Cierpienia młodego Wertera - powtórka z lektury

Autor: Karolina Marlęga Serwis chroniony prawem autorskim

Spis treści

Geneza „Cierpień młodego Wertera”

Powieść „Cierpienia młodego Wertera” ukazała się 1w 1774 roku i od początku cieszyła się wielką popularnością w całej Europie. Pomysł na napisanie utworu Goethe zaczerpnął z własnego życia. W 1770 roku podczas studiów prawniczych zetknął się osobiście w Srasburgu z Herderem, który zwrócił jego uwagę na twórczość Homera, Szekspira, Osjana, Biblię i pieśni ludowe.

Od maja 1772 roku Goethe odbywał praktykę w malowniczej miejscowości Wetzlar. Miejscowe środowisko nie odpowiadało mu, wolał więc kontemplować naturę. Ulubionym jego zajęciem była lektura Homera w cieniu lipy rosnącej nieopodal gospody. 9 czerwca 1772 roku romantyk był uczestnikiem balu w pobliżu Wetzlaru, na którym spotkał się z dziewiętnastoletnią Charlottą Buff i jej narzeczonym Janem Christianem Kestnerem, który pracował jako sekretarz w Hanowerze. Zauroczony panną odwiedził ją następnego dnia w leśniczówce jej ojca – urzędnika. Zakochał się w kobiecie, a z jej wybrankiem zaprzyjaźnił. Poznał także ojca dziewczyny – Henryka Adama Buffa oraz jej dziesięcioro rodzeństwa. Pisarz i Charlotta zbliżyli się do siebie, jednak kobieta pozostała wierna narzeczonemu. Goethe opuścił Wetzlar we wrześniu i wyjechał do Frankfurtu. Tam odwiedził go Kestnet świadomy jego złego stanu psychicznego.

Autor „Cierpień…” powrócił do Wetzlaru 6 listopada na wieść o śmierci przyjaciela – Carla Wilhelma Jerusalema. Przyczyną samobójczej śmierci były konflikty ze zwierzchnikiem oraz upokorzenie doznane przez młodego człowieka w domu hrabiego von Bassenheima. Był on także nieszczęśliwie zakochany w żonie kolegi. Kestner donosił Goethemu o przygotowaniu na śmierć Jerusalema i odnalezieniu jego zwłok. Podobnie jak w powieści samobójca pożyczył pistolety potrzebne podczas rzekomej podróży (pożyczył je od Kestnera), zmarł ubrany w niebieski frak, żółtą kamizelkę, zaś na stole leżała otwarta tragedia „Emilia Galotti”. W jego nocnym pogrzebie nie uczestniczył duchowny.

Inspirację do napisania „Cierpień…” stanowiły jeszcze dwa wydarzenia z życia Goethego. W 1773 roku dowiedział się o ślubie Charlotty i Jana Christiana, a także głęboko przeżył śmierć przyjaciółki Henrietty von Roussillon. Wydarzenia te wpłynęły na jego przygnębienie. W kolejnym roku dowiedział się o ślubie poznanej w Wetzlarze Maksymiliany von La Roche ze starszym kupcem. Próbował ją odwiedzić, jednak zostało mu to uniemożliwione.

W swej powieści Goethe splótł watek nieszczęśliwej miłości do Charlotty i Maksymiliany z samobójczą śmiercią Jesusalema. Utwór zaczął powstawać od 1 lutego 1774 roku i został ukończony w cztery tygodnie (pisarz wykorzystał wcześniejsze notatki i własne listy z okresu przebywania w Wetzlarze). Jego „Cierpienia…” stały się pierwszą niemiecką powieścią, która odniosła międzynarodowy sukces. Wymienione wątki autobiograficzne zaprezentował w formie listów głównego bohatera do przyjaciela.

„Cierpienia młodego Wertera” – krótkie streszczenie głównych wątków

W powieści „Cierpienia młodego Wertera” Goethego możemy wyróżnić jeden watek główny, którym są dzieje nieszczęśliwej miłości Wertera i Lotty oraz kilka wątków pobocznych.

Główny wątek rozpoczyna się od momentu poznania Lotty przez tytułowego Wertera w drodze na bal. Młodzieniec nie może oderwać wzroku od dziewczyny i zakochuje się w niej, choć od początku ma świadomość, że jest ona zaręczona. W kolejnych tygodniach spędza z ukochaną coraz więcej czasu korzystając z nieobecności jej narzeczonego. Wspólnie spacerują, rozmawiają o literaturze. Sytuacja zmienia się po powrocie Alberta, który początkowo zaprzyjaźnia się z Werterem i łaskawym okiem patrzy na spotkania swej wybranki z poetycznym młodzieńcem. Werter jednak zadłuża się do szaleństwa, czuje niepokój, a w końcu popada w apatię. Nie może przestać myśleć o Lotcie nawet w snach.

W końcu wyjeżdża by uciec od swych uczuć, jednak po paru miesiącach powraca. Żar miłości wypala go wewnętrznie, coraz częściej myśli o samobójstwie. Lotta uświadamia sobie jak bardzo zależy jej na Werterze, jednak jest już żoną Alberta. Zrozpaczony bohater nie potrafiąc zapanować nad swymi uczuciami całuje swą wybrankę, a wkrótce decyduje się na ostateczny krok – samobójstwo. Oprócz Wertera miłość działa destrukcyjnie na dwie inne postaci – parobek zakochany we wdowie dopuszcza się zbrodni na swoim rywalu, zaś Henryk popada w obłęd.

Motyw miłości Wertera i Lotty na stałe wszedł do kanonu literatury, a para kochanków stała się jedną z najbardziej rozpoznawalnych w kulturze obok takich kochanków, jak Abelard i Heloiza, Tristan i Izolda czy Romeo i Julia. Miłość jaka łączy bohaterów powieści Goethego ma olbrzymią moc. Opiera się na znanym od wieków schemacie trójkąta miłosnego. Miedzy jego uczestnikami pojawia się konflikt etyczny. Akcja utworu nie jest rozbudowana – autor skupia się na relacjach i emocjach łączących osoby miłosnego dramatu.

Oprócz motywu miłości Goethe porusza problem szczęścia, jakie daje uczucie. Okazuje się, że jest ono złudne i szybko zmienia się w rozpacz. Motyw obłąkania z miłości dotyczy zarówno głównego bohatera, jak i postaci epizodycznej – Henryka. Ten pisarz na służbie u ojca Lotty zakochuje się w dziewczynie. Zostaje zwolniony z pracy, popada w melancholię, a następnie obłęd. Po wyjściu ze szpitala psychicznego wziąć nie odzyskał równowagi. Miłość prowadzi też do zbrodni – zazdrosny o swą ukochaną i gospodynię parobek rzuca się na nią w miłosnym szale i traci posadę. W konsekwencji zabija swego rywala. Ważnym i szeroko komentowanym wątkiem jest kwestia dopuszczalności samobójstwa – argumenty za i przeciw przedstawione są w rozmowie Wertera z Albertem.
strona: - 1 - - 2 - - 3 - - 4 -

„Cierpienia młodego Wertera” - streszczenie
Księga pierwsza
Utwór rozpoczyna motto z wiersza Goethego wprowadzające w problematykę utworu.

W pierwszym liście (z 4 maja 1771 roku) Werter informuje, że w miejscu do którego wyjechał czuje się dobrze. Powodem wyjazdu były sprawy spadkowe jego matki, które omawia ze swą ciotką. Wspomina o wcześniejszym ... wiecej

„Cierpienia młodego Wertera” – plan wydarzeń
Księga pierwsza
1. Przyjazd Wertera do miasteczka.
2. Sprawy spadkowe omawiane z ciotką.
3. Odnalezienie ukojenia w samotności.
4. Przyroda odciągająca Wertera od działań artystycznych.
5. Obserwowanie dziewcząt przy studni.
6. Niechęć do czytania innych lektur niż dzieła Homera.
7. Z... wiecej

Kalendarz listów Wertera
• 4 maja 1771 – Werter informuje o swym przyjeździe do miasteczka i odnalezieniu ukojenia w samotności.
• 10 maja – natura przynosi Werterowi spokój, jednak nie może zrealizować się jako artysta.
• 12 maja – wspomnienie o okolicznej studni.
• 13 maja – niechęć do innych ... wiecej

„Cierpienia młodego Wertera” – opracowanie, problematyka
Znaczenie tytułu „Cierpienia młodego Wertera”
Tytuł utworu Johanna Wolfganga Goethego zapowiada jego problematykę i charakteryzuje postać głównego bohatera. „Cierpienia młodego Wertera” w pełni realizują założenia twórcze czasów „burzy i naporu”, których prekursorem był m. in. Goethe.

Tytułowy bo... wiecej

„Cierpienia młodego Wertera” – bohaterowie
Werter – główny bohater powieści Goethego, autor wszystkich listów, które składają się na treść utworu. To nadwrażliwy, kierujący się uczuciem młodzieniec, skłonny do życia w świecie fantazji i wyobraźni samotnik. Czuje się wyobcowany w społeczeństwie i niezrozumiały. Z powodu nieszczęśliwej miłości cierpi... wiecej

Werter – charakterystyka
Werter – charakterystyka
Główny bohater powieści epistolarnej Johana Wolfganga Goethego to młodzieniec wywodzący się z mieszczańskiej rodziny. Werter jest artystą o duszy poety i niespokojnym sercu. To właśnie owa wrażliwość sprawia, iż intensywniej odczuwa emocje, odbiera otaczającą go rzeczywistość. Spokój i samotno... wiecej

Lotta – charakterystyka
W powieści Goethego „Cierpienia młodego Wertera” postać Lotty widziana jest oczami tytułowego bohatera. Werter idealizuje swą wybrankę widzi ją w samych pozytywnych barwach. Lotta, niemal w chwili, gdy Werter spotkał ją po raz pierwszy, stała się jedyną drogą wiodącą do szczęścia, wartością najwyższą. Lotta jest... wiecej

Cierpienie i miłość jako głowne tematy „Cierpień młodego Wertera”
Romantyczna koncepcja miłości na podstawie „Cierpień młodego Wertera”
Johann Wolfgang Goethe twierdził, że „każdy pisarz w pewnej mierze opisuje siebie w swoich dziełach”. Dwa epizody z jego życia są podobne do losów głównych bohaterów powieści „Cierpienia młodego Wertera”. W 1772 roku poznał Charlottę Buf... wiecej

Motyw literackie w „Cierpieniach młodego Wertera”
Motyw samobójczej śmierci w „Cierpieniach młodego Wertera”
Samobójstwo, analizowane z punktu widzenia literatury, najczęściej związane było z nieszczęśliwą i niespełnioną miłością. Najlepszym przykładem tego jest powieść niemieckiego romantyka – Jana Wolfganga Goethego – „Cierpienia młodego Wertera”. Tytuł... wiecej

Zamiłowania literackie Wertera
Główny bohater „Cierpień młodego Wertera”, czyta książki podczas pobytu na łonie natury, w bardzo malowniczej miejscowości Wahlheim. Poszukuje tam spokoju i odpoczynku od pracy. Ten spokój zapewnia mu kontemplacja przyrody, malowanie, poznawanie mieszkańców okolicy, a oprócz tego – właśnie lektura. Wybór Wertera... wiecej

Bohater werteryczny – charakterystyka
Losy głównego bohatera powieści epistolarnej Johanna Wolfganga Goethego „Cierpienia młodego Wertera” ukształtowały nową postawę. Jest to postawa werteryczna oraz typ bohatera werterycznego. Werteryzm jest to ból duszy, ból istnienia wywołany nadwrażliwością i niemożnością spełnienia się i zaspokojenia oczekiwań. ... wiecej

Najważniejsze cytaty „Cierpień młodego Wertera”
„Jestem tak szczęśliwy, tak zatopiony w poczuciu spokojnego istnienia, że sztuka moja cierpi wskutek tego”. [list z 10 maja] – spokój po przyjeździe do miasteczka

„Mój Boże, czyż była choć jedna siła mojej duszy nie wyzyskana? Czyż nie mogłem przed nią rozwinąć całego przedziwnego uczucia, ... wiecej