Jesteś w: Mistrz i Małgorzata

Mistrz i Małgorzata

Autor: Karolina Marlęga     Serwis chroniony prawem autorskim


Jednym z ukazanych w utworze problemów jest zagadnienie totalitaryzmu. Bułhakow jako tło opowieści ukazał Moskwę z lat trzydziestych dwudziestego wieku. W jego świecie włądza jest skorumpowana, a obywatele zastraszeni. Panuje chaos, ludzie pozbawieni są zasad moralnych – donoszą na innych wręczają i przyjmują łapówki. W trudnej sytuacji są także artyści – muszą pisać to, na co zapotrzebowanie składa władza, inaczej zostają wyrzuceni poza margines lub giną w niewyjaśnionych okolicznościach. Władza kontroluje wszystko, wydaje się, że nawet umysły swych obywateli. Moskwa to miasto bezprawia i obłudy, w którym nie ma miejsca dla uczciwych i samodzielnie myślących ludzi, takich jak mistrz. Panujące stosunki demaskuje Woland i jego świta.

Najważniejszym moralnym problemem jest współistnienie dobra i zła. Na wszystkich przedstawionych płaszczyznach – czy to historycznej, czy fantastycznej, czy realistycznej zło i dobro toczą z sobą odwieczną walkę. Bułhakow udowadnia, że Dobro i Prawda to wartości najwyższe, a zło można pokonać dzięki odkupieniu i miłosierdziu. Istotną kwestią jest także wolność jednostki w zniewolonym społeczeństwie. Autor zwraca też uwagę na wolność twórczą i swobodę myślenia artystów, przede wszystkim literatów, a także na rolę literatury w społeczeństwie.

Ważną kwestią jest miłość i poświęcenie dla miłości. Problem ten został poruszony przy opisie związku mistrza i Małgorzaty. Bułhakow udowadnia, że istnieje prawdziwa miłość, która nie zna granic, dla której można nawet związać się z mocami szatańskimi, jak to uczyniła Małgorzata.

Autor gra także z literackimi konwencjami i archetypami. Polemizuje z obrazem szatana, odnosząc się jednocześnie do wcześniejszych dzieł poświęconych diabłu, między innymi „Fausta” Goethego. Rozważa nad skomplikowaną naturą złych mocy, przyznając im jednocześnie zdolność tworzenia dobra. Przywołując problematykę religijną i bezpośrednio odwołując się do Biblii pisarz zabiera głos w teologicznej dyskusji o tym, co człowieka spotyka po śmierci i o jego przeznaczeniu.

Krótkie streszczenie „Mistrza i Małgorzaty” - główne wątki


„Mistrz i Małgorzata” jest powieścią wielowątkową. Całość akcji, na którą składają się wydarzenia rozgrywające się w Moskwie w czasach totalitaryzmu oraz w I wieku naszej ery w Jeruszalaim spaja postać dwójki głównych bohaterów – mistrza i Małgorzaty.

Jednym z głównych wątków jest przybycie i działalność Wolanda-szatana i jego świty do Moskwy. To dzięki ich zabiegom demaskowane są kolejne absurdy życia w rosyjskim mieście. Dzięki wykorzystaniu sił nieczystych na jaw wychodzą kolejne wady moskiewskiego społeczeństwa, jakie jak obłuda, zakłamanie, łapówkarstwo, chciwość, bierność. Szatan przybywa, by urządzić doroczny wiosenny bal pełni księżyca. Przy okazji daje popis czarnej magii w teatrze Varietes, podczas którego demaskuje cechy obywateli Moskwy. Po zakończonej uczcie świta Wolanda opuszcza miasto.

Innym ważnym wątkiem jest historia miłości dwojga tytułowych postaci. Przed spotkaniem oboje są nieszczęśliwi. Małgorzata egzystuje w nieudanym małżeństwie, zaś mistrz wygrawszy pewną sumę na loterii zaszywa się by pisać powieść o Piłacie. Ich związek zaczyna się od pierwszego wejrzenia – mistrz zauważa kobietę z bukietem żółtych mimoz. Kochankowie zaczynają spędzać ze sobą coraz więcej czasu. Małgorzata wspiera mistrza, docenia jego talent. Po jego zaginięciu tęskni. Nie waha się by służyć szatanowi w zamian za odzyskanie ukochanego. Ostatecznie zamieszkują oni w przestworzach w domku, gdzie cieszyć się mają wiecznym spokojem.

Ważnym wątkiem jest także zmodyfikowana literacko historia Poncjusza Piłata i Jeszui Ha – Nocri. Oglądamy ostatnie dni z życia filozofa miłosierdzia, sąd nad nim, wyrok, a następnie wykonanie egzekucji. Ważna jest postać Piłata, który mimo rozterek pozostaje bierny, nie broni niewinnego człowieka i tchórzy. Za karę zostaje skazany na wieczną samotność, jednak mistrz uwalnia go od tego brzemienia.

Jednym z wątków, który obserwujemy przez cały tok akcji jest obnażenie funkcjonowania totalitarnego systemu. Autor ze szczegółami opisuje moskiewskie realia w latach trzydziestych dwudziestego wieku. Pokazuje jak władza depcze ludzką godność i wolność, co sprawia, że podstawowe wartości takie jak prawda i dobro przestają egzystować. Szerzy się łapówkarstwo, oszustwa, nierówności społeczne. Czasem sytuacje zakrawają na absurd. Innym wątkiem jest motyw mistrza i ucznia, który wyraźnie widać w relacjach tytułowego bohatera i Iwana Bezdomnego. Wiąże się on z wątkiem autora i jego oddziaływania i roli jaką ma do spełnienia w społeczeństwie.

Nadrzędnym wątkiem spajającym wszystkie historie jest problem istnienia na świecie dobra i zła. Wartości te współistnieją. Autor udowadnia, że dobro może zwyciężyć nawet za sprawą złego szatana. Nad chaosem i niegodziwością wyższa jest prawda, odkupienie i miłosierdzie, dzięki którym na świecie może zapanować porządek.

„Mistrz i Małgorzata” – interpretacja tytułu


W tytule powieści Bułhakowa występuje dwoje głównych bohaterów. Autor, pisząc swój utwór przez wiele lat, wielokrotnie zmieniał jego tytuł, jednak ostatecznie zdecydował się na znany obecnie każdemu miłośnikowi klasyki literatury.

Mistrz to niespełniony pisarz, historyk, który postanowił spisać opowieść o Poncjuszu Piłacie. Sam siebie nazywa mistrzem w rozmowie z Iwanem Bezdomnym w szpitalu psychiatrycznym. Jako jeden z nielicznych potrafi przeciwstawić się nakazowi pisania na zamówienie władzy. Wykazuje samodzielne myślenie i porusza niewygodne w ateistycznym świecie biblijne tematy. Ponosi klęskę – krytyka miażdży jego dzieło, a on załamuje się i trafia do szpitala. Jak pisze Andrzej Drawicz: „szczególny blask otacza w powieści tytułowe określenie „mastier” – mistrz. Oznacza ono wtajemniczenie w istotę istnienia, świadomość sensu zdarzeń” (Drawicz A., Wstęp, w: M. Bułhakow, Mistrz i Małgorzata, Wrocław-Warszawa-Kraków 1990, s. LIV). Rzeczywiście wśród tłumu biernych i zniewolonych literatów mistrz wydaje się wyjątkiem. On także ma swojego ucznia – Iwana Bezdomnego. To mu opowiada swą historię i czyni niejako swym następcą.
strona:   - 1 -  - 2 -  - 3 -  - 4 -  - 5 - 



„Mistrz i Małgorzata” – streszczenie

Część pierwsza.
1. Nigdy nie rozmawiaj z nieznajomymi

Na Patriarszych Prudach rozmawiają o istnieniu Chrystusa dwaj mężczyźni – przewodniczący stowarzyszenia literackiego Massolit - Michał Aleksandrowicz Berlioz oraz poeta Iwan Bezdomny. Do rozmówców przysiada się dziwny obcokrajowiec – profesor. Uśw... wiecej



„Mistrz i Małgorzata” – plan wydarzeń

1. Rozmowa Berlioza i Iwana Bezdomnego na Patriarszych Prudach.
2. Wtrącenie się do rozmowy nieznanego obcokrajowca.
3. Teza o istnieniu Boga.
4. Zapowiedź śmierci Berlioza.
5. Opowieść o Poncjuszu Piłacie.
• Przesłuchanie Jeszui Ha – Nocri.
• Wyrok śmierci na Jeszui Ha – Noc... wiecej



„Mistrz i Małgorzata” jako powieść...

„Mistrz i Małgorzata” jako powieść o moralności
Powieść „Mistrz i Małgorzata” możemy rozpatrywać w aspekcie etycznym. Zawiera ona uniwersalne i ponadczasowe przesłanie moralne. Przede wszystkim zawiera tezę o tym, że walka sił Dobra i Zła jest wieczna.

Mimo iż w swej powieści Bułhakow odnosił się do... wiecej



„Mistrz i Małgorzata” – bohaterowie

Mistrz – charakterystyka
Mistrz jest historykiem władającym biegle kilkoma językami, który niegdyś pracował w muzeum. Gdy wygrał na loterii pokaźną sumę wynajął niewielkie mieszkanie w pobliżu Arbatu. Wtedy zdecydował poświęcić się pisaniu powieści o Poncjuszu Piłacie.

Biblijna historia o męczeństwie ... wiecej



Demaskowanie totalitarnej rzeczywistości w „Mistrzu i Małgorzacie” Michaiła Bułhakowa

„Mistrz i Małgorzata” Michaiła Bułhakowa przeciwstawia się systemowi totalitarnemu. Akcja utworu skupia się wokół przybycia do Moskwy Szatana Wolanda z całą świtą: Korowiowem, Asasellem, Hellą i kotem Behemotem, w celu urządzenia corocznego balu na cześć diabła. Przy tej okazji przedstawione zostaje życie obywateli ... wiecej



Motywy literackie w „Mistrzu i Małgorzacie”

Motyw szatana w „Mistrzu i Małgorzacie”
W „Mistrzu i Małgorzacie” obecność Boga zaznaczona jest wyłącznie przez istnienie szatana - interpretatora i wykonawcę wyroków Pańskich. Szatan utożsamiany powszechnie z niszczycielską siłą i złymi zamiarami, tutaj zdaje się być bardziej ludzki niż sam człowiek.

wiecej



Relacja władza-artysta w „Mistrzu i Małgorzacie”

W „Mistrzu i Małgorzacie” możemy obserwować dwojaki stosunek władzy wobec artystów. Z jednej strony jest to hołubienie twórców, którzy podporządkowali się odgórnym nakazom, z drugiej eliminowanie osób, które stać na niezależność myślenia i tworzenie oryginalnych, niesztampowych dzieł.

Dla artystów, ... wiecej



Historia Poncjusza Piłata w „Mistrzu i Małgorzacie”

Poncjusz Piłat, piaty procurator Judei, pojawia się w powieści za sprawą opowiadania Wolanda, a następnie o jego losach dowiadujemy się z fragmentów powieści mistrza. Bohater zmuszony jest do wyboru pomiędzy sprawiedliwością, a zachowaniem osobistych przywilejów.

Poncjusza Piłata poznajemy, gdy ma wydać skazujący wyr... wiecej



Losy mistrza i Małgorzaty

Mistrz pracował jako historyk w muzeum, aż do pewnego dnia, gdy wygrał większą sumę pieniędzy na loterii. Wynajął wówczas mieszkanie w suterenie, w zaułku Arbatu i poświęcił się pisaniu powieści o Poncjuszu Piłacie. Z kolei Małgorzata w wieku dziewiętnastu lat wyszła za dobrze zarabiającego mężczyznę, jednak go nie kocha... wiecej



Magiczny wymiar miłości Mistrza i Małgorzaty w powieści Michaiła Bułhakowa

W powieści Michaiła Bułhakowa „Mistrz i Małgorzata” spotykamy się z sytuacją, gdy miłość ma wymiar magiczny. Autor uświadamia siłę miłości, rozpoczynając jeden z rozdziałów słowami: „Za mną czytelniku! Któż to powiedział ci, że nie ma już na świecie prawdziwej, wiernej i wiecznej miłości? A niechże ... wiecej



„On nie zasługuje na światłość...” – „Mistrz i Małgorzata” Michaiła Bułhakowa powieścią o artyście i jego stosunku do własnej twórczości

Powieść Michaiła Bułhakowa obok takich tematów, jak współistnienie dobra i zła, rola prawdy i miłosierdzia, siła miłości porusza problem egzystowania artysty w totalitarnym świecie i jego stosunku do własnej twórczości.

W Moskwie w latach trzydziestych, podczas rozgrywania się akcji utworu, panuje system totalitarn... wiecej



„Mistrz i Małgorzata” – najważniejsze cytaty

„Tak, człowiek jest śmiertelny, ale to jeszcze pół biedy. Najgorsze, że to, iż jest śmiertelny, okazuje się niespodziewanie, w tym właśnie sęk!” - Woland w rozmowie z Berliozem i Iwanem

„O ile ten drugi, człowiek najwyraźniej niespełna rozumu, winien jest wygłaszania głupich mów w samym Jeruszala... wiecej