmu postaci. Kończy ją pochodząca z farsy scena, gdy rozzłoszczona pobożna starsza pani wali po gębie swoją służącą i wrzeszczy na nią: „Hej, ty! Czego tak sterczysz z tą gębą niemądrą,
Jakbyś wronę połknęła? No,ruszże się flądro!”.
Punktem kulminacyjnym komedii jest scena V w akcie IV. Jest to ten moment, gdy Elmira każe wejść Orgonowi pod stół, sama zaś wzywa Tartuffe;a i udaje miłość do niego. Scena oparta jest przede wszystkim na komizmie sytuacyjnym. Ale jest też i komizm postaci – poważny Orgon siedzący pod stołem i nieświadomy niczego Tartuffe odsłaniający swoją wykrętną filozofię:
„ Jest sztuka, która wedle potrzeby przemienia
Rozluźnia, ścieśnia węzły naszego sumienia
I która umie zmniejszyć złych czynów rozmiary,
Jeżeli czyste dla nich wynajdzie zamiary.”
Rozwiązaniem akcji jest akt V. Byłby on bardzo ponury, gdyby autor nie zakończył go szczęśliwym zrządzeniem losu, ingerencją władcy i wyciągnięciem Orgona wraz z rodziną z kłopotów. Zanim jednak do tego dochodzi, pojawia się wysłannik Tartuffe`a, Pan Zgoda – niemniej obłudny niż Tartuffe. Zabiera on cały majątek Orgonowi i wyrzuca go z domu wmawiając jednocześnie, że wyświadcza mu przysługę:
„Otóż właśnie, że zwłoką chcę ucieszyć pana
strona: - 1 - - 2 - - 3 - - 4 - - 5 -
„Świętoszek” - streszczenie
Akcja sztuki rozgrywa się w domu, którego właścicielem jest Orgon. Rzecz dzieje się w Paryżu. Już w pierwszym akcie widz poznaje bohaterów sztuki. Pani Pernelle jest matką Orgona. Przebywa właśnie u syna z wizytą i poddaje krytyce wszystkie osoby w tym domu. Twierdzi, że nikt nie liczy się z jej zdaniem. Urażona chce opuś... wiecej„Świętoszek” - bohaterowie (postacie komedii)
Charakterystyka OrgonaW komedii Moliera „Świętoszek” ciekawą postacią jest również Orgon. Bez niego nie byłoby Świętoszka. To on pozwolił Tartuffe`owi na rozwinięcie swoich oszustw.
Orgon jest starszym mężczyzną. Ma dwójkę dorosłych dzieci z pierwszego małżeństwa, o których dalszym losie musi zadecy... wiecej
„Świętoszek” - plan wydarzeń
Komedia Moliera „Świętoszek” zachowuje trzy klasyczne jedności: miejsca, czasu i akcji.1. Awantura z panią Pernelle.
2. Prośba Damisa do Kleanta o przypomnienie słowa danego przez Orgona Waleremu.
3. Rozmowa Orgona na temat Tartuffa z Kleantem i z Doryną.
4. Rozmowa Orgona z Marianną na tema... wiecej
„Świętoszek” - opracowanie i problematyka komedii
„Świętoszek” - problematyka komediiSztuka Moliera „Świętoszek” jest komedią obyczajową. Rozgrywa się w środowisku mieszczańskim. Jej tematem jest hipokryzja religijna. W tym celu autor stworzył postać Tartuffe`a. Jest to człowiek, który dla własnych korzyści materialnych wykorzystuje Orgona i jego rodzinę.
Z... wiecej
Świętoszek jako komedia...
Komedia jako gatunek literackiKomedia jest jednym z trzech gatunków dramatycznych. Pozostałe dwa to tragedia i dramat właściwy. Odznacza się pogodnym nastrojem, szybką akcją, komizmem słownym i sytuacyjnym oraz szczęśliwym dla bohaterów zakończeniem.
Komedia znana była już w starożytności. W Grecji uprawiał ... wiecej