Jesteś w: Nie-Boska komedia

Nie-Boska komedia

Autor: Karolina Marlęga     Serwis chroniony prawem autorskim


„Nie-Boska komedia” - budowa dramatu


Dramat Zygmunta Krasińskiego „Nie-Boska komedia” składa się z czterech części. Poprzedza je podwójne motto. Ponieważ jest to dramat romantyczny, jego budowa jest luźna. Autor nie przestrzega klasycznej jedności miejsca, czasu i akcji – wręcz przeciwnie. Akcja sztuki rozciągnięta jest w czasie, rozgrywa się w wielu miejscach i dotyczy różnych spraw. W jedną całość łączy sztukę postać głównego bohatera, hrabiego Henryka i jego romantyczna wizja rzeczywistości.

Na poszczególne części dramatu składają się różne epizody. Rozgrywają się one w różnych miejscach. Dwie pierwsze części dotyczą życia rodzinnego hrabiego Henryka. Pozostałe dwie są obrazem rewolucji i starcia się wrogich sobie obozów / hrabia Henryk stoi na czele arystokratów /. Każda z części poprzedzona jest wstępem wprowadzającym w akcję. Pisany on jest zrytmizowaną prozą.

W „Nie-Boskiej komedii” świat realny miesza się ze światem fantastycznym. Pojawiają się w nim zjawy niewiadomego pochodzenia – Dziewica, Orzeł symbolizujący walkę i sławę, Mefisto, opiekuńczy Anioł Stróż, Złe duchy, niezwykłe pejzaże, najróżniejsze głosy dobiegające z różnych stron.

W trzeciej i czwartej części autor wprowadza sceny masowe. W obrazie obozu rewolucjonistów mamy pokazany cały przekrój społeczny tego obozu. Wydaje się, że są tam wszyscy oprócz zwolenników absolutystycznej monarchii.

Świat przedstawiony autor kreuje przy użyciu elementów grozy i ekspresyjnej poetyki. Jest to tzw. frenetyzm romantyczny.

W całej koncepcji dramatu przejawia się romantyczny prowidencjalizm czyli przekonanie, że rzeczywistość historyczna została wcześniej dokładnie przygotowana przez Boga. Człowiek wpływać może na historię w stopniu, który nie przekraczałby ram boskiego planu. Nic nie dzieje się przypadkowo i ręka opatrzności w odpowiednim momencie zmienia bieg zdarzeń. Świadczy o tym końcowa scena dramatu i słowa umierającego wodza rewolucji: „Galilae, vicisti!” / „Galilejczyku, zwyciężyłeś!” /.

„Nie-Boska komedia” - postacie dramatu


Hrabia Henryk – główny bohater dramatu, arystokrata i poeta, wódz obozu arystokratów.

Maria – żona hrabiego Henryka, matka Orcia, nieszczęśliwa w małżeństwie, dostaje obłędu i umiera.

Anioł Stróż – opiekuńczy duch hrabiego Henryka.
Złe Duchy – kuszą hrabiego Henryka.
Ksiądz – udziela ślubu hrabiemu Henrykowi i Marii.
Dziewica – zjawa pięknej kobiety, która jest martwa.
Ojciec Beniamin – duchowny, który chrzci Orcia.
Goście – osoby uczestniczące w ceremonii chrztu.
Ojciec i Matka Chrzestna - są przy ceremonii chrztu. Ojciec chrzestny pojawia się również w innych okolicznościach.

Sługa – służący w domu hrabiego Henryka
Żona Doktora – osoba zajmująca się chorymi w domu obłąkanych
Doktor – lekarz w domu obłąkanych
Orcio – syn hrabiego Henryka i Marii. Szczególne dziecko, żyjące w świecie wizji. Traci wzrok a następnie ginie w czasie rewolucyjnych walk od zabłąkanej kuli.

Filozof – partner hrabiego Henryka w dyskusji
Mefisto – diabeł brzuchomówca, który ukazuje się hrabiemu Henrykowi w wąwozie
Orzeł – zjawa symbolizująca waleczność i sławę
Lekarz – przychodzi zbadać Orcia
Służąca – obserwuje dziwne zachowania Orcia w nocy.
Krewni – przychodzą, by przyjrzeć się dziwnym zachowaniom Orcia.
Mamka – opiekuje się Orciem.
Grupa Przechrztów – Żydzi w obozie rewolucjonistów, którzy przyjęli chrzest z powodów koniunkturalnych. Mają własne plany na przyszłość.

Leonard – zagorzały rewolucjonista, fanatyk, współpracownik Pankracego.
Pankracy – wódz i ideolog rewolucji, negocjator.
Przechrzta – prowadzi hrabiego Henryka przez obóz rewolucjonistów.
Dziewczyna – zbuntowana wieśniaczka w obozie rewolucjonistów.
Lokaje – rewolucjoniści.
Kamerdyner – rewolucjonista.
Rzeźnicy – rewolucjoniści.
Kobieta – rewolucjonistka.
Bianchetti – rewolucjonista, generał, który uważa się za geniusza, ponieważ ma plany strategiczne.

Rzemieślnik – rewolucjonista.
Chłopi – rewolucjoniści.
Niewiast – rewolucjonistki.
Mężowie – rewolucjoniści.
Zabójcy – rewolucjoniści.
Kapłani – w obozie rewolucjonistów.
Herman – rewolucjonista, prosi o święcenia zbójeckie.
Filozofowie – w obozie rewolucjonistów.
Dziewczyny – rewolucjonistki.
Dzieci – w obozie rewolucjonistów.

Artyści – rewolucjoniści.
Sługa zbrojny – sługa na zamku hrabiego Henryka.
Kapłani i Arcybiskup – obóz arystokratów.
Hrabiowie i inni arystokraci – grupa, której ma przewodzić hrabia Henryk.
Jakub – sługa hrabiego Henryka
Żołnierze – siła zbrojna obozu arystokracji.
Naczelnik Oddziału – żołnierz rewolucji.

Stylistyka i artyzm „Nie-Boskiej komedii”


Nowatorskim posunięciem w przypadku „Nie-Boskiej komedii” było napisanie dramatu prozą. Poruszając się w sferze tematyki patetycznej, bo traktującej o upadku cywilizacji czy nawet świata Krasiński nie zastosował wiersza. Inni wybitni twórcy polskiego romantyzmu wiersz uznawali za najbardziej odpowiednią formę dla utworów dotyczących istotnych spraw. W „Nie-Boskiej komedii” wiersz pojawia się tylko fragmentarycznie – mówi nim pogrążona w szaleństwie Maria i ślepnący Orcio.

Styl Krasińskiego cechuje lapidarność i precyzyjność. Poszukując prawdy o prawach rządzących historią, uważał, że w taki sposób najlepiej przekaże swoją myśl odbiorcy. Niemnie jednak każdą część dramatu poprzedził wstępem napisanym piękną prozą poetycką. Całość utworu łączy w sobie elementy grozy, makabry / sceny rewolucji / i pewną dawkę satyry.
strona:   - 1 -  - 2 -  - 3 -  - 4 - 



„Nie-Boska komedia” - streszczenie

Autor dramatu umieścił na wstępie motto:
„Do błędów, nagromadzonych przez przodków,
dodali to, czego nie znali ich przodkowie -
wahanie się i bojaźń, i stało się zatem,
że zniknęli z powierzchni ziemi i wielkie milczenie jest po nich.”
Bezimienny
Motto odnosi się do klasy ar... wiecej



Charakterystyka dwóch obozów w „Nie-Boskiej komedii”

W dramacie Zygmunta Krasińskiego „Nie-Boska komedia” mamy przedstawione dwa walczące ze sobą obozy. Są to: obóz arystokratów i obóz rewolucjonistów. Na czele obozu arystokratów staje hrabia Henryk. Przywódcą rewolucjonistów jest Pankracy.

W obozie arystokratów nie ma jednomyślności. Już wybór hrabiego H... wiecej



Nie-Boska komedia - bohaterowie

Hrabia Henryk – charakterystyka
Hrabia Henryk jest głównym bohaterem dramatu Zygmunta Krasińskiego „Nie-Boska komedia”. Należy on do arystokracji. Oprócz tego jest poetą głęboko przekonanym o swojej niezwykłej indywidualności i zapatrzonym w siebie. Ta cecha decyduje o sposobie jego funkcjonowania.

Poznajemy g... wiecej



Rewolucja i walka klas w „Nie-Boskiej komedii”

Zygmunt Krasiński w swoim dramacie „Nie-Boska komedia” ukazał rewolucję i walkę klas. Jej obraz wzorował na wydarzeniach Wielkiej Rewolucji Francuskiej / 1789 – 1799 /. Jego główny bohater, hrabia Henryk jest arystokratą. Hrabia Henryk w imię starych wartości i dla złudnej sławy staje do walki z rewolucjonistami. J... wiecej



Rola poety i poezji w „Nie-Boskiej komedii”

Główny bohater dramatu Zygmunta Krasińskiego „Nie-Boska komedia”, hrabia Henryk oprócz tego, że jest arystokratą jest również poetą. Postrzega on siebie i poezję na sposób romantyczny. Uważa, że talent poetycki jest darem Boga. Ktoś, kto został obdarzony takim darem pozostaje w szczególnych relacjach z Bogiem. Dzięk... wiecej



Interpretacja zakończenia „Ni-Boskiej komedii”

Główny bohater dramatu Zygmunta Krasińskiego „Nie-Boska komedia” przy końcu sztuki ponosi klęskę i ginie śmiercią samobójczą. Rzecz rozgrywa się na murach św. Trójcy. Zwyciężają rewolucjoniści. Odbywa się sąd nad arystokracją. Wszystkich czeka gilotyna. Zmęczony walką wódz rewolucjonistów, Pankracy razem z Le... wiecej



„Nie-Boska komedia” jako dramat rodzinny

Dramat Zygmunta Krasińskiego „Nie-Boska komedia” zaczyna się w dniu zaślubin hrabiego Henryka z Marią. Błogosławi temu małżeństwu Anioł Stróż: „Pokój ludziom dobrej woli – błogosławiony pośród stworzeń kto ma serce – on jeszcze zbawion być może. - Żono dobra i skromna, zjaw się dla niego ̵... wiecej



„Nie-Boska komedia” - tło historyczne

„Nie-Boska komedia” Zygmunta Krasińskiego wydana została w 1835 roku. Było to kilka lat po powstaniu listopadowym. Z całą pewnością dramat powstał w kontekście tego wydarzenia. Zygmunt Krasiński nie brał udziału w powstaniu. Pozostawał pod silnym wpływem swojego ojca, który był wiernym poddanym cara i traktował zryw... wiecej



Realizm i fantastyka w „Nie-Boskiej komedii”

W dramacie romantycznym, a więc również w „Nie-Boskiej komedii” Zygmunta Krasińskiego świat realny miesza się ze światem fantastycznym. Fantazje zaczynają sterować życiem człowieka, tak jak ma to miejsce w przypadku hrabiego Henryka i jego syna Orcia.

Już na wstępie dramatu pojawia się personifikacja poezj... wiecej



„Nie-Boska komedia” jako dramat społeczny. Polemika Pankracego z hrabią Henrykiem.

W „Nie-Boskiej komedii” Krasiński pokazuje starcie się dwóch ideologii. Przedstawia to w postaci
polemiki przywódcy rewolucji Pankracego z hrabią Henrykiem, który stoi na czele obozu arystokratów. Obaj bohaterowie prowadzą tę dyskusję nie tylko we własnym imieniu – reprezentują sobą grupy społeczne, na któ... wiecej



Motywy literackie w „Nie-Boskiej komedii”

Motyw szaleństwa w „Nie-Boskiej komedii”
W dramacie Zygmunta Krasińskiego „Nie-Boska komedia” pojawia się motyw szaleństwa jako reakcja bohaterów na sytuacje, które przerastają ich. Z całą pewnością szalona jest Maria – żona hrabiego Henryka. Niespełnienie się w życiu rodzinnym powoduje, że Maria wpada w obłęd.... wiecej



„Nie-Boska komedia” - najważniejsze cytaty

„Gwiazdy wkoło twojej głowy – pod twoimi nogi fale morza – na falach morzach tęcza przed tobą pędzi i rozdziela mgły – co ujrzysz jest twoim – brzegi, miasta i ludzie tobie się przynależą – niebo jest twoim. - Chwale twojej niby nic nie zrówna.” / Część I, wstęp, personifikacja poezji /.wiecej



„Nie-Boska komedia” - plan zdarzeń

Tekst dramatu poprzedza dedykacja „Dla Marii” i podwójne motto.

Część I

1. Wstęp, w którym ukazana jest personifikacja poezji.
2. Anioł Stróż czuwa nad hrabią Henrykiem.
3. Chór Złych Duchów postanawia omamić hrabiego Henryka.
4. Hrabia Henryk i Maria biorą ślub w wi... wiecej



Symbolika „Nie-Boskiej komedii” Zygmunta Krasińskiego

„Nie-Boska komedia” pod względem symboliki przypomina średniowieczny moralitet. Nic w tym dziwnego, skoro autor wcześniej pisywał powieści gotyckie a w poglądach na dzieje ludzkości odwołał się do historiozofii św. Augustyna. Są tu więc symbole chrześcijaństwa – zarówno drobne, jak i te większego kalibru. Nad ... wiecej



Dramatyzm bohaterów „Nie-Boskiej komedii”

Bohaterowie „Nie-Boskiej komedii” to postacie tragiczne. Uwikłani są w bieg zdarzeń i zdeterminowani swoim sposobem myślenia. Jest to związane z ich pochodzeniem społecznym, wpojonymi im zasadami, sposobem odczuwania oraz z ich ambicjami.

Maria poślubiając hrabiego Henryka nie przewiduje, że życie z człowieki... wiecej



Inscenizacje „Nie-Boskiej komedii” w teatrze polskim

Pierwsze wystawienie „Nie-Boskiej Komedii” w teatrze polskim miało miejsce w Krakowie pod koniec 1902 roku. Sztukę wystawił Teatr Miejski. Wśród licznej obsady znalazły się tak znakomite nazwiska jak: Michał Tarasiewicz w roli Męża, Stanisława Wysocka w roli Żony, Aleksander Zelwerowicz jako Ojciec Chrzestny. Orcia zagra... wiecej