Jesteś w:
Wesele
Wieś odgrywa istotną rolę w „Weselu” Stanisława Wyspiańskiego. Nie stanowi ona jedynie tła dla akcji dramatu, ale pod pewnym względem jest jego bohaterem. Bronowice, jako symbol, reprezentują nie tylko koloryt i polską tradycję, ale przede wszystkim niezłomny charakter, miłość do ojczyzny oraz jedyną drogę do odzyskania wolności. Zdaniem Wyspiańskiego, to właśnie wieś była kluczem do odrodzenia się Polski. Jedynie sojusz inteligencji z chłopami mógł zaowocować zrzuceniem kajdan niewoli. Łatwo zorientować się, że autor główną winą za fakt, że do porozumienia między klasami wciąż nie dochodziło, obarczał szlachtę.
Wieś ukazana w „Weselu” nie jest ukazana jedynie w myśl chłopomańskiej mody, ponieważ poza zachwytami nad jej powierzchownym pięknem, znajdziemy w utworze również krytykę małostkowości chłopów, pogoni za pieniądzem, a przede wszystkim pijaństwa. To przecież Jasiek zgubił złoty róg, gdy schylał się po czapkę. Nie można jednak obarczać go winą za zaprzepaszczenie wiekopomnej szansy na odzyskanie niepodległości, ponieważ to Gospodarz obarczył go zbyt dużą odpowiedzialnością.
Trzeba jednak podkreślić, że ogólny obraz polskiej wsi jest w dramacie pozytywny. Najlepszym tego przykładem jest fakt, iż to właśnie chłopi stawili się z kosami o świcie pod chatą Gospodarza, gotowi do walki o wolność. Jak wielokrotnie sami podkreślają – w nich duch nie umarł, czekają jedynie na kogoś, kto poprowadzi ich do boju.
Chata, czyli miejsce akcji dramatu, została bardzo dokładnie opisana w didaskaliach poprzedzających pierwszy akt. Ściany świetlicy, czyli wielkiej izby, w której ustawiono suto zastawiony stół, pomalowane jest na biało. Stanowią one kontrast do kolorowego i wirującego w tańcu tłumu gości, których znaczna część przystrojonych jest w pawie pióra. Izba, w której odbywają się tańce umieszczona jest zaraz z boku i spowita jest dymem i unoszącym się kurzem. Obok świetlicy znajduje się niewielka sypialnia – alkierz. Nad łóżkami domowników zawieszone są portrety świętych.
Wracając do sali biesiadnej, na jej ścianach zauważymy reprodukcje (fotografie) dwóch znanych obrazów Jana Matejki – „Wernyhory” oraz „Kościuszki pod Racławicami”. Ponadto wiszą tam też skrzyżowane szable, strzelby, pasy podróżne oraz skórzana torba. W izbie znajduje się także zasypane papierami biurko oraz sofa. W rogu świetlicy stoi prosty biały piec, a przy nim biurko w nawiązującym do antyku stylu empire. Na meblu ustawiony jest ozdobny stary zegar, nad którym zawieszono portret kobiety datowany na 1840 rok. Przy innej ścianie ustawiono sfatygowany, ręcznie zdobiony kufer. Pod oknem dostrzec można fotel z wysokim oparciem, a nad wejściami do każdej z izb obrazy Matki Boskiej Ostrobramskiej oraz Matki Boskiej Częstochowskiej.
Chaty opisanej przez Wyspiańskiego nie można nazwać typowo wiejską. Widać, że zamieszkuje ją rodzina mieszana, łącząca stylistykę ludową z miejską. Znajdziemy w niej elementy, które wniósł pan domu, czyli Gospodarz, który na wieś przeprowadził się przed dziesięcioma laty (m.in. obrazy Matejki, szable, biurko, stolik, zegar, sofa, fotel). Skrzynia, którą widzimy w świetlicy to tradycyjny kufer, w którym znajdował się posag pani domu. Można przypuszczać, że znajdowały się w nim obrazy świętych oraz Matki Boskiej, które zdobią ściany chaty.
Mitologizacji polskiej wsi dokonują zarówno inteligenci, jak i sami chłopi. Dla pierwszych jawi się ona jako miejsce rodem z sielanki – arkadii. Prym wśród piewców piękna polskiej wsi wiedzie głównie Pan Młody, który zachwyca się dosłownie wszystkim, co widzi dookoła. Oczywiście jest przy tym bardzo powierzchowny i tendencyjny. Jego podejście jest wybiórcze – koncentruje się jedynie na pozytywnych i oczywistych aspektach życia na wsi: pięknie krajobrazu, ciszy, barwności witalności.
strona: - 1 - - 2 -
Motyw wsi w „Weselu”
Autor: Karolina Marlęga Serwis chroniony prawem autorskimWieś ukazana w „Weselu” nie jest ukazana jedynie w myśl chłopomańskiej mody, ponieważ poza zachwytami nad jej powierzchownym pięknem, znajdziemy w utworze również krytykę małostkowości chłopów, pogoni za pieniądzem, a przede wszystkim pijaństwa. To przecież Jasiek zgubił złoty róg, gdy schylał się po czapkę. Nie można jednak obarczać go winą za zaprzepaszczenie wiekopomnej szansy na odzyskanie niepodległości, ponieważ to Gospodarz obarczył go zbyt dużą odpowiedzialnością.
Trzeba jednak podkreślić, że ogólny obraz polskiej wsi jest w dramacie pozytywny. Najlepszym tego przykładem jest fakt, iż to właśnie chłopi stawili się z kosami o świcie pod chatą Gospodarza, gotowi do walki o wolność. Jak wielokrotnie sami podkreślają – w nich duch nie umarł, czekają jedynie na kogoś, kto poprowadzi ich do boju.
Wygląd wiejskiej chaty na przykładzie „Wesela”
Chata, czyli miejsce akcji dramatu, została bardzo dokładnie opisana w didaskaliach poprzedzających pierwszy akt. Ściany świetlicy, czyli wielkiej izby, w której ustawiono suto zastawiony stół, pomalowane jest na biało. Stanowią one kontrast do kolorowego i wirującego w tańcu tłumu gości, których znaczna część przystrojonych jest w pawie pióra. Izba, w której odbywają się tańce umieszczona jest zaraz z boku i spowita jest dymem i unoszącym się kurzem. Obok świetlicy znajduje się niewielka sypialnia – alkierz. Nad łóżkami domowników zawieszone są portrety świętych.
Wracając do sali biesiadnej, na jej ścianach zauważymy reprodukcje (fotografie) dwóch znanych obrazów Jana Matejki – „Wernyhory” oraz „Kościuszki pod Racławicami”. Ponadto wiszą tam też skrzyżowane szable, strzelby, pasy podróżne oraz skórzana torba. W izbie znajduje się także zasypane papierami biurko oraz sofa. W rogu świetlicy stoi prosty biały piec, a przy nim biurko w nawiązującym do antyku stylu empire. Na meblu ustawiony jest ozdobny stary zegar, nad którym zawieszono portret kobiety datowany na 1840 rok. Przy innej ścianie ustawiono sfatygowany, ręcznie zdobiony kufer. Pod oknem dostrzec można fotel z wysokim oparciem, a nad wejściami do każdej z izb obrazy Matki Boskiej Ostrobramskiej oraz Matki Boskiej Częstochowskiej.
Chaty opisanej przez Wyspiańskiego nie można nazwać typowo wiejską. Widać, że zamieszkuje ją rodzina mieszana, łącząca stylistykę ludową z miejską. Znajdziemy w niej elementy, które wniósł pan domu, czyli Gospodarz, który na wieś przeprowadził się przed dziesięcioma laty (m.in. obrazy Matejki, szable, biurko, stolik, zegar, sofa, fotel). Skrzynia, którą widzimy w świetlicy to tradycyjny kufer, w którym znajdował się posag pani domu. Można przypuszczać, że znajdowały się w nim obrazy świętych oraz Matki Boskiej, które zdobią ściany chaty.
Mitologizacja polskiej wsi w „Weselu” Wyspiańskiego
Mitologizacji polskiej wsi dokonują zarówno inteligenci, jak i sami chłopi. Dla pierwszych jawi się ona jako miejsce rodem z sielanki – arkadii. Prym wśród piewców piękna polskiej wsi wiedzie głównie Pan Młody, który zachwyca się dosłownie wszystkim, co widzi dookoła. Oczywiście jest przy tym bardzo powierzchowny i tendencyjny. Jego podejście jest wybiórcze – koncentruje się jedynie na pozytywnych i oczywistych aspektach życia na wsi: pięknie krajobrazu, ciszy, barwności witalności.
strona: - 1 - - 2 -