Jesteś w: Balladyna

Balladyna - problematyka, opracowanie

Autor: Karolina Marlęga     Serwis chroniony prawem autorskim



Problem namiętności zepchnięty zostaje na drugi plan. Niemniej jednak, niektóre zachowania Balladyny świadczą o tym, że jest to kobieta z temperamentem. W jej życiu istnieje co najmniej trzech mężczyzn – Grabiec, Kirkor i Kostryn. Spotyka się z Grabcem ale nie przeszkadza jej to w dążeniu przemocą do małżeństwa z Kirkorem. Po ślubie, natychmiast, gdy wyjeżdża, zamienia go na Kostryna. Z żadnym z tych mężczyzn nie łączą ją związki uczuciowe. Gdy stają się niewygodni, pozbywa się ich w definitywny sposób.

Okazuje się, że władza jest bardziej istotną sprawą, niż jakiekolwiek związki partnerskie. Balladyna nie chce z nikim władzy dzielić. Nawet Kostryn, który w momencie zdobycia korony Lecha miał przebłysk zbrodniczej myśli, nie posunął się w czynach tak daleko jak ona.

Świat rzeczywisty i świat fantastyczny w „Balladynie”


Należałoby zacząć od tego, że Juliusz Słowacki umieścił akcję swojego dramatu „Balladyna” w czasach, jak sam to określił – bajecznych. Wprawdzie Wincenty Kadłubek i Jan Długosz wspominają w kronikach o prapoczątkach państwa polskiego i dynastii Popielów ale traktowane jest to raczej jako legenda, a nie zapis wydarzeń historycznych.

Postacie występujące w „Balladynie” podzielił Słowacki na dwie kategorie: osoby i osoby fantastyczne. Do osób fantastycznych należą Goplana, Skierka i Chochlik. Pozostali są osobami realnymi.

W sztuce Słowackiego świat realny miesza się ze światem fantastycznym. Nimfa wodna Goplana i jej diabliki żyją obok ludzi. Duchy te związane są ze światem przyrody. Goplana jest królową fal na jeziorze Gopło. Jej władzy podlegają drzewa, kwiaty, owady, drobne żyjątka wodne. Skierka i Chochlik są jej sługami.

Te fantastyczne twory mają swój wpływ na ludzi. Sprowokowane, potrafią ingerować w ich życie. Zakochana w człowieku Goplana postanawia pomieszać ludziom plany i pokierować biegiem wydarzeń tak, by zachować swojego ukochanego czyli Grabca dla siebie.

Z działań Goplany nie wynika jednak nic dobrego. Nie rozumie ona świata ludzi, który rządzi się własnymi prawami. Panuje w nim przemoc, walka o władzę i majątek, pycha i oszustwo. Już na samym początku tragedii dowiadujemy się, że Pustelnik jest zdetronizowanym królem Popielem III, którego z tronu usunął jego brat. Niebawem łagodna, szczera i ustępliwa Alina ginie z rąk zaborczej Balladyny. W następnej kolejności ofiarami panującej przemocy stają się również inni bohaterowie sztuki. Z powodu korony Lecha ginie nawet prostoduszny i naiwny Grabiec.

Zajmująca się głównie roztaczaniem piękna Goplana jest bezsilna wobec ludzkich żądz, intryg i manipulacji. Przerażona skutkami działań ludzi, odlatuje z kluczem żurawi, zabierając ze sobą swoje diabliki.

Ponad tym wszystkim istnieje jednak jakaś inna siła sprawcza, która przywraca równowagę w świecie ludzi uwikłanych w walki o władzę i zbrodnicze manipulacje. Balladyna zostaje rażona piorunem i ginie. Dziejopis Wawel próbuje przedstawić to zdarzenie jako dzieło przypadku ale Publiczność nie chce tego słuchać.

Związek „Balladyny” z dramatem szekspirowskim


Dramat romantyczny chętnie sięgał do wcześniejszych doskonałych wzorców sztuki dramatopisarskiej odbiegających od klasycznego wzorca. Ulubionym twórcą był William Szekspir. Słowacki z upodobaniem czerpał inspirację i wzorce z jego dramatów.

Jedną z cech dramatu szekspirowskiego jest rezygnacja z kategorii mimesis / naśladowanie rzeczywistości / na rzecz tworzenia fantastycznego świata. Tak też postąpił Słowacki umieszczając akcję swojego dramatu „Balladyna” w czasach bajecznych i wprowadzając do niego osoby fantastyczne: Goplanę, Skierkę i Chochlika.

Kolejną cechą dramatu szekspirowskiego jest rezygnacja z zasady decorum poprzez wprowadzenie śmiesznych, rubasznych scen. U Słowackiego taką funkcję spełnia Grabiec, który dodaje komizmu każdej scenie, w której prezentuje swoją prostacką naturę. Niestety, nie chroni go to przed tragicznym końcem.
strona:   - 1 -  - 2 -  - 3 -  - 4 -  - 5 -  - 6 -  - 7 -  - 8 - 



  Dowiedz się więcej