Jesteś w:
Potop
Powieść historyczną „Potop” oprał Henryk Sienkiewicz na różnorodnych źródłach historycznych. Starał się pozostawać im wierny i odtworzyć wydarzenia z połowy XVII wieku, dlatego obok licznych postaci fikcyjnych pojawiają się w utworze postaci historyczne. Do najważniejszych należą:
Jan Kazimierz – król Polski z dynastii Wazów, syn Zygmunta III Wazy, w 1648 został wybrany na króla Polski. Rządy swe rozpoczął od tłumienia rozruchów na Ukrainie wywołanych przez Chmielnickiego, które doprowadziły wojny z Moskwą. W 1655 roku Jan Kazimierz zmuszony był odpierać najazd szwedzki. W 1668 roku Jan Kazimierz zrzekł się tronu i wyjechał do Francji.
Ludwika Maria Gonzaga – żona Jana Kazimierza, królowa Polski.
Karol X Gustaw – król Szwecji w latach 1654-1660, książę Zweibrucken-Kleeburg w latach 1652-1660. Część polskiej arystokracji zaproponowała mu polską koronę. Roszczenia te zapoczątkowały II wojnę północną, zwaną na ziemiach polskich potopem szwedzkim. Część szlachty polskiej i litewskiej w wyniku układów w Ujściu i Kiejdanach uznała go królem polskim i suwerenem Litwy.
Augustyn Kordecki – przeor paulinów na Jasnej Górze, dowódca obrony klasztoru podczas najazdu szwedzkiego, prezbiter, prowincjał. Dowodził obroną twierdzy jasnogórskiej przez cały okres oblężenia: od 18 listopada do 27 grudnia 1655.
Stefan Czaniecki – hetman polny koronny, w czasie potopu szwedzkiego pozostał wierny królowi Janowi Kazimierzowi, biorąc udział w wielu potyczkach i bitwach ze Szwedami i Jerzym Rakoczym. Wysławił się stosowaniem techniki wojny szarpanej.
Jerzy Lubomirski – książę, marszałek wielki i hetman polny koronny, studiował na Akademii Krakowskiej i uniwersytetach zachodnich, wysławił się otoczeniem wraz z Stanisławem Czarnieckim wojsk szwedzkich w widłach Wisły i Sanu, a także w bitwie pod Warką. Spustoszył Siedmiogród zmuszając Jerzego Rakoczego do opuszczenia Polski.
Jan Sobiepan Zamoyski - herbu Jelita (ur. w 9 kwietnia 1627 w Zamościu – zm. 7 kwietnia 1665 tamże), III Ordynat zamojski, wojewoda sandomierski od 1659, wojewoda kijowski od 1658, podczaszy wielki koronny od 1655, krajczy wielki koronny od 1653, generał ziem podolskich od 1637, starosta kałuski i rostocki. 1655 r., z nadejściem potopu szwedzkiego, w przeciwieństwie do większości szlachty, zachował wierność królowi Janowi Kazimierzowi.
Hieronim Radziejowski – podkanclerzy koronny, od 1652 roku w Szwecji, gdzie spiskował przeciwko królowi polskiemu, pomagał w przygotowaniu najazdu szwedzkiego na Polskę w 1655 roku, podczas którego towarzyszył Szwedom. Otrzymał za to liczne nadania ziemskie i tytuły. W obliczu klęski Szwedów w 1656 roku pragnął ich opuścić – aresztowany i uwieziony.
Weyhard Wrzeszczowicz – Czech na służbie Szwedów, odpowiadał za zaopatrzenie wojsk szwedzkich, główny pomysłodawca oblężenia Jasnej Góry, którą próbował zdobyć już po odstąpieniu głównych sił nieprzyjacielskich.
Krzysztof Opaliński - poeta, od 1637 wojewoda poznański, marszałek Trybunału Głównego Koronnego w 1641 roku, jeden z przywódców opozycji magnackiej przeciw Władysławowi IV i Janowi Kazimierzowi. Podczas potopu szwedzkiego poddał Wielkopolskę Szwedom w 1655 roku.
Janusz Radziwiłł – książę, wojewoda wileński, hetman wielki litewski, traktował się niemal jak suwerenny władca w Wielkim Księstwie Litewskim. Po wkroczeniu wojsk szwedzkich do Polski w 1655 roku poddał się królowi szwedzkiemu, licząc na utworzenie księstwa na Litwie, którym mógłby rządzić.
Bogusław Radziwiłł - herbu Trąby, książę, wielokrotny poseł na Sejm Rzeczypospolitej, starosta barski, koniuszy wielki litewski od 1646, chorąży wielki litewski od 1638, feldmarszałek szwedzki, generalny namiestnik Prus Książęcych w latach 1657-1669. Z jednej strony określany jest jako zdrajca Rzeczypospolitej i magnat dbający wyłącznie o swoje prywatne interesy i majątki, z drugiej strony uważany za patriotę chcącego ocalić Wielkie Księstwo Litewskie przed władzą carów.
strona: - 1 - - 2 - - 3 -
Tło historyczne w „Potopie”
Autor: Karolina Marlęga Serwis chroniony prawem autorskimBohaterowie historyczni w „Potopie”
Powieść historyczną „Potop” oprał Henryk Sienkiewicz na różnorodnych źródłach historycznych. Starał się pozostawać im wierny i odtworzyć wydarzenia z połowy XVII wieku, dlatego obok licznych postaci fikcyjnych pojawiają się w utworze postaci historyczne. Do najważniejszych należą:
Jan Kazimierz – król Polski z dynastii Wazów, syn Zygmunta III Wazy, w 1648 został wybrany na króla Polski. Rządy swe rozpoczął od tłumienia rozruchów na Ukrainie wywołanych przez Chmielnickiego, które doprowadziły wojny z Moskwą. W 1655 roku Jan Kazimierz zmuszony był odpierać najazd szwedzki. W 1668 roku Jan Kazimierz zrzekł się tronu i wyjechał do Francji.
Ludwika Maria Gonzaga – żona Jana Kazimierza, królowa Polski.
Karol X Gustaw – król Szwecji w latach 1654-1660, książę Zweibrucken-Kleeburg w latach 1652-1660. Część polskiej arystokracji zaproponowała mu polską koronę. Roszczenia te zapoczątkowały II wojnę północną, zwaną na ziemiach polskich potopem szwedzkim. Część szlachty polskiej i litewskiej w wyniku układów w Ujściu i Kiejdanach uznała go królem polskim i suwerenem Litwy.
Augustyn Kordecki – przeor paulinów na Jasnej Górze, dowódca obrony klasztoru podczas najazdu szwedzkiego, prezbiter, prowincjał. Dowodził obroną twierdzy jasnogórskiej przez cały okres oblężenia: od 18 listopada do 27 grudnia 1655.
Stefan Czaniecki – hetman polny koronny, w czasie potopu szwedzkiego pozostał wierny królowi Janowi Kazimierzowi, biorąc udział w wielu potyczkach i bitwach ze Szwedami i Jerzym Rakoczym. Wysławił się stosowaniem techniki wojny szarpanej.
Jerzy Lubomirski – książę, marszałek wielki i hetman polny koronny, studiował na Akademii Krakowskiej i uniwersytetach zachodnich, wysławił się otoczeniem wraz z Stanisławem Czarnieckim wojsk szwedzkich w widłach Wisły i Sanu, a także w bitwie pod Warką. Spustoszył Siedmiogród zmuszając Jerzego Rakoczego do opuszczenia Polski.
Jan Sobiepan Zamoyski - herbu Jelita (ur. w 9 kwietnia 1627 w Zamościu – zm. 7 kwietnia 1665 tamże), III Ordynat zamojski, wojewoda sandomierski od 1659, wojewoda kijowski od 1658, podczaszy wielki koronny od 1655, krajczy wielki koronny od 1653, generał ziem podolskich od 1637, starosta kałuski i rostocki. 1655 r., z nadejściem potopu szwedzkiego, w przeciwieństwie do większości szlachty, zachował wierność królowi Janowi Kazimierzowi.
Hieronim Radziejowski – podkanclerzy koronny, od 1652 roku w Szwecji, gdzie spiskował przeciwko królowi polskiemu, pomagał w przygotowaniu najazdu szwedzkiego na Polskę w 1655 roku, podczas którego towarzyszył Szwedom. Otrzymał za to liczne nadania ziemskie i tytuły. W obliczu klęski Szwedów w 1656 roku pragnął ich opuścić – aresztowany i uwieziony.
Weyhard Wrzeszczowicz – Czech na służbie Szwedów, odpowiadał za zaopatrzenie wojsk szwedzkich, główny pomysłodawca oblężenia Jasnej Góry, którą próbował zdobyć już po odstąpieniu głównych sił nieprzyjacielskich.
Krzysztof Opaliński - poeta, od 1637 wojewoda poznański, marszałek Trybunału Głównego Koronnego w 1641 roku, jeden z przywódców opozycji magnackiej przeciw Władysławowi IV i Janowi Kazimierzowi. Podczas potopu szwedzkiego poddał Wielkopolskę Szwedom w 1655 roku.
Janusz Radziwiłł – książę, wojewoda wileński, hetman wielki litewski, traktował się niemal jak suwerenny władca w Wielkim Księstwie Litewskim. Po wkroczeniu wojsk szwedzkich do Polski w 1655 roku poddał się królowi szwedzkiemu, licząc na utworzenie księstwa na Litwie, którym mógłby rządzić.
Bogusław Radziwiłł - herbu Trąby, książę, wielokrotny poseł na Sejm Rzeczypospolitej, starosta barski, koniuszy wielki litewski od 1646, chorąży wielki litewski od 1638, feldmarszałek szwedzki, generalny namiestnik Prus Książęcych w latach 1657-1669. Z jednej strony określany jest jako zdrajca Rzeczypospolitej i magnat dbający wyłącznie o swoje prywatne interesy i majątki, z drugiej strony uważany za patriotę chcącego ocalić Wielkie Księstwo Litewskie przed władzą carów.
strona: - 1 - - 2 - - 3 -