Jesteś w:
Balladyna
W swoim utworze kreuje autor obraz romantycznego poety czyli wieszcza, który ogląda świat przez pryzmat wytworów własnej wyobraźni i świadomości / dystans wobec wszystkich bohaterów, podkreślenie, że jest to historia epicka przekształcona w dramat /. Potrafi przy tym być bliższy prawdy poeta niż nie jeden uczony historyk.
W „Balladynie” Słowacki usiłuje też zmienić rozpowszechniony mit Słowianina przedstawianego jako uosobienie spokoju, łagodności i cnoty. Pokazuje swoich bohaterów uwikłanych w intrygi, zbrodnie i walkę o władzę. Ich zaciekłość w walce o tron doprowadza na koniec do bezkrólewia, ponieważ wszyscy giną nie doczekawszy koronacji.
Słowacki w swoim dramacie świadomie popełnia anachronizmy, jakby chciał powiedzieć, że szczegóły nie mają znaczenia dla długiego procesu historycznego. Usprawiedliwia ten zabieg umieszczenie akcji w czasach bajecznych, które są stworzone przez ludzką wyobraźnię. Jest to jednocześnie satyra na współczesność - jak na ironię losu, lepiej rozumiana przez historyków niż przez dzisiejszego odbiorcę.
Słowacki będąc autorem sięgającym po różne konwencje literackie, przy pisaniu „Balladyny” posłużył się również powieścią gotycką, uprawianą głównie na przełomie XVIII i XIX wieku. Typową jej cechą była tajemnicza czy wręcz upiorna atmosfera. W „Balladynie” grozy nie brakuje ale poeta momentami rozbija przyjętą konwencję scenami lirycznymi lub komicznymi.
Elementami budującymi atmosferę grozy w powieści gotyckiej stawały się nawiedzone zamki, pułapki, osoby dotknięte szaleństwem, klątwy spadające na bohaterów, śmierć i choroby. Bohaterami często bywała antynomiczna para, gdzie jedna osoba posiadała cechy demoniczne, druga zaś była ucieleśnieniem niewinności. Taką parą w „Balladynie” stanowią Balladyna i Alina.
Alina szybko jednak ginie z rąk siostry, by ustąpić miejsca innym osobom jako ofiarom.
Świat fantastycznych postaci u Słowackiego nie jest groźny. Są jednak w dramacie miejsca naznaczone piętnem zbrodni. Zgrozę budzi w lesie zakątek, gdzie rosną maliny. Chatka pustelnika też nie robi miłego wrażenia – zwłaszcza, gdy ukryto tam ciało zabitej dziewczyny. Zamek Kirkora jest groźny od kiedy zaczęła rządzić w nim Balladyna.
Istotnym elementem powieści gotyckiej było zaistnienie jakiejś ciemnej zbrodni, która wpłynęła na fabułę utworu oraz na jego wymowę ideową. W „Balladynie” taką zbrodnią jest zabójstwo Aliny. Pociąga ono za sobą kolejne nieszczęścia - śmierć wszystkich, którzy wiedzieli coś o zbrodni.
Tytułowa bohaterka wymyślając swój życiorys podczas uczty na zamku, posługuje się właśnie wzorem powieści gotyckiej. Przeszkadza jej w tym matka, która swoim pojawieniem się psuje wywołane literacką opowieścią wrażenie.
Powieść gotycka wywarła duży wpływ na rozwój literatury romantycznej, jak również na rozwój horroru. Uprawiali ją tacy pisarze jak: Horacy Walpole, Ann Radcliffe, Matthew Gregory Lewis a z polskich pisarzy Zygmunt Krasiński.
Problematyka tragedii Juliusza Słowackiego związana jest z realiami politycznymi okresu, w którym powstała / 1834 rok /. Jest to okres Wielkiej Emigracji po upadku powstania listopadowego. Powstają w tym okresie w Europie Zachodniej najróżniejsze polskie stronnictwa i ugrupowania, które toczą ze sobą spory i dyskusje na temat sprawy polskiej. Do tej dyskusji swój głos dodaje Słowacki - w formie udramatyzowanej baśni mówi o władzy, ludzkiej naturze i etyce.
Jednym z problemów, jaki pojawia się w jego tragedii, jest problem prawa do sprawowania władzy.
W jego baśniowej rzeczywistości zasada rządów dynastycznych została naruszona – Popiel IV zdetronizował Popiela III. W tej sytuacji bohaterowie tragedii nie wiedzą jak się zachować? Z pewnością należy usunąć z tronu uzurpatora. Nie wiadomo jednak kto ma na nim zasiąść? Czy ma to być dawny król, czy też ten, kto zwycięży Popiela IV? A może ma być to osoba, która posiada insygnium królewskie, czyli koronę Lecha? Kryteria wyboru okazują się niejasne, co stwarza pretekst do zażartej walki o tron.
strona: - 1 - - 2 - - 3 - - 4 - - 5 - - 6 - - 7 - - 8 -
Balladyna - problematyka, opracowanie
Autor: Karolina Marlęga Serwis chroniony prawem autorskim
Spis treści
- Konflikty moralne w „Balladynie”
- „Balladyna” - bohaterowie
- Symbolika w „Balladynie”
- „Balladyna” - wątek polityczny
- „Balladyna” - komizm i ironia w tragedii
- „Balladyna” - budowa dramatu
- Problematyka władzy w „Balladynie”
- Ironiczny obraz historii w „Balladynie”
- Elementy powieści gotyckiej w „Balladynie”
- „Balladyna” jako antybaśń i antydramat
- „Balladyna” dramatem namiętności i zbrodni
- Świat rzeczywisty i świat fantastyczny w „Balladynie”
- Związek „Balladyny” z dramatem szekspirowskim
- Elementy baśniowe w „Balladynie”
W swoim utworze kreuje autor obraz romantycznego poety czyli wieszcza, który ogląda świat przez pryzmat wytworów własnej wyobraźni i świadomości / dystans wobec wszystkich bohaterów, podkreślenie, że jest to historia epicka przekształcona w dramat /. Potrafi przy tym być bliższy prawdy poeta niż nie jeden uczony historyk.
W „Balladynie” Słowacki usiłuje też zmienić rozpowszechniony mit Słowianina przedstawianego jako uosobienie spokoju, łagodności i cnoty. Pokazuje swoich bohaterów uwikłanych w intrygi, zbrodnie i walkę o władzę. Ich zaciekłość w walce o tron doprowadza na koniec do bezkrólewia, ponieważ wszyscy giną nie doczekawszy koronacji.
Słowacki w swoim dramacie świadomie popełnia anachronizmy, jakby chciał powiedzieć, że szczegóły nie mają znaczenia dla długiego procesu historycznego. Usprawiedliwia ten zabieg umieszczenie akcji w czasach bajecznych, które są stworzone przez ludzką wyobraźnię. Jest to jednocześnie satyra na współczesność - jak na ironię losu, lepiej rozumiana przez historyków niż przez dzisiejszego odbiorcę.
Elementy powieści gotyckiej w „Balladynie”
Słowacki będąc autorem sięgającym po różne konwencje literackie, przy pisaniu „Balladyny” posłużył się również powieścią gotycką, uprawianą głównie na przełomie XVIII i XIX wieku. Typową jej cechą była tajemnicza czy wręcz upiorna atmosfera. W „Balladynie” grozy nie brakuje ale poeta momentami rozbija przyjętą konwencję scenami lirycznymi lub komicznymi.
Elementami budującymi atmosferę grozy w powieści gotyckiej stawały się nawiedzone zamki, pułapki, osoby dotknięte szaleństwem, klątwy spadające na bohaterów, śmierć i choroby. Bohaterami często bywała antynomiczna para, gdzie jedna osoba posiadała cechy demoniczne, druga zaś była ucieleśnieniem niewinności. Taką parą w „Balladynie” stanowią Balladyna i Alina.
Alina szybko jednak ginie z rąk siostry, by ustąpić miejsca innym osobom jako ofiarom.
Świat fantastycznych postaci u Słowackiego nie jest groźny. Są jednak w dramacie miejsca naznaczone piętnem zbrodni. Zgrozę budzi w lesie zakątek, gdzie rosną maliny. Chatka pustelnika też nie robi miłego wrażenia – zwłaszcza, gdy ukryto tam ciało zabitej dziewczyny. Zamek Kirkora jest groźny od kiedy zaczęła rządzić w nim Balladyna.
Istotnym elementem powieści gotyckiej było zaistnienie jakiejś ciemnej zbrodni, która wpłynęła na fabułę utworu oraz na jego wymowę ideową. W „Balladynie” taką zbrodnią jest zabójstwo Aliny. Pociąga ono za sobą kolejne nieszczęścia - śmierć wszystkich, którzy wiedzieli coś o zbrodni.
Tytułowa bohaterka wymyślając swój życiorys podczas uczty na zamku, posługuje się właśnie wzorem powieści gotyckiej. Przeszkadza jej w tym matka, która swoim pojawieniem się psuje wywołane literacką opowieścią wrażenie.
Powieść gotycka wywarła duży wpływ na rozwój literatury romantycznej, jak również na rozwój horroru. Uprawiali ją tacy pisarze jak: Horacy Walpole, Ann Radcliffe, Matthew Gregory Lewis a z polskich pisarzy Zygmunt Krasiński.
Problematyka tragedii Juliusza Słowackiego związana jest z realiami politycznymi okresu, w którym powstała / 1834 rok /. Jest to okres Wielkiej Emigracji po upadku powstania listopadowego. Powstają w tym okresie w Europie Zachodniej najróżniejsze polskie stronnictwa i ugrupowania, które toczą ze sobą spory i dyskusje na temat sprawy polskiej. Do tej dyskusji swój głos dodaje Słowacki - w formie udramatyzowanej baśni mówi o władzy, ludzkiej naturze i etyce.
Jednym z problemów, jaki pojawia się w jego tragedii, jest problem prawa do sprawowania władzy.
W jego baśniowej rzeczywistości zasada rządów dynastycznych została naruszona – Popiel IV zdetronizował Popiela III. W tej sytuacji bohaterowie tragedii nie wiedzą jak się zachować? Z pewnością należy usunąć z tronu uzurpatora. Nie wiadomo jednak kto ma na nim zasiąść? Czy ma to być dawny król, czy też ten, kto zwycięży Popiela IV? A może ma być to osoba, która posiada insygnium królewskie, czyli koronę Lecha? Kryteria wyboru okazują się niejasne, co stwarza pretekst do zażartej walki o tron.
strona: - 1 - - 2 - - 3 - - 4 - - 5 - - 6 - - 7 - - 8 -