Jesteś w:
Cyprian Kamil Norwid
Podmiot podkreśla, że muzyka kompozytora była prosta, choć oczywiście nie znaczy to, że była banalna. Chodzi o prostotę i doskonałość w tej prostocie, dorównującą czasom Peryklesa. Czasy Peryklesa to tzw. złoty wiek literatury i sztuki greckiej. Perykles otaczał się naukowcami i literatami, opiekował się nimi, a Ateny osiągnęły niespodziewanie wysoki poziom kultury. Czasy tego ateńskiego męża stanu do teraz uchodzą za klasyczny okres rozwoju Grecji.
Kolejnym nawiązaniem do starożytnej Grecji jest wspomnienie o Cnocie. Według Platona, najważniejszymi cnotami były mądrość, męstwo, umiarkowanie i sprawiedliwość. W tekście wchodzi „starożytna (...) Cnota / w dom modrzewiowy wiejski”, który jest symbolicznym obrazem polskiej ludowości, wręcz jej istotą, ostoją. Jest to wyraźny pierwiastek narodowy w tym tekście, który harmonijnie łączy się z mitologią grecką i wyraźnym pod koniec IV strofy chrześcijaństwem:
Jest to literacka aluzja do biblijnej przemiany na górze Tabor. Właśnie tam Chrystus – Emanuel objawił uczniom swoją boskość. Hostia jest również słowem o pochodzeniu biblijnym. Pojęcia pochodzące z mitologii i religii współgrają z pierwiastkami patriotycznymi i ludowymi.
Kolejna strofa udowadnia, że muzyka Fryderyka Szopena – mimo swej genialności – nie została stworzona w oderwaniu od historii i tradycji:
Elementy polskości w muzyce są dla podmiotu wyraźne i oczywiste. Piast – kołodziej, legendarny protoplasta dynastii rządzącej Polską średniowieczną, symbolizuje tu początek historii kraju. Cnoty Polaków, trwałe od czasów średniowiecza, podmiot definiuje w kolejnych wersach:
Podkreśla niezmienność owych cnót, a złota pszczoła jest jasnym wykładnikiem polskiej wartości, pracowitości godności i szlachetności.
W IV strofie podmiot mówi, że nie widzi już kompozytora, ale jego muzyka jest przy nim obecna. Powracają upersonifikowane klawisze, które „kłócą się o nie dośpiewaną chęć”. Budowa tej strofy i zastosowane w niej słownictwo przypomina strofę drugą. Pozostaje nawet to samo pytanie, dlaczego muzyk „odpycha” swoje klawisze, skoro stanowią jedność.
Przemyślenia o muzyce kompozytora prowadzą podmiot liryczny do zastanowienia się nad tym, czym jest prawdziwa sztuka. Powraca tu temat ze strofy trzeciej, temat miłości jako elementu niezbędnego w budowaniu piękna. Dzieło sztuki nazwane jest „kształtem miłości” i „Miłości – profilem”. Prawdziwa sztuka określona jest mianem „Dopełnienia”, a za przykład podaje postacie, które tworzyły dzieła idealne w swoim gatunku, w swoim dziale sztuki. Podmiot przywołuje najpierw Fidiasza, największego rzeźbiarza greckiego, następnie króla Dawida, psalmistę, oraz Ajschylosa, twórcę klasycznej tragedii. Między tymi znakomitościami podmiot sytuuje Szopena, jako twórcę idealnej muzyki. Łaciński zwrot „consummatum est” znaczy „dokonało się”, ma on rodowód biblijny.
Niestety, wielcy twórcy i ich równie wielkie dzieła skazane są na niezrozumienie przez im współczesnych, którzy częściej sięgają po sztukę łatwiejszą w odbiorze:
Niedoskonały świat zawsze musi stawać w opozycji do genialnej i idealnej sztuki, niezależnie od tego, czy są to rzeźby, psalmy czy muzyka. Piętnem, według podmiotu, jest zgoda na niepełną, prostą sztukę.
Fortepian Chopina analiza i interpretacja
Autor: Karolina Marlęga Serwis chroniony prawem autorskimA w tym, coś grał: taka była prostota
Doskonałości Peryklejskiej,
Jakby starożytna która Cnota,
W dom modrzewiowy wiejski
Wchodząc (...)
Podmiot podkreśla, że muzyka kompozytora była prosta, choć oczywiście nie znaczy to, że była banalna. Chodzi o prostotę i doskonałość w tej prostocie, dorównującą czasom Peryklesa. Czasy Peryklesa to tzw. złoty wiek literatury i sztuki greckiej. Perykles otaczał się naukowcami i literatami, opiekował się nimi, a Ateny osiągnęły niespodziewanie wysoki poziom kultury. Czasy tego ateńskiego męża stanu do teraz uchodzą za klasyczny okres rozwoju Grecji.
Kolejnym nawiązaniem do starożytnej Grecji jest wspomnienie o Cnocie. Według Platona, najważniejszymi cnotami były mądrość, męstwo, umiarkowanie i sprawiedliwość. W tekście wchodzi „starożytna (...) Cnota / w dom modrzewiowy wiejski”, który jest symbolicznym obrazem polskiej ludowości, wręcz jej istotą, ostoją. Jest to wyraźny pierwiastek narodowy w tym tekście, który harmonijnie łączy się z mitologią grecką i wyraźnym pod koniec IV strofy chrześcijaństwem:
"Odrodziłam się w niebie
I stały mi się arfą -- wrota,
Wstęgą -- ścieżka...
Hostię -- przez blade widzę zboże...
Emanuel już mieszka
Na Taborze!"
Jest to literacka aluzja do biblijnej przemiany na górze Tabor. Właśnie tam Chrystus – Emanuel objawił uczniom swoją boskość. Hostia jest również słowem o pochodzeniu biblijnym. Pojęcia pochodzące z mitologii i religii współgrają z pierwiastkami patriotycznymi i ludowymi.
Kolejna strofa udowadnia, że muzyka Fryderyka Szopena – mimo swej genialności – nie została stworzona w oderwaniu od historii i tradycji:
I była w tym Polska, od zenitu
Wszechdoskonałości dziejów
Wzięta, tęczą zachwytu -- --
Polska -- przemienionych kołodziejów!
Elementy polskości w muzyce są dla podmiotu wyraźne i oczywiste. Piast – kołodziej, legendarny protoplasta dynastii rządzącej Polską średniowieczną, symbolizuje tu początek historii kraju. Cnoty Polaków, trwałe od czasów średniowiecza, podmiot definiuje w kolejnych wersach:
Taż sama, zgoła,
Złoto-pszczoła!...
(Poznał-ci-że bym ją -- na krańcach bytu!...)
Podkreśla niezmienność owych cnót, a złota pszczoła jest jasnym wykładnikiem polskiej wartości, pracowitości godności i szlachetności.
W IV strofie podmiot mówi, że nie widzi już kompozytora, ale jego muzyka jest przy nim obecna. Powracają upersonifikowane klawisze, które „kłócą się o nie dośpiewaną chęć”. Budowa tej strofy i zastosowane w niej słownictwo przypomina strofę drugą. Pozostaje nawet to samo pytanie, dlaczego muzyk „odpycha” swoje klawisze, skoro stanowią jedność.
Przemyślenia o muzyce kompozytora prowadzą podmiot liryczny do zastanowienia się nad tym, czym jest prawdziwa sztuka. Powraca tu temat ze strofy trzeciej, temat miłości jako elementu niezbędnego w budowaniu piękna. Dzieło sztuki nazwane jest „kształtem miłości” i „Miłości – profilem”. Prawdziwa sztuka określona jest mianem „Dopełnienia”, a za przykład podaje postacie, które tworzyły dzieła idealne w swoim gatunku, w swoim dziale sztuki. Podmiot przywołuje najpierw Fidiasza, największego rzeźbiarza greckiego, następnie króla Dawida, psalmistę, oraz Ajschylosa, twórcę klasycznej tragedii. Między tymi znakomitościami podmiot sytuuje Szopena, jako twórcę idealnej muzyki. Łaciński zwrot „consummatum est” znaczy „dokonało się”, ma on rodowód biblijny.
Niestety, wielcy twórcy i ich równie wielkie dzieła skazane są na niezrozumienie przez im współczesnych, którzy częściej sięgają po sztukę łatwiejszą w odbiorze:
Zawsze -- zemści się na tobie: BRAK!...
-- Piętnem globu tego -- niedostatek:
Dopełnienie?... go boli!...
On -- rozpoczynać woli
I woli wyrzucać wciąż przed się -- zadatek!
Niedoskonały świat zawsze musi stawać w opozycji do genialnej i idealnej sztuki, niezależnie od tego, czy są to rzeźby, psalmy czy muzyka. Piętnem, według podmiotu, jest zgoda na niepełną, prostą sztukę.
-- Kłos?... gdy dojrzał jak złoty kometa,
strona: - 1 - - 2 - - 3 - - 4 - - 5 -