Jesteś w: Cierpienia młodego Wertera

Cierpienie i miłość jako głowne tematy „Cierpień młodego Wertera”

Autor: Karolina Marlęga     Serwis chroniony prawem autorskim




Werter – naiwny kochanek czy bohater tragiczny?


W utworze z okresu romantyzmu Johanna Wolfganga Goethego pod tytułem „Cierpienia Młodego Wertera” pojawia się kreacja cierpiącego kochanka. Powieść ta uważana jest za jedno z najważniejszych dzieł okresu „burzy i naporu”. Powieść ma charakter epistolarny, skonstruowana jest jako zbiór listów napisanych przez tytułowego Wertera. W listach adresowanych głównie do przyjaciela - Wilhelma - Werter wspomina chwile spędzone wiosce Wahlheim, gdzie poznał młodą i piękną kobietę - Lottę - w której zakochał się od pierwszego wejrzenia. Lotta jest jednak już zaręczona z niejakim Albertem. Widząc, iż nie może liczyć na nic więcej poza przyjaźnią Lotty, Werter postanowił wyjechać z Wahlheim. Po pewnym czasie, gdy dowiedział się o jej małżeństwie z Albertem postanowił powrócić do Wahlheim, gdzie Lotta ponownie go odrzuciła. Niespełniona miłość zdesperowanego młodzieńca sprawia, iż popełnia samobójstwo.

Werter to nie tylko nowy i zupełnie odrębny typ kochanka, ale także bohatera literackiego. Jest nim bohater romantyczny, którego cechują: niespełniona miłość, samotność, pesymizm, niezrozumienie przez otoczenie, wybitność jednostki, patrzenie na świat przez pryzmat poezji - Werter jest wykształcony i zaczytuje się w dziełach Homera czy Osjana będących odbiciem stanu jego duszy. Cechuje go: idealizm i indywidualizm, wybujała uczuciowość, zachwyt naturą, bunt i protest przeciwko światu i jego zasadom, Weltschmerz oraz myśli samobójcze. Z owych cech wynika także inne spojrzenie bohatera na miłość. Namiętność jaką Werter darzył Lottę to trudne i pełne przeszkód uczucie. Na drodze Wertera do szczęścia pojawia się bowiem Albert, a Werter nie chce być przyczyną rozstania narzeczonych: „Nie mogę się modlić: — Daj mi ją! — A jednak często zdaje mi się, że jest moją. Nie mogę się modlić: — Daj mi ją, — gdyż jest własnością innego.”

Miłość kochanka to zatem niespełnione i nieszczęśliwe uczucie, które jest dla młodzieńca wielkim ciężarem. Dlatego też ta dręcząca dusze bohatera oraz wszechogarniająca ją miłość staje się przyczyną cierpienia a nawet obłędu: „Zobaczę ją! — wołam budząc się rankiem i spoglądając radośnie na słońce. — Zobaczę ją! — Na cały dzień nie mam pragnień innych. Wszystko, wszystko skupia się w tej nadziei.” Werter to przedstawiciel epoki romantyzmu, w której inaczej zdecydowanie mocniej niż dotychczas postrzegano miłość. Ten rewolucyjny obraz wynika bowiem z charakteru romantyzm. Jak mówi Maria Straszewska o romantykach: „Oni widzą miłość, oni ją czują. Kochają, więc są!”.

W epoce romantyzmu zrodziła się idea dusz bliźniaczych. Werter zatem jako jeden z romantyków uważał, iż Bóg złączył kochanków już w niebie, a oni muszą odnaleźć się na ziemi. Miłość w romantyzmie była zatem tworem Boga i miała wymiar kosmiczny. Przechodziła ona również pewne etapy od zauroczenia poprzez obłęd aż do samobójstwa kochanka. Była często związana z procesami jakie zachodzą w naturze – jak wiemy miłość Wertera do Lotty rodzi się wiosną. Lotta była natomiast postrzegana przez Wertera jako kobieta anioł - nieosiągalna i idealna. Miłość więc, która mogłaby zaistnieć miedzy Werterem a Lottą byłaby uczuciem czystym i stanowiłaby swoiste połączenie duchowe.

Werter jest więc kolejnym przykładem tragicznego bohatera i kochanka w literaturze, a historia jego nieszczęśliwej miłości jest niczym studium chorobliwej psychiki młodego bohatera. Kochanek Werter jest także ofiarą konfliktu między swymi złudzeniami i romantycznym obrazem miłości a praktycznym, banalnym życiem. Na jego dramat ewidentnie wskazuje samobójcza śmierć - jedyne rozwiązanie jakie przewidział dla siebie Werter.
strona:   - 1 -  - 2 -  - 3 - 



  Dowiedz się więcej