Motyw cierpienia

Autor: Karolina Marlęga Serwis chroniony prawem autorskim

Spis treści

Motyw cierpienia - przykładowe tematy wypracowań

Temat cierpienia można potraktować wieloaspektowo. Przy jego uściśleniu należy zastanowić się nad jedną z możliwych form jego realizacji. Tematy mogą zostać sformułowane bardzo ogólnikowo:

• Motyw cierpienia w literaturze różnych epok. Przeanalizuj, odnosząc się do wybranych utworów literackich.
• Motyw cierpienia w romantyzmie. Przedstaw, odwołując się do wybranych przykładów literackich
• Człowiek wobec cierpienia. Omów zagadnienie, analizując losy bohaterów w wybranych dziełach literackich.

Powyższe propozycje pozwalają na dowolny dobór lektur pod kątem określonego problemu prezentacji. Mogą być wykorzystane przez uczniów, którzy nie do końca pewnie czują się na lekcjach języka polskiego, ponieważ pozwalają na wybór podstawowych, najbardziej znanych lektur. Należy pamiętać, że odwołanie się do zbyt wielu źródeł, bez ich pogłębionej analizy, może uczynić pracę płytką. Lepiej, określając problem, skupić się na jakimś aspekcie tematu. Innym sposobem ujęcia motywu cierpienia jest ukazanie jego oblicza w literaturze oraz innych tekstach kultury. Poniższe tematy należą do drugiej grupy, zakładającej związek literatury z innymi dziedzinami sztuki:

• „Bo życie kruche jest...”. Motyw cierpienia i śmierci na podstawie wybranych utworów literackich i dzieł sztuki.
• Motyw cierpienia w literaturze i sztuce. Omów zagadnienie na dowolnie wybranych lekturach.
• Literatura i malarstwo wobec ludzkiego cierpienia. Przedstaw na wybranych przykładach.

W tak sformułowanych tematach trzeba oprócz przykładów książkowych odnaleźć i zaprezentować motywy taneczne występujące w sztukach plastycznych (malarstwo, rzeźba, plakat, itp.), filmie czy muzyce.

Kolejnym popularnym nawiązaniem do omawianego tematu jest możliwość ukazania cierpienia przez pryzmat motywu Hioba w tekstach kultury. Temat można sformułować następująco:

• Od Hioba do bohaterów literatury współczesnej. Poszukiwanie sensu życia w cierpieniu przez bohaterów literackich różnych epok.
• Hiob naszych czasów. Przedstaw motyw cierpienia w literaturze powojennej.
• Hiob naszych czasów. Omów problem cierpienia ukazanego w wybranych przez siebie tekstach literackich XX wieku.

Pośród tematów dla ambitniejszych maturzystów spotkać można:

• Jaki wpływ mają negatywne przeżycia na losy człowieka? Odpowiedz na pytanie na podstawie wybranych utworów literackich.
• Czy cierpienie ma sens? Omów zagadnienie odwołując się do wybranych przykładów.

We wszystkich wymienionych tematach prezentacji uwagę zwrócić należy na to, co sugeruje jego sformułowanie. Może pojawić się wymóg sięgnięcia do różnych lub wybranych epok.

Określenie problemu – teza

Po wyborze tematu i przejrzeniu dostępnej literatury podmiotowej i przedmiotowej najważniejsze będzie określenie problemu. Odpowiednia forma znacząco wpłynie na realizację wybranego tematu. Trzeba pamiętać, by teza znalazła swoje odzwierciedlenie w zakończeniu.

Najpopularniejsze, ale przez to mało konkretne są ogólnikowe ujęcia problemu. Pozwalają one na szerokie wykorzystanie literatury, jednak poprzez brak określonych celów mogą sprawić, że praca będzie sztampowa i „przegadana”:

• Motyw cierpienia realizowany jest w literaturze w sposób różnorodny.
• Literatura każdej epoki kreuje różnorakie portrety osób cierpiących.
• Literatura odzwierciedleniem i dowodem obecności cierpienia w życiu człowieka.
• Cierpienie pojawiło się wraz z grzechem pierworodnym i zostaje wpisane w ludzką egzystencję.
• Cierpienie jako jedno z dominujących przeżyć życiowych.
• Cierpienie jako nieodłączny element ludzkiej egzystencji.
• Każdy człowiek wielokrotnie w swoim życiu doznał cierpienia i poczuł jego gorzki smak.
• Bohaterowie literaccy często staja w obliczu śmierci i cierpienia. Zjawiska te są wielowymiarowe i często nieuniknione.

Teza może wykorzystywać cenne cytaty wybitnych myślicieli:

• Całe to cierpienie jest na świecie po to, by wyzwolić w nas miłość, ów hojny i bezinteresowny dar z własnego „ja” na rzecz tych, których dotyka cierpienie - Jan Paweł II.
• Prawie cała literatura, prawie cała poezja, prawie cała sztuka wyrosły z ludzkiego bólu - Leszek Kołakowski.

Przy wykorzystaniu motywu cierpienia można odwołać się do jego sensu:

• Cierpienie jako nauka dla człowieka.
• Cierpienie jest nieodłącznym towarzyszem człowieka. Bohaterowie literaccy starają odnaleźć sens w jego przeżywaniu.
• Próby odnalezienia sensu w cierpieniu.

Inne tezy nawiązują do wpływu cierpienia na człowieka i zmian, jakie może dokonać w ludzkiej świadomości:

• Nie sposób uciec od cierpienia. Doświadcza ono wielu ludzi, zmieniając ich życie.
• Cierpienie jest dosyć częstym tematem utworów literackich. Jego wpływ na dalsze losy bohatera jest różnorodny.
• Cierpienie występuje w literaturze niezwykle często jako wydarzenie istotne, zostawiające głęboki ślad.
• Doświadczenie cierpienia nie zawsze wiąże się z negatywnymi skutkami dla człowieka. Często buduje jego charakter, zmienia, popycha do działania.

Przy precyzowaniu tezy można także zawęzić okres literacki, którego dotyczyć będzie praca. Inny obraz cierpienia występuje w średniowieczu, gdzie mamy do czynienia głównie z bólem i niedostatkiem jako boską karą za grzechy, w późniejszej literaturze starano się doszukać w cierpieniu sensu. Po II wojnie światowej znaczenie tego uczucia zmieniło się diametralnie.
strona: - 1 - - 2 - - 3 - - 4 - - 5 - - 6 - - 7 - - 8 - - 9 - - 10 - - 11 - - 12 -