Jesteś w:
Cyprian Kamil Norwid
Podmiot liryczny pierwsze pytanie kieruje do Sokratesa (pierwszy wers – incypit – w niezmienionej formie stał się tytułem całego wiersza). Sokrates był filozofem ateńskim, nauczającym na ulicach. Ten człowiek w potarganym odzieniu, dla przeciętnego Ateńczyka był tylko dziwakiem, którego z początku nie traktowano poważnie. Później, obojętność przeszła w jawną wrogość. Był obiektem wielu ataków, oskarżano go o demoralizację młodzieży, wytykano brzydotę, posądzany był o bezbożność. Sądzony, bronił się w taki sposób, że sprowokował gniew sędziów i został skazany na śmierć przez wypicie trucizny – cykuty. Norwid w swoim tekście pyta filozofa, co stało się z ludźmi Aten, że po skazaniu go na śmierć „Ateńczycy statuę ze złota postawili” (przypis pierwszy).
Drugie pytanie podmiot kieruje do Dantego Alighieri, który jest jedną z najważniejszych postaci światowej literatury. Z pochodzenia Włoch, na całym świecie zasłynął jako autor „Boskiej Komedii”. Pochodził z Florencji, jednak zaangażowanie polityczne sprawiło, że został wygnany ze swojego rodzinnego miasta. Poeta ostatnie schronienie znalazł w Rawennie i tam zmarł w 1321 roku. Jego zwłoki spoczywają w Kościele Minorytów właśnie w tym mieście. Jego rodzinne miejscowość wiele razy próbowała odzyskać szczątki mistrza literatury. Dopiero w 1831 roku we Florencji wystawiono mu pomnik obok popiersi upamiętniających takie znakomitości, jak Michał Anioł czy Galileusz. Podmiot pyta więc w tekście, jak to się stało, że literat został „pierwej” wygnany, a później lud wystawia mu aż dwa nagrobki.
Trzecie pytanie skierowane jest do Krzysztofa Kolumba. Ten najsłynniejszy europejski żeglarz i nawigator, dążąc do odnalezienia Indii, odkrywał coraz to nowe tereny, nieznane współczesnym mu podróżnikom. Po swej czwartej wyprawie, jego protektorzy finansowi odwrócili się od niego. Zmarł w 1506 roku, zgorzkniały, rozczarowany i opuszczony. Początkowo został pochowany w Valladolid w Hiszpanii. Niedługo potem, jego szczątki przeniesiono do Sewilli, głównego miasta Andaluzji. Po pewnym czasie spełniono wolę Kolumba, który chciał być pochowany na kontynencie amerykańskim, na wyspie zwanej Hispaniolą (obecnie Haiti). Gry wyspa została zajęta przez Francję, szczątki odkrywcy ekshumowano i po tych perypetiach ponownie pochowano je w Sewilli.
Następnym przywołanym wielkim człowiekiem jest Luiz de Camoens (Camoes). Był on jednym z najwybitniejszych literatów portugalskich, jego geniusz porównywany był z geniuszem Dantego, Homera i Wergiliusza. Pisał poezję i dramaty, jednak najbardziej wsławiła go epicka pozycja „Os Lusiadas”. Norwid w przypisie twierdzi, że „4 lata temu szukano na cmentarzu komunalnym, gdzie był pochowany jednooki bez nogi żebrak, żeby Camoensa pochować”.
Tadeusz Kościuszko jest kolejną postacią wspomnianą w tym tekście. Był on bojownikiem o wolność Polski i Stanów Zjednoczonych, był Najwyższym Naczelnikiem Siły Zbrojnej Narodowej podczas insurekcji w 1794 roku. Generał Kościuszko zmarł w Solurze w Szwajcarii w 1817 roku. Jego zwłoki zostały sprowadzone do Polski i pochowane z krypcie na Wawelu w 1818 roku. Ponadto, serce Kościuszki spoczęło na Zamku Królewskim w Warszawie.
Napoleon I Bonaparte był cesarzem Francuzów i królem Włoch. Uważany jest za największego wodza w dziejach nowożytnych, wybitnego męża stanu i prawodawcę (twórca słynnego kodeksu, zwanego Kodeksem Napoleona). Zmarł na Wyspie Św. Heleny. W 1840 roku jego zwłoki podstępem przewieziono do stolicy Francji i tam umieszczono w Kościele Inwalidów.
Ostatnia strofa pierwszej części tego wiersza dotyczy Adama Mickiewicza, uważanego za największego polskiego poetę doby romantyzmu. Podmiot liryczny zadaje więc pytanie, podobne do poprzedzających sześciu: „Coś ty uczynił ludziom, Mickiewiczu?” Dwa pozostałe wersy składają się jedynie z kropek,oba są wielkim niedopowiedzeniem, przemilczeniem. Adam Mickiewicz zmarł w 1855 roku, więc niedługo przed powstaniem tekstu Norwida. Ostateczne losy ciała poety nie są jeszcze znane, więc podmiot liryczny pozostawia odpowiedź w formie niedopowiedzenia. Można przypuszczać, że ze szczątkami Mickiewicza będzie podobnie, jak ze szczątkami innych wybitnych osób, których śmierć zapoczątkowała kłótnie i spory dotyczące miejsca pochówku.
strona: - 1 - - 2 - - 3 -
Coś ty Atenom zrobił Sokratesie – analiza i interpretacja
Autor: Karolina Marlęga Serwis chroniony prawem autorskimPodmiot liryczny pierwsze pytanie kieruje do Sokratesa (pierwszy wers – incypit – w niezmienionej formie stał się tytułem całego wiersza). Sokrates był filozofem ateńskim, nauczającym na ulicach. Ten człowiek w potarganym odzieniu, dla przeciętnego Ateńczyka był tylko dziwakiem, którego z początku nie traktowano poważnie. Później, obojętność przeszła w jawną wrogość. Był obiektem wielu ataków, oskarżano go o demoralizację młodzieży, wytykano brzydotę, posądzany był o bezbożność. Sądzony, bronił się w taki sposób, że sprowokował gniew sędziów i został skazany na śmierć przez wypicie trucizny – cykuty. Norwid w swoim tekście pyta filozofa, co stało się z ludźmi Aten, że po skazaniu go na śmierć „Ateńczycy statuę ze złota postawili” (przypis pierwszy).
Drugie pytanie podmiot kieruje do Dantego Alighieri, który jest jedną z najważniejszych postaci światowej literatury. Z pochodzenia Włoch, na całym świecie zasłynął jako autor „Boskiej Komedii”. Pochodził z Florencji, jednak zaangażowanie polityczne sprawiło, że został wygnany ze swojego rodzinnego miasta. Poeta ostatnie schronienie znalazł w Rawennie i tam zmarł w 1321 roku. Jego zwłoki spoczywają w Kościele Minorytów właśnie w tym mieście. Jego rodzinne miejscowość wiele razy próbowała odzyskać szczątki mistrza literatury. Dopiero w 1831 roku we Florencji wystawiono mu pomnik obok popiersi upamiętniających takie znakomitości, jak Michał Anioł czy Galileusz. Podmiot pyta więc w tekście, jak to się stało, że literat został „pierwej” wygnany, a później lud wystawia mu aż dwa nagrobki.
Trzecie pytanie skierowane jest do Krzysztofa Kolumba. Ten najsłynniejszy europejski żeglarz i nawigator, dążąc do odnalezienia Indii, odkrywał coraz to nowe tereny, nieznane współczesnym mu podróżnikom. Po swej czwartej wyprawie, jego protektorzy finansowi odwrócili się od niego. Zmarł w 1506 roku, zgorzkniały, rozczarowany i opuszczony. Początkowo został pochowany w Valladolid w Hiszpanii. Niedługo potem, jego szczątki przeniesiono do Sewilli, głównego miasta Andaluzji. Po pewnym czasie spełniono wolę Kolumba, który chciał być pochowany na kontynencie amerykańskim, na wyspie zwanej Hispaniolą (obecnie Haiti). Gry wyspa została zajęta przez Francję, szczątki odkrywcy ekshumowano i po tych perypetiach ponownie pochowano je w Sewilli.
Następnym przywołanym wielkim człowiekiem jest Luiz de Camoens (Camoes). Był on jednym z najwybitniejszych literatów portugalskich, jego geniusz porównywany był z geniuszem Dantego, Homera i Wergiliusza. Pisał poezję i dramaty, jednak najbardziej wsławiła go epicka pozycja „Os Lusiadas”. Norwid w przypisie twierdzi, że „4 lata temu szukano na cmentarzu komunalnym, gdzie był pochowany jednooki bez nogi żebrak, żeby Camoensa pochować”.
Tadeusz Kościuszko jest kolejną postacią wspomnianą w tym tekście. Był on bojownikiem o wolność Polski i Stanów Zjednoczonych, był Najwyższym Naczelnikiem Siły Zbrojnej Narodowej podczas insurekcji w 1794 roku. Generał Kościuszko zmarł w Solurze w Szwajcarii w 1817 roku. Jego zwłoki zostały sprowadzone do Polski i pochowane z krypcie na Wawelu w 1818 roku. Ponadto, serce Kościuszki spoczęło na Zamku Królewskim w Warszawie.
Napoleon I Bonaparte był cesarzem Francuzów i królem Włoch. Uważany jest za największego wodza w dziejach nowożytnych, wybitnego męża stanu i prawodawcę (twórca słynnego kodeksu, zwanego Kodeksem Napoleona). Zmarł na Wyspie Św. Heleny. W 1840 roku jego zwłoki podstępem przewieziono do stolicy Francji i tam umieszczono w Kościele Inwalidów.
Ostatnia strofa pierwszej części tego wiersza dotyczy Adama Mickiewicza, uważanego za największego polskiego poetę doby romantyzmu. Podmiot liryczny zadaje więc pytanie, podobne do poprzedzających sześciu: „Coś ty uczynił ludziom, Mickiewiczu?” Dwa pozostałe wersy składają się jedynie z kropek,oba są wielkim niedopowiedzeniem, przemilczeniem. Adam Mickiewicz zmarł w 1855 roku, więc niedługo przed powstaniem tekstu Norwida. Ostateczne losy ciała poety nie są jeszcze znane, więc podmiot liryczny pozostawia odpowiedź w formie niedopowiedzenia. Można przypuszczać, że ze szczątkami Mickiewicza będzie podobnie, jak ze szczątkami innych wybitnych osób, których śmierć zapoczątkowała kłótnie i spory dotyczące miejsca pochówku.
strona: - 1 - - 2 - - 3 -